8.3.20

Αλ. Παπαχελάς: Οι εχθροί μας καταλαβαίνουν ότι διχαζόμαστε εύκολα


Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Πηγή: εφημερίδα “Καθημερινή”
Οσα δίκια και να έχουν κάποιοι, καμία δημοκρατία δεν μπορεί να λειτουργήσει
χωρίς όρια. Στην Ελλάδα έχουν καταργηθεί από καιρό και αυτό είναι πάρα πολύ επικίνδυνο. Για την ίδια τη δημοκρατία.
Εχουμε αναπτύξει μια κουλτούρα διαμαρτυρίας, γαλλικής έμπνευσης, που θεωρεί ότι όλα επιτρέπονται. Δεν είναι «αριστερή», δεν είναι «δεξιά», είναι σχεδόν οικουμενική. Στην Κερατέα και στη Χαλκιδική «παντρεύτηκαν» κλασικοί μπαχαλάκηδες με ιερείς που ευλογούσαν τις μολότοφ. Οι διαμαρτυρίες για το ποδόσφαιρο, οι αντιμνημονιακές κινητοποιήσεις, τα επεισόδια μετά τη συμφωνία των Πρεσπών, οι μαθητές που πετροβολούσαν (συνοδεία καθηγητών) τα αστυνομικά τμήματα το 2008 είναι όλα κομμάτια μιας μεγάλης εικόνας που θα πρέπει να μας ανησυχεί.

Είναι δύσκολο να κάνεις κριτική σε αυτό το φαινόμενο, γιατί πολύ εύκολα βρίσκεσαι αντιμέτωπος με ένα άγριο, βίαιο κύμα μπούλινγκ. Οποιος τολμάει να μιλήσει για όρια είναι εξ ορισμού φασίστας. Πάντα ήταν έτσι. Στην εποχή μας όμως έχουμε πάει σε άλλο επίπεδο, καθώς η λογική και το μέτρο έχουν εξορισθεί από τον δημόσιο διάλογο. Τα νέα παιδιά της κρίσης έχουν μεγαλώσει θεωρώντας ότι όλα επιτρέπονται και με –δικαιολογημένα– ένστικτα βίαιης αντίδρασης σε όλα. Πράγμα λογικό σε μια κοινωνία με τεράστια ανεργία στη νεολαία.
Αν όμως κάποιος δει τη χώρα από μια ψύχραιμη απόσταση, θα πρέπει να ανησυχεί. Οι εχθροί μας καταλαβαίνουν ότι δεν υπάρχει στην ουσία ελληνικό κράτος. Είμαστε ευάλωτοι σε κάθε «αόρατο χέρι» που θέλει να ανάψει φωτιές, να διχάσει και να μας διαλύσει. Οι απελπισμένοι πρόσφυγες και μετανάστες καταλαβαίνουν ότι αν κάνουν τη δική τους εξέγερση (α) όλα θα επιτρέπονται και (β) θα βρουν χάρτινα τείχη απέναντί τους.

Η ελληνική κοινωνία είναι πολύ ταλαιπωρημένη. Εχουμε μπροστά μας πολλά εκρηκτικά θέματα, που θα χύσουν και άλλη βενζίνη σε ένα ήδη πολύ εύφλεκτο μείγμα: τα ποδοσφαιρικά που κινδυνεύουν να μας χωρίσουν σε βόρειους και νότιους, τους πλειστηριασμούς, τα ελληνοτουρκικά και το προσφυγικό–μεταναστευτικό. Είμαστε ένας λαός βαθιά συναισθηματικός που ανάβει πολύ εύκολα. Τώρα δε με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα fake news, εκρήγνυται σε δευτερόλεπτα.

Το πρόβλημα δεν λύνεται με ΜΑΤ ή μόνο με την επιβολή του νόμου. Θέλει εθνική συνεννόηση και τεράστια προσπάθεια το να προστατεύσουμε τη δημοκρατία από τον φασισμό της ανεξέλεγκτης βίας και διαμαρτυρίας, ό,τι χρώμα και να έχει. Το υποστηρίξαμε πολλές φορές, και όταν βρέθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ στα σαγόνια του άπληστου κτήνους του λαϊκισμού που και ο ίδιος τάισε όσο μπορούσε. Η χώρα δεν θα μπορεί να κυβερνηθεί από κανέναν, αλλά πραγματικά από κανέναν, αν δεν κάνουμε κάτι γι’ αυτή την αρρώστια.