«… Ο πρώτος χρόνος θεωρείται ο πιο σημαντικός στην ζωή του ανθρώπου, που καθορίζει την προσωπικότητα και τις πιθανότητες, μικρότερες ή μεγαλύτερες, να είναι κάπως ευτυχισμένος σ’ αυτήν την ζωή»
« … Τι γίνεται όταν βγει στον κόσμο το παιδί; Ποια είναι τα αισθήματα του και πως τα καταλαβαίνουμε;… Το βρέφος τους τέσσερις πρώτους μήνες είναι σε σύγχυση, δεν έχει όρια, δεν καταλαβαίνει τίποτε, δεν έχει αίσθηση εαυτού ούτε αίσθηση ατομικότητος. Θεωρεί περίπου ασυνείδητα ότι κόσμος είναι αυτό και αυτό είναι ο κόσμος»
«… Το πρώτο καθήκον της μητέρας τον πρώτο χρόνο είναι να χαιδεύει το παιδί συχνά σε όλο του το σώμα. Δεν είναι μόνο για την ευχαρίστηση του βρέφους, αλλά και για να αρχίσει η πρώτη αίσθηση ότι ‘κάπου αρχίζω, κάπου τελειώνω’, και να δημιουργηθεί μια σχετική ασφάλεια στο παιδί. Ελλείψει αυτού, συνεχίζεται η σύγχυση….»
«… (Τα χάδια) τα έχει ανάγκη. Η έλλειψη τους είναι η βασικότερη αιτία συζυγικής δυσαρμονίας αργότερα…»
«… Ξέρουμε , λοιπόν, πως τον πρώτο χρόνο είναι απαραίτητα τα χάδια. Δεν αφήνουμε το βρέφος να κοιμάται από το πρωί μέχρι το βράδυ, όπως κάνουν πολλές μητέρες. Τεράστιο ρόλο παίζει επίσης η μυρωδιά της μητέρας. Η πρώτη επαφή με τον κόσμο είναι μέσα από την μυρωδιά…»
«… Μητέρα καλούμε το πρόσωπο που φροντίζει το βρέφος, ας μην είναι η βιολογική μητέρα… Μητέρα κατά την πρώτη περίοδο μπορεί να είναι και ο πατέρας… Μητέρα είναι ο φροντιστής»
«… Ο φόβος του βρέφους και κάθε νεαρού ζώου όταν γεννιέται , είναι ότι μπορεί να πεθάνει…»
«… Η βάση όλων των ψυχιατρικών συμπτωμάτων είναι το άγχος θανάτου. Αυτό δημιουργείται τον πρώτο χρόνο. Εάν τότε δεν δημιουργηθεί έντονο άγχος, αργότερα δεν παθαίνετε τίποτα…»
«Άρα το βρέφος χρειάζεται χάδια, την οσμή της μητέρας , την φωνής της μητέρας που παίρνει τη μορφή κουβέντας, νανουρίσματος. Μία σωστή μητέρα τα κάνει αυτόματα, δεν χρειάζεται να της τα πω εγώ. Αλλά σήμερα πολλές μητέρες ρωτάνε: Γιατί να του μιλήσω αφού δεν καταλαβαίνει; Πρέπει να τους εξηγήσω ότι το παιδί χρειάζεται την φωνή τους, και μάλιστα κατ’επανάληψιν. Έτσι γίνεται και η πρώτη γνωσιακή κατανόηση του κόσμου»
4ος – 8ος μήνας: Αποχωρισμός και ατομικοποίηση
«…Το παιδί βγαίνει από την παραδείσια κατάσταση, αρχίζει και καταλαβαίνει τα όρια του, ότι είναι ένα αδύναμο πλάσμα, απόλυτα εξαρτημένο από την μητέρα, την οποία ελέγχει. Γι’ αυτό τότε αρχίζουν τα βρέφη να κλαίνε ή παθαίνουν μεγάλους φόβους. Τότε είναι η βάση της δημιουργίας πολλών υποχονδριακών και ψυχοσωματικών ασθενειών».
Απόσπασμα από το βιβλίο του Ματθαίου Γιωσαφάτ «Μεγαλώνοντας μέσα στην Ελληνική Οικογένεια» Εκδόσεις Αρμός