24.4.22

Η σούβλα και ο... οβελίας, από τον Όμηρο, το Βυζάντιο, στο σήμερα -ΦΩΤΟ

"Παρότι σήμερα λέμε «σούβλα» από το λατινικό subula ( σουβλί, καρφί , εργαλείο βασανισμού ), η αρχαιοελληνική λέξη είναι Οβελός στον οποίο σύμφωνα με τον Όμηρο οι πολεμιστές πέρναγαν τα κρέατα για να τα ψήσουν (οι μικρές σούβλες, λεγόντουσαν υποκοριστικά οβελίσκοι/ σουβλάκια ) . Οτιδήποτε ψήνεται σε οβελό, λέγεται , οβελίας.
- Στην Πελοπόννησο, πριν από 60 χρόνια ουδείς σούβλιζε αρνιά ή κατσίκια. Εκτός από την μαγειρίτσα, τα κόκκινα αυγά και τα κουλούρια, κοινά πανελληνίως, οι Μοραΐτικες οικογένειες, το αρνί ή το κατσίκι τους συνήθως το έκαναν στον ξυλόφουρνο ( συχνά στα κλήματα ) με πατάτες ή λαδορίγανη.

- Στην ορεινή Αρκαδία, αρνιά σούβλιζαν μόνον οι τσοπαναραίοι στις στάνες τους ανήμερα του Άη Γιωργιού και όχι το Πάσχα. Οι "Σμίκτες" (Οι τσοπαναραίοι που έσμιγαν τα κοπάδια τους και μοιράζονταν το γάλα ), σούβλιζαν με ξύλινη χοντρή σούβλα.

- Σε κάποια νησιά, το έθιμο του σουβλίσματος "εισήχθη" τα τελευταία χρόνια ( οι νησιώτες δεν σούβλιζαν. Στο φούρνο έκαναν το κρέας και στη στάμνα ), ομοίως δεν σούβλιζαν και οι Μ.Ασιάτες .

- Το σούβλισμα είναι κυρίως Ρουμελιώτικο έθιμο, ομοίως σαρακατσαναίων, βλάχων που συναντούσαμε όπου βρισκόντουσαν με τα κοπάδια τους, σε Θεσσαλία, Ήπειρο, Μακεδονία, Βαλκανική, που δεν έχει όμως να κάνει υποχρεωτικά με τα έθιμα του Πάσχα.
Η σούβλα ήταν ένα πρακτικό εργαλείο ψησίματος στη στάνη για τις ανάγκες της επιβίωσης όλο το έτος .

- Στην Κρήτη , στα όρη, έκαναν και κάνουν το "αντικριστό ζυγούρι". "


Βυζαντινή απεικόνιση οβελία/ σούβλας ως τρόπου ψησίματος του κρέατος γενικώς και όχι ειδικώς το Πάσχα.




...αρχαίος οβελίας

* ΑΝΑΡΤΗΣΗ του καθηγητή 
Δημητρίου Σταθακόπουλου στο facebook