επιχείρηση ή - ακόμα καλύτερα - είναι η διαδρομή από την ιδέα προς τον επιχειρηματικό κόσμο, μία διαδρομή ασφαλής, που γνωρίζει τους κανόνες κυκλοφορίας και δημιουργεί τον δικό της χάρτη.
Οι κανόνες κυκλοφορίας
Γραφειοκρατικές απαιτήσεις
Η κάθε επιχείρηση, ανάλογα με τη δραστηριότητά της, χρειάζεται να λειτουργήσει σε ένα κανονιστικό, νομοθετικό πλαίσιο. Το business plan αποτυπώνει τις νομιμοποιητικές απαιτήσεις που χρειάζεται να γνωρίζει και να εφαρμόζει ο επιχειρηματίας για τη νέα επιχείρηση.
Πρόκειται για κατευθύνσεις σχετικά με τη νομική μορφή της επιχείρησης, την άδεια λειτουργίας, τον κανονισμό υγιεινής εργασιακών χώρων και περιβάλλοντος, την ασφάλεια του προσωπικού και σχετικούς κανονισμούς με βάση το είδος της εκάστοτε επιχείρησης.
Συμπληρωματικά, αν η φύση της επιχείρησης το απαιτεί, το επιχειρηματικό σχέδιο μπορεί να περιλαμβάνει και άλλες κανονιστικές πτυχές, όπως μελέτες για εμπορικά σήματα, πνευματική ιδιοκτησία, ευρεσιτεχνία ή ακόμα και προτάσεις για την ασφάλιση των εμπορευμάτων, των κτιριακών εγκαταστάσεων και των υποδομών.
Εσωτερικό περιβάλλον
Ωστόσο, εκτός από τις έννομες διατάξεις που είναι υποχρεωμένη να εφαρμόζει η νέα επιχείρηση, «κανόνες κυκλοφορίας» συναντάμε και στην υποδομή – οργάνωση της επιχείρησης. Ρόλος του επιχειρηματικού σχεδίου είναι να καταγράψει το οργανόγραμμα της επιχείρησης, τη στελέχωσή της και τις αρμοδιότητες των τμημάτων που οριοθετούν τις σχέσεις και τα καθήκοντα των εμπλεκόμενων μερών.
Είναι μέρος της εταιρικής κουλτούρας να είναι διακριτοί οι ρόλοι και να προσδιορίζεται με ακρίβεια πώς η κάθε θέση εργασίας θα συνεισφέρει στην επιτυχία της νέας επιχειρηματικής ιδέας. Στο εσωτερικό περιβάλλον της κάθε επιχείρησης αναπτύσσεται η νοοτροπία της και στο business plan της νέας επιχείρησης αποτυπώνεται η στάση της σχετικά με την πρόθεσή της να υιοθετήσει τυπικούς και άτυπους κανόνες που αφορούν σε περιβαλλοντική ευθύνη, εταιρική κοινωνική ευθύνη, προσβασιμότητα ΑμεΑ, κλπ..
Εξωτερικό περιβάλλον
Οι τρίτοι «κανόνες κυκλοφορίας» απορρέουν από τις σχέσεις της νέας επιχείρησης με εξωτερικά δίκτυα συνεργατών, προμηθευτών και συμβούλων. Ένα ρεαλιστικό business plan δείχνει την «καθημερινότητα» της επιχείρησης και τις συναλλαγές – επαφές με άτομα που αναλαμβάνουν outsourcing ενέργειες όπως λογιστική παρακολούθηση, δικηγορική υποστήριξη, προβολή – προώθηση, logistics.
Είναι σημαντικό ο νέος επιχειρηματίας να γνωρίζει ποιες διαδικασίες θα αναλάβουν εξωτερικοί συνεργάτες, ποια τα προσδοκώμενα αποτελέσματα και ποιες οι υποχρεώσεις απέναντί τους. Στο εξωτερικό περιβάλλον ανήκουν και οι σχέσεις με προμηθευτές, πελάτες ακόμα και ανταγωνιστές και κάθε μία από αυτές τις κατηγορίες έχει τη δική της δεοντολογία και το δικό της περίγραμμα επικοινωνίας.
Η χαρτογράφηση
Προσδιορισμός θέσης (positioning)
Το επιχειρηματικό πλάνο δείχνει τις συντεταγμένες στον χάρτη, σε ποια αγορά στοχεύει η ιδέα μας και ποιο θα είναι ακριβώς το προϊόν ή η υπηρεσία μας. Αρχικά, για κάθε νέο εγχείρημα χρειάζεται λεπτομερής περιγραφή της ιδέας, μία κατανοητή παρουσίαση σχετικά με τα χαρακτηριστικά του προϊόντος ή τον τρόπο που θα παρέχεται η υπηρεσία.
Μέρος του positioning της νέας επιχείρησης είναι η ανάλυση της αγοράς – στόχου και η έρευνα σχετικά με το μέγεθος της αγοράς, τη συγκέντρωση των καταναλωτών, τον ρυθμό τεχνολογικής καινοτομίας κλπ - ακόμα και στην περίπτωση νεοφυών επιχειρήσεων που δημιουργούν νέα αγορά απαιτείται μελέτη για να αντληθούν πρωτογενή στοιχεία.
