Δεν έχει σημασία το πώς θα θέλαμε να είμαστε, αλλά το πώς πραγματικά θα είμαστε σε δέκα χρόνια από σήμερα. Η έρευνα της Kapa Research
δείχνει το «προσεχώς» της Ελλάδας και γεννά σκέψεις...
Το ευδιάκριτο ίχνος που άφησε πίσω της η κρίση, ακουμπώντας τη σκόνη και τον κατιμά της επάνω στις ζωές μας, αποτυπώνεται -ανάμεσα στα υπόλοιπα- στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έρευνα της Kapa Research την οποία δημοσιεύει αποκλειστικά το ethnos.gr.
Υπό τον τίτλο οι «10 τάσεις που ξεχώρισαν τη δεκαετία 2010-2019», η έρευνα δεν στέκεται μόνο στα όσα ζήσαμε και πέρασαν σαν νταλίκα επάνω από τις ζωές μας τα προηγούμενα δέκα χρόνια, αλλά αναλύει το τι θα έρθει το διάστημα 2020-2030, δίνοντας δέκα προβλέψεις. Και τώρα που η χρονιά κλείνει κι όλοι αναρωτιόμαστε τι θα έρθει τα επόμενα χρόνια, μια απτή και τεκμηριωμένη προσέγγιση του μέλλοντος δίνει εξαιρετικά σημαντικά απαντήσεις.
Μία απ’ αυτές έρχεται στο προαιώνιο ερώτημα «τι είναι ο Ελληνας;», πηγαίνοντάς το λίγο παρακάτω, με ταχύτητα δεκαετίας: «τι θα είναι ο Ελληνας;», λοιπόν, αποτελεί το κρίσιμο ερώτημα, αφού η σημασία της λέξης «Ελληνας» -σύμφωνα με τα σημαντικά ευρήματα της Kapa Research- θα οριστεί εκ νέου: «Ο τόπος διαμονής του Έλληνα θα ξεπερνά τα σύνορα της χώρας, η γενιά του brain drain θα έρχεται στα πράγματα με νέα ήθη και αξίες, τα παιδιά και τα εγγόνια των Βαλκάνιων μεταναστών του 1990 θα ενηλικιώνονται και θα επιβάλλουν νέες τάσεις, η γλώσσα θα αντέξει (κυρίως λόγω γραφής και ανάγνωσης στο Διαδίκτυο), αλλά το ομόγλωσσο και το ομόθρησκο θα αλλοιωθούν, η πολιτισμική παγκοσμιοποίηση μέσω του διαδικτύου και των φθηνών μεταφορών θα επεκταθεί».
Οποιος φορά παρωπίδες και αρνείται να ζήσει στην εποχή του, θα αντιμετωπίσει την παραπάνω πρόταση, τα μελλούμενα αυτής της έρευνας, με μια έκρηξη στα εντός του η οποία υπαγορεύεται από τον σκοταδισμό μιας άλλης εποχής. Οι άνθρωποι αυτοί θεωρούν πως «η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει», ότι «η χώρα μας θα ζήσει στους αιώνες» κι άλλα τέτοια γραφικά με τα οποία ίσως βαδίζουν και στο ομιχλώδες μονοπάτι του εθνικισμού.
Σε κάθε περίπτωση, αυτοί οι άνθρωποι έχουν στο μυαλό τους πως μέχρι το τέλος του κόσμου θα συμβαίνει στη χώρα μας η διαιώνιση ενός ομοιογενούς πληθυσμού που θα μιλά την ίδια γλώσσα, θα κοινωνεί κοινή πίστη και θα ασπάζεται τις ίδιες παραδόσεις. Λογικά, το παλιό Αναγνωστικό του Δημοτικού σχολείου -το μονοδιάστατα εθνοκεντρικό, με τις περισπωμένες- αποτελεί για εκείνους το μοναδικό τους ανάγνωσμα. Δεν βλέπουν ειδήσεις που περιγράφουν, για παράδειγμα, καθημερινά τη φυγή πολλών σπουδαίων εγκεφάλων από τη χώρα μας, αφού υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι έχουν στο βιογραφικό τους πολλά πτυχία τα οποία αμείβονται στην Ελλαδάρα μας με 500 ευρώ – μπλοκάκι.Οι ίδιοι άνθρωποι οι οποίοι θεωρούν πως η χώρα μας θα παραμείνει ίδια στους αιώνες των αιώνων, δεν μπορούν καν να φανταστούν πως η ενσωμάτωση προσφύγων/μεταναστών, προκειμένου να διατηρήσουμε -για μερικούς αιώνες ακόμη- ζωντανό το έθνος, ίσως αποτελεί μια λύση στο διαφαινόμενο αδιέξοδο. Εκείνοι που δεν βλέπουν την εξέλιξη φυσικά και δεν μπορούν καν να σκεφτούν πως το «μπόλιασμα» με άλλες εθνικότητες ίσως να αποτελεί απάντηση στο ερώτημα «τι θα γίνει η Ελλάδα σε λίγα χρόνια;». Εάν δεν γίνει η πρόσμειξη με άλλα έθνη, εάν δεν «μεταλλάξουμε» νέους πληθυσμούς σε πλήρωμα της κιβωτού της γλώσσας και των παραδόσεών μας, τότε το ελληνικό χνάρι θα χαθεί σε τρεις-τέσσερις αιώνες.
Κι αν κάποιοι διαφωνούν με τα παραπάνω, το βέβαιο είναι πως η δεκαετία 2010-2019 έβγαλε τον επιθανάτιο ρόγχο της, μας άφησε -κυριολεκτικά- χρόνους, θα ζήσουμε να τη θυμόμαστε ως τα δέκα χρόνια τα οποία συμβιώσαμε και επιβιώσαμε(;) από την κρίση. Και επιβιώσαμε κι από τον διχασμό του έθνους, όχι μόνο από την οικονομική δυσπραγία. Από τη στιγμή που σωθήκαμε από τον ορισμό του γκρεμού και δεν πέσαμε από εκεί, ήρθε η ώρα για τις διαπιστώσεις και τα συμπεράσματα για το τι πήγε στραβά και φτάσαμε ως εδώ. Ας ξεκινήσουμε, για παράδειγμα, με το brain drain γιατί μπορεί να είναι σχεδόν αφοπλιστική η άποψη «στο κάτω κάτω, ο Αντετοκούνμπο και ο Λάνθιμος άσχημα τα πήγαν στο εξωτερικό;», αλλά το θέμα είναι τι θα μπορούσαν να κάνουν εδώ, ποιες δυνατότητες θα είχαν για να αναδειχθούν. Ας μη γελιόμαστε, όμως. Δεν θα είχαν. Δεν είχαν και για αυτό «πήγαν έξω» - και αυτό είναι κάτι που πρέπει να δει η κυβέρνηση Μητσοτάκη, άμεσα. Δεν χρειάζεται ντοκτορά για να καταλήξεις πως από τη στιγμή που καλείσαι να (δια)σώσεις μία χώρα, θα πρέπει να υπάρχουν πολίτες που να θέλουν να αναπνέουν εντός των συνόρων της.
Θα μπορούσα να γράψω