2.11.20

Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος πολέμου στα ελληνικά πανεπιστήμια. Της Έφης Μπάσδρα*

Θα συμφωνήσουμε όλοι ότι η θλιβερή εικόνα του πρύτανη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών ήταν από τις πιο σοκαριστικές των τελευταίων χρόνων στο θέμα ελληνικό πανεπιστήμιο. Υπήρξαν...πάμπολες φορές τραμπουκισμοί, βανδαλισμοί και έκτροπα στους χώρους των ΑEΙ μας, αλλά αυτή η εικόνα ξέφυγε από κάθε όριο. Οι δράστες επικηρύχτηκαν από τον υπουργό προστασίας του πολίτη με εκατό χιλιάδες ευρώ.
Κάποια στιγμή αργά το βράδυ και μετά τη συσσωρευμένη αντίδραση στα κοινωνικά δίκτυα, έβγαλε και η υπουργός παιδείας ανακοίνωση καταδικάζοντας την επίθεση.
Κι εμείς οι πανεπιστημιακοί λίγο έλειψε να μαλώσουμε διαδικτυακά για το αν ήταν πρέπον η αναπαραγωγή της ντροπιαστικής εικόνας, την στιγμή που αυτή η ίδια η εικόνα ήταν που πυροδότησε την αγανάκτηση και την οργή όλων. Κοινός παρονομαστής της αντίδρασης το ξεφόρτωμα του γεγονότος στο φασισμό, στους τραμπούκους, στους αναρχοαυτόνομους, γενικώς, και από Δευτέρα πίσω στα συνηθισμένα. Έίναι και η πανδημία που κυριαρχεί στις ειδήσεις οπότε το γεγονός πολύ σύντομα θα απωλέσει τα πέντε λεπτά δημοσιότητας του.
Διακρίνετε μια απαισιοδοξία; Τέτοια γεγονότα συμβαίνουν συνεχώς τα τελευταία χρόνια, κάποιες φορές ακόμη σκληρότερα. Αυτά του 2008, ήταν τέτοια. Αλλαξε κάτι; Ξεχάστηκαν γρήγορα. Και όταν δεν ξεχνιούνται ο υπουργός κάνει ένα νέο νόμο που είτε καταργείται από τον αμέσως επόμενο, είτε δεν εφαρμόζεται ποτέ. Συνέβη το 2011.
Γιατί όμως είναι τόσο δύσκολο να αλλάξουν τα ελληνικά πανεπιστήμια; Το έχουν κάνει χώρες και χώρες. Η διπλανή μας Ιταλία, η Ιρλανδία, η Έσθονία. Που ακριβώς κολλάμε εμείς;
Ο μίτος της Αριάδνης πιάνεται από όταν άρχισαν οι κυβερνήσεις να συναλλάσσονται με τους πανεπιστημιακούς για τη διοίκηση, το πανεπιστήμιο κομματικοποιήθηκε, και οι φοιτητές μπήκαν στο
παιχνίδι ορίζοντας τις αρχές. Γρήγορα τα πράγματα ξέφυγαν, στο πανεπιστήμιο παρουσιάστηκαν φαινόμενα ασυδοσίας, που οδήγησαν σε τραμπουκισμούς και βανδαλισμούς. Καταστροφές σε κτήρια και υποδομές, ξύλο και αίματα. Οι κυβερνήσεις διαδέχονταν η μία την άλλη με υποσχέσεις για αλλαγές, αλλά τελικά αποτέλεσμα μηδέν. Η σοβαρή προσπάθεια του ’11 διαγράφηκε εκκωφαντικά. Από τότε το ελληνικό πανεπιστήμιο διολισθαίνει όλο και πιο χαμηλά. Των διεθνών αξιολογήσεων συμπεριλαμβανομένων. Αν διαβάσει κάποιος με ειλικρίνεια την πρόσφατη αξιολόγηση της Σαγκάης, αποδεκτή παγκοσμίως, θα διαπιστώσει μια καθοδική πορεία των ελληνικών πανεπιστήμιων, με αποκορύφωμα φέτος να εμφανίζονται στη λίστα