Είναι σημαντικό να γνωρίζει ο νέος επιχειρηματίας πώς η ιδέα μεταφράζεται σε προϊόν/ υπηρεσία, σε ποια αγορά θα τοποθετηθεί και σε ποιο target group στοχεύει. Όταν μελετάμε τα χαρακτηριστικά των καταναλωτών, είναι στρατηγικά πιο εύκολο να τους προσεγγίσουμε και να αποκτήσουμε το επιθυμητό μερίδιο στην αγορά.
Σημείο προορισμού
Το σημείο προορισμού δεν είναι ένα σημείο στον χάρτη, είναι κάθε στόχος που επιτυγχάνεται και κάθε φορά που ένας στόχος εκπληρώνεται, η επιχείρηση ωριμάζει, δυναμώνει και βελτιώνεται. Το επιχειρηματικό πλάνο συγκεντρώνει όλους τους στόχους της startup και δίνει στρατηγικές κατευθύνσεις για την επίτευξή τους, όπως ενδεικτικά:
Διαμόρφωση Χρονοδιαγράμματος: Σε κάθε επιχειρηματικό πλάνο υπάρχει χρονοδιάγραμμα υλοποίησης. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε σε ποια χρονική στιγμή πρέπει να γίνουν ορισμένες ενέργειες (όπως γραφειοκρατικές απαιτήσεις π.χ. έκδοση άδειας λειτουργίας), ποσό χρόνο θα αφιερώσουμε σε κάθε ενέργεια και σε πόσο διάστημα αναμένουμε αποτελέσματα από τις ενέργειες μας.
Marketing Plan: Από τα πιο σημαντικά σημεία σε ένα επιχειρηματικό πλάνο είναι η προβολή και η προώθηση της νέας ιδέας και κατ΄ επέκταση της νέας επιχείρησης. Το marketing είναι ο τρόπος να μεταφέρουμε – γνωστοποιήσουμε - την επιχειρηματική μας ιδέα προς τους δέκτες μας Β2Β/ Β2C (πελάτες, προμηθευτές, venture capitals) και να προβάλλουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα ανταγωνιστικά μας πλεονεκτήματα σε σχέση με τον ανταγωνισμό, να αποκτήσουμε αναγνώριση για τη δική μας κύρια, νέα ικανότητα (core competency).
Τεχνολογική Εξέλιξη: Η λειτουργία, οι στόχοι και η εξέλιξη / βιωσιμότητα της νέας επιχείρησης έχουν κοινό παρονομαστή την υιοθέτηση των πλέον σύγχρονων, καινοτόμων τεχνολογικών λύσεων. Το επιχειρηματικό σχέδιο ενημερώνει τον νέο επιχειρηματία για τις τεχνολογικές εξελίξεις στον κλάδο και τη δυνατότητα εφαρμογής τους στην startup. Ωστόσο, πέρα από την τεχνική βάση που δημιουργεί, δίνει οδηγίες για το πώς ο νέος επιχειρηματίας θα ενημερώνεται για τις τεχνολογικές εξελίξεις και έρευνες και πώς μπορεί να αντλεί τα στοιχεία που χρειάζεται.
Δρόμος μετ' εμποδίων
Η έναρξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας δεν είναι μονόδρομος προς την επιτυχία, είναι ρίσκο. Στη διαδρομή υπάρχουν εμπόδια, λακούβες, δύσβατα μονοπάτια, πιθανόν και αδιέξοδα. Μέρος του business plan είναι η μελέτη βιωσιμότητας και το risk management. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ποιες είναι οι παραδοχές που στηρίζουμε την επένδυση, οι προβλέψεις, το κόστος της αρχικής επένδυσης, οι χρηματοοικονομικοί δείκτες που θα κρίνουν το αποτέλεσμα.
Από την οικονομική ανάλυση εκτιμάται πώς θα διαμορφωθεί η οικονομική θέση της εταιρίας και αξιολογείται ο βαθμός αβεβαιότητας της επένδυσης όταν μεταβάλλονται βασικοί παράμετροι. Είναι ευθύνη του επιχειρηματία να υπάρχει ένα ρεαλιστικό χρηματοοικονομικό πλάνο που αξιολογεί τους κινδύνους και τη συνολική επένδυση και δείχνει ότι το εγχείρημα είναι αξιόπιστο και μπορεί να εξασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση από venture capitals, τραπεζικά ιδρύματα ή / και ευρωπαϊκά - εθνικά χρηματοδοτούμενα προγράμματα (ΕΣΠΑ).
Ένας επιχειρηματίας, πριν το νέο του εγχείρημα, χρειάζεται να έχει business plan. Αλλά δεν αρκεί να το έχει, ένας επιχειρηματίας χρειάζεται να συμμετέχει στη συγγραφή του. Η αξία της δημιουργίας ενός επιχειρηματικού σχεδίου βρίσκεται στη διαδικασία διερευνήσεων και συλλογισμών για τη νέα επιχείρηση. Ο νέος επιχειρηματίας αναθέτει το business plan σε αξιόπιστους συμβούλους και συμμετέχει ενεργά στο σχεδιασμό και στην κατάρτισή του. Η συμμετοχή είναι διαρκής, καθώς στο business plan δεν βάζουμε τελεία, μόνο άνω τελεία. Το business plan προηγείται της επιχείρησης αλλά συνεχίζει μαζί με αυτή – εξελίσσεται, εμπλουτίζεται και κατευθύνει.
Ανδριάνα ΠαπακωνσταντίνουΣύμβουλος Επιχειρήσεων, HFT Consultan