Μια χαμένη τραγωδία του Ευριπίδη, μια επιστολή που αποκαθιστά την ιστορική αλήθεια για την ελληνικότητα της Μακεδονίας, ερωτικές επιστολές και δανειακές συμβάσεις που μιλούν για την καθημερινότητα των αρχαίων προγόνων μας. Αυτά είναι μόνο μερικά από τα θαυμαστά ευρήματα των παπυρολόγων, των ιδιαίτερα προικισμένων μελετητών του «χαρτιού» του παρελθόντος. Μιλάει στο ΒΗΜΑ-Science ο καθηγητής Αμφιλόχιος Παπαθωμάς
Το «προφίλ» των αρχαίων Ελλήνων μέσα από τα γραπτά
Δεν μπορούμε να μη ρωτήσουμε έναν πολύπειρο παπυρολόγο όπως ο κ. Παπαθωμάς που έχει διαβάσει τόσους παπύρους μέσα από τους οποίους σκιαγραφείται το προφίλ των αρχαίων Ελλήνων, αυτό που όλοι λίγο-πολύ έχουμε κάποια στιγμή αναρωτηθεί σχετικά με τους προγόνους μας. Ποιοι ήταν τελικώς οι αρχαίοι Ελληνες; «Οι αρχαίοι Ελληνες ήταν ένας πολύ ενδιαφέρων λαός, ένας λαός έξυπνος. Ανθρωποι καινοτόμοι, με τσαγανό, άνθρωποι του πνεύματος, άνθρωποι που είχαν κατακτήσει σε πολλά πεδία σχεδόν όσα έχουμε και σήμερα. Είχαν πολλά από τα ελαττώματα που έχουν και οι Νεοέλληνες – καβγάδιζαν, ζήλευαν – αλλά και πολλά προτερήματα: πρωτοτυπία στη σκέψη, ευρηματικότητα, αγάπη για τη γνώση. Ηταν άτομα ρηξικέλευθα που είχαν καταφέρει να βρίσκονται στην κορυφή μεταξύ των λαών της εποχής τους σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή, Αφρική. Για αυτό και για πάνω από μια χιλιετία σε όλη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου οι Ελληνες ήταν οι κυρίαρχοι – η Ανατολική Μεσόγειος ήταν ελληνόφωνη και σε μεγάλο μέρος της ελληνική από τον 4ο π.Χ. αιώνα ως και περίπου το 800 μ.Χ., οπότε και εξισλαμίστηκε στο νότιο τμήμα της και έγινε αραβόφωνη. Γύρω στο 800 μ.Χ. τελειώνουν και οι ελληνικοί πάπυροι – για κάποιους αιώνες συνεχίζουμε να έχουμε παπύρους αλλά στα κοπτικά και στα αραβικά».
Ολόκληρο το θέμα εδώ: ΤΟ ΒΗΜΑ