έξι μόνο ελληνικά πανεπιστήμια αντί για επτά πέρυσι. Από τα εικοσιδύο συνολικά!
Αύριο ο πρωθυπουργός θα μιλήσει με τους πρυτάνεις των ελληνικών πανεπιστημίων. Προφανώς η συζήτηση θα περιστραφεί γύρω από το πρόσφατο γεγονός και την ασφάλεια στα πανεπιστήμια. Έχει χυθεί πολύ μελάνι και έχουν γίνει πολλές προτάσεις στο πρόσφατο παρελθόν (https://www.tanea.gr/2018/05/11/opinions/dimokratia– xwris–asfaleia–den-yparxei/ ). Θα είναι λάθος να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της ασφάλειας στα πανεπιστήμια μονομερώς. Διαβάζουμε ότι η κυβέρνηση πρόκειται να φέρει έναν καινούργιο νόμο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Πολύ φοβάμαι ότι και αυτός ο νόμος θα ακολουθήσει τη μοίρα των υπολοίπων: θα ακυρωθεί στην πορεία.
Το πρόσφατο θλιβερό περιστατικό με το πρύτανη του ΟΠΑ προσθέτει μία ακόμη ψηφίδα στο χρονικό ενός πολέμου που διεξάγεται εδώ και καιρό στο πεδίο του ελληνικού πανεπιστημίου. Η ελληνική κοινωνία απαιτεί τον τερματισμό του. Απαιτεί τολμηρές λύσεις με διάρκεια και πραγματικό ορίζοντα αλλαγών, που θα δώσουν τη δυνατότητα στο ελληνικό πανεπιστήμιο να αναγεννηθεί και να πάψει να λειτουργεί ως αιμοδότης επιστημόνων στην αλλοδαπή. Τα παραπάνω απαιτούν ένα και μόνο: συναίνεση! Για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός μακρόπνοου σχεδίου για το ελληνικό πανεπιστήμιο.
Τολμώ μία πρόταση: Την δημιουργία μιας επιτροπής με προσωπικότητες της εκπαίδευσης από όλο το πολιτικό φάσμα που θα συζητήσουν και θα συγκλίνουν σε προτάσεις για τη σύνταξη νόμου για τα πανεπιστήμια για την επόμενη δεκαετία. Συγκλείσεις στα προγράμματα των κομμάτων υπάρχουν. Οπως και πρόσωπα που μπορούν να φέρουν σε πέρας μια τέτοια προσπάθεια. Η κοινή γνώμη θα επικροτήσει και θα στηρίξει. Μένει η δέσμευση από τον πολιτικό κόσμο και τα κόμματα. Μία ολόκληρη δεκαετία χωρίς παρεμβάσεις και αλλαγές. Μια δέσμευση που θα περιλαμβάνει την εισαγωγή στα πανεπιστήμια, τη λειτουργία των σχολών και των τμημάτων, τα μεταπτυχιακά, τα οικονομικά, τις διοικήσεις, την ασφάλεια, την
αυτονομία των πανεπιστημίων, μια δέσμευση τελικά για το καλό των φοιτητών. Αλλωστε γι΄αυτούς δε φτιάχτηκαν τα πανεπιστήμια; Για την μόρφωση και την πρόοδο τους.
Τόλμη χρειάζεται…


*** ΕΦΗ ΜΠΑΣΔΡΑ
Καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής Αθηνών


πηγη:
https://www.in.gr/2020/11/01/apopsi/xroniko-enos-proanaggelthentos-polemou-sta-ellinika-panepistimia/?fbclid=IwAR1cuKzNINiGvVmL7ZugiWk72dL4KxSp4KW1P3ET5K_vdlskJ6UGfwDnCTs