23.10.24

Ερευνητής: Γιατί δεν θα αυξηθεί άλλο το προσδόκιμο ζωής – Ποιοι ζουν περισσότερο

Οι πρόοδοι στην ιατρική τεχνολογία και τη γενετική έρευνα, αλλά και ο αριθμός ανθρώπων που φτάνει στην ηλικία των 100 ετών, έχουν σημειώσει μεγάλη πρόοδο τα προηγούμενα χρόνια. Τα τελευταία χρόνια όμως, οι ερευνητές διαπίστωσαν συρρικνωμένες αυξήσεις της μακροζωίας στις χώρες με τους μακροβιότερους πληθυσμούς.

«Πρέπει να δεχτούμε ότι υπάρχει ένα όριο και ίσως να επανεξετάσουμε το πότε οι άνθρωποι θα πρέπει να βγαίνουν στη σύνταξη και πόσα χρήματα θα χρειαστούν για να ζήσουν τη ζωή τους», δήλωσε ο Σ. Τζέι Oλσάνσκι, ερευνητής του Πανεπιστημίου του Ιλινόις-Σικάγο, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα στο περιοδικό Nature Aging.

Ο Μαρκ Χέιγουορντ, ερευνητής του Πανεπιστημίου του Τέξας που δεν συμμετείχε στη μελέτη, τη χαρακτήρισε «πολύτιμη προσθήκη στη βιβλιογραφία για τη θνησιμότητα».

«Φτάνουμε στο ανώτατο σημείο όσον αφορά το προσδόκιμο ζωής», είπε. «Θα μπορούσε εννοείται κάποια ανακάλυψη να ωθήσει το προσδόκιμο ζωής να φτάσει ακόμα πιο ψηλά, αλλά αυτή τη στιγμή δεν έχουμε κάτι τέτοιο», δήλωσε ο Χέιγουορντ.



Ποιο είναι το προσδόκιμο ζωής;

Το προσδόκιμο ζωής είναι μια εκτίμηση του μέσου όρου των ετών που αναμένεται να ζήσει ένας άνθρωπος από τη στιγμή που γεννιέται, υποθέτοντας ότι τα ποσοστά θανάτου εκείνη τη στιγμή παραμένουν σταθερά. Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μέτρα υγείας παγκοσμίως, αλλά είναι επίσης ατελές: Είναι μια εκτίμηση που δεν μπορεί να λάβει υπόψη της διάφορες απρόβλεπτες εξελίξεις που θα μπορούσαν να σκοτώσουν ή να σώσουν εκατομμύρια ανθρώπους, όπως θανατηφόρες πανδημίες ή θαυματουργές θεραπείες.

Σε μια νέα έρευνα, ο Oλσάνσκι και οι ερευνητές συνεργάτες του παρακολούθησαν εκτιμήσεις για το προσδόκιμο ζωής για τα έτη 1990 έως 2019, οι οποίες αντλήθηκαν από μια βάση δεδομένων που διαχειρίζεται το Ινστιτούτο Δημογραφικών Ερευνών, Max Planck. Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν σε οκτώ περιοχές από όλο τον κόσμο όπου οι άνθρωποι ζουν περισσότερο (Αυστραλία, Γαλλία, Χονγκ Κονγκ, Ιταλία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Ισπανία και Ελβετία) και τις ΗΠΑ, σύμφωνα με το apnews.com.

«Οι ΗΠΑ κανονικά δεν κατατάσσονται καν στις 40 πρώτες θέσεις. Ο λόγος που συμπεριλήφθηκαν όμως, είναι επειδή ζούμε εδώ, αλλά και λόγω παλαιότερων εκτιμήσεων ότι το προσδόκιμο ζωής στις ΗΠΑ θα μπορούσε να αυξηθεί δραματικά μέσα στον αιώνα», δήλωσε ο Oλσάνσκι.

Ποιοι ζουν περισσότερο;

«Οι γυναίκες συνεχίζουν να ζουν περισσότερο από τους άνδρες και το προσδόκιμο ζωής εξακολουθεί να αυξάνεται – αλλά με επιβραδυνόμενο ρυθμό», διαπίστωσαν οι ερευνητές. Το 1990, ο μέσος όρος βελτίωσης ήταν περίπου δυόμιση χρόνια ανά δεκαετία. Στη δεκαετία του 2010, ήταν ενάμιση έτος – και σχεδόν μηδενικός στις ΗΠΑ.

Οι ΗΠΑ δεν σημειώνουν αύξηση στο προσδόκιμο ζωής των πολιτών, επειδή πλήττονται περισσότερο από διάφορα θέματα που σκοτώνουν ανθρώπους ακόμη και πριν φτάσουν στην τρίτη ηλικία, όπως υπερβολικές δόσεις ναρκωτικών, πυροβολισμοί, παχυσαρκία και ανισότητες που δυσκολεύουν ορισμένους ανθρώπους να λάβουν επαρκή ιατρική περίθαλψη.

«Οι ερευνητές έκαναν μια εκτίμηση για το τι θα συνέβαινε και στα εννέα μέρη αν εξαλείφονταν όλοι οι θάνατοι πριν από την ηλικία των 50 ετών: Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής -στην καλύτερη περίπτωση- θα εξακολουθούσε να είναι μόνο ενάμιση έτος», δήλωσε ο Oλσάνσκι.

Η Εϊλίν Κρίμινς, ειδικός γεροντολογίας του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας, δήλωσε σε ηλεκτρονικό μήνυμα ότι συμφωνεί με τα ευρήματα της μελέτης. Και πρόσθεσε: «Για μένα προσωπικά, το πιο σημαντικό ζήτημα είναι η θλιβερή κατάσταση που δεν φαίνεται να βελτιώνεται στις ΗΠΑ».

Γιατί το προσδόκιμο ζωής μπορεί να σταματήσει να αυξάνεται;
«Η μελέτη υποδηλώνει ότι υπάρχει ένα όριο στο πόσο θα ζήσουν οι περισσότεροι άνθρωποι και μάλιστα, το έχουμε σχεδόν φτάσει», δήλωσε ο Oλσάνσκι.
«Μπορεί να φαίνεται συνηθισμένο να ακούει κανείς ότι κάποιος ζει μέχρι τα 100 – ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζίμι Κάρτερ, έφτασε αυτή την ηλικία την περασμένη εβδομάδα. Το 2019, λίγο πάνω από το 2% των Αμερικανών έφτασε τα 100 χρόνια, σε σύγκριση με περίπου 5% στην Ιαπωνία και 9% στο Χονγκ Κονγκ», δήλωσε ο Oλσάνσκι.

«Είναι πιθανό ο αριθμός των εκατοντάχρονων να αυξηθεί τις επόμενες δεκαετίες», λένε οι ειδικοί, «αλλά αυτό θα οφείλεται στην αύξηση του πληθυσμού». Το ποσοστό των ανθρώπων που θα φτάσουν τα 100 θα παραμείνει μικρό. «Πιθανότατα, λιγότερο από το 15% των γυναικών και 5% των ανδρών θα μπορούν να φτάσουν την ηλικία των 100 ετών στις περισσότερες χώρες», δήλωσε ο Oλσάνσκι.