21.7.20

Tα Α(Ο)ρφίκια της Άντισσας

Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΝΙΚΟΡΕΤΖΟΣ
Προεισαγωγικά θα ήθελα να σημειώσω τα πιο κάτω:
για πολλά χρόνια, παρακολουθώ τον ευαίσθητο και μαχητικό σε κοινωνικούς αγώνες, αγαπητό φίλο και κοντοχωριανό μου Τάκη Ιορδάνη, στους κατά καιρούς αγώνες του για τα συμφέροντα του τόπου μας είτε δημιουργώντας ad hoc επιτροπές αγώνα (για το δρόμο Καλλονής-Σιγρίου, για τις ανεμογεννήτριες της Δυτικής Λέσβου, για το λιμάνι του Σιγρίου, για το νέο εργοστάσιο της ΔΕΗ-Καράβα, κ.λπ.) είτε παρεμβαίνοντας προσωπικά, εγγράφως ή και δια ζώσης, σε διάφορους αρμόδιους στο νησί μας αλλά και στην Αθήνα, όπως και σε πολλά δημόσια fora επί διαφόρων θεμάτων για το καλό της Λέσβου μας και των συμπατριωτών μας. Η φωνή του καθάρια, τεκμηριωμένη και διεκδικητική, και μάλιστα με τα επί σειρά ετών άρθρα του στη στήλη του «Αιολίας λόγος» του Εμπρός ως κείμενά προβληματισμού, συμβάλλει καταλυτικά στην ενεργοποίηση των κατά περίπτωση αρμοδίων, στο να ανταποκριθούν για την επίλυση του εκάστοτε προβλήματος προκύπτοντας τελικά ως θετικό αποτέλεσμα επί των απ’ αυτόν σκοπουμένων και στοχευμένων.

Γράφω το παρόν με αφορμή ένα θέμα που προ εβδομάδων προέβαλε στην στήλη του «Αιολίας λόγος» στο Εμπρός με το άρθρο του
 «Η από τον μεγάλο Αριστοτέλη προβολή του Βακχείου στα Α(Ο)ρφίκια Λαψάρνων».

Αυτό για το οποίο ασφαλώς συμφωνώ μαζί του, είναι η εκ μέρους του προσέγγιση και αξιοποίηση όλων των επί μέρους δεδομένων του θέματος για να ολοκληρώσει τις διεργασίες της σκέψης του και τελικά με προσέγγιση καρτεσιανής λογικής, ως λειτουργός των θετικών επιστημών που είναι, να οδηγηθεί στο τελικό συμπέρασμα. 
Τα δεδομένα που χρησιμοποιεί είναι ιστορικά στοιχεία τα οποία δανείζεται από Λέσβιους καταξιωμένους Ιστορικούς (Πάνο Φραγκέλλη και Απόστολο Γονιδέλλη) και ταξινομώντας τα στη σκέψη του σε λογική σειρά και κατά τρόπο επαγωγικό καταλήγει στο ότι:

Τα Διονύσια στην Αρχαία Άντισσα στα οποία αναφέρεται ο Μέγας Αριστοτέλης, γιορτάζονταν στο Βακχείο στα Ορφίκια Λαψάρνων.

Θέλοντας να συνδράμω στα από τον Τάκη Ιορδάνη διαλαμβανόμενα, με τη δική μου επ’ αυτών επικουρία, στηρίζομαι στο σχετικό κείμενο του εξαίρετου επιστήμονος του είδους, του φιλόλογου Παναγιώτη Παρασκευαΐδη, του με τίτλο «Περιδιάβαση στο λιμάνι της Αρχαίας Άντισσας, μετέπειτα Αγίων Θεοδώρων», από το βιβλίο του «Ρωμαϊκή Λέσβος» ερανιζόμενος από αυτό το απόσπασμα που ακολουθεί.

«Το μεγάλο γεγονός της άφιξης στην .{ Πόχη } (< εποχή = κράτημα),παραθαλάσσια περιοχή μετά τον Γαβαθά, της κεφαλής και της λύρας του Ορφέα, γνωστών ουσών από τις ανά την Ελλάδα περιοδείες του μυθικού καταστάντος αυτού μουσικού και φιλοσόφου, σήμανε πρόσθετο μεγαλείο για την Άντισσα, που το εκμεταλλεύτηκε κατάλληλα.

Το σημείο έκβρασης της κεφαλής με κλαδιά, φύκια, σανίδια ταξιδεμένα με τα ρεύματα από τον Έβρο, μετά τον φόνο και διαμελισμό του τραγουδιστή στη Θράκη, γύρω στο 1000 π.Χ. ονομάσθηκε { Ορφίκεια }.

Η ονομασία παραμένει μέχρι σήμερα, τρεις χιλιάδες χρόνια μετά. 
Οι Αντισσαίοι ίδρυσαν εκεί περιλάλητο στην αρχαιότητα μαντείο, που ενίσχυε τον τουρισμό και το κύρος της πόλης. 
Τ’ αηδόνια της, λέγανε, κελαηδούσαν πιο γλυκά από οπουδήποτε αλλού μ’ αυτά τα δυο αποκτήματα, που τους έστειλε η τύχη ή ο θεός.

Τ’ αηδόνια της έμειναν κι όταν όλα τ’ άλλα και κυρίως οι άνθρωποι σκόρπισαν στους πέντε ανέμους και τα σπίτια τους μεταβλήθηκαν σε ερείπια.

{ Ουκ έχει άλλο αγαθόν ει μη αηδόνας πλείστους εν τω έαρι }, σημειώνει ο Γαβριήλ για την Τζήθρα που κι αυτή { ηρημώθη υπό θανάτου }. »

Ύστερα από τα προαναφερθέντα υπερθεματίζω στην πρόταση του Τάκη Ιορδάνη, λαμβάνοντας υπ’ όψη το αδιάσειστο Ιστορικό δεδομένο και το από τον μεγάλο Αριστοτέλη καταγεγραμμένο, αυτό της προβολής των Διονυσίων, που αναφέρονται στο Βακχείο των Α(Ο)ρφικίων. 
Προτείνω, με απόφαση της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου ή της Περιφερειακής Ενότητας Λέσβου να αξιοποιηθεί από το νησί μας, το παγκοσμίως ακατάρριπτο δεδομένο της Ιστορίας, της ύπαρξης της ονομασίας Α(Ο)ρφίκια στα Λάψαρνα της Άντισσας, ονομασία που χρησιμοποιείται η ίδια εδώ και τουλάχιστο 3.000 χρόνια, 
για την τουριστική προβολή και την ανάπτυξη των Λαψάρνων, της Άντισσας, και κατ’ επέκταση όλου του νησιού μας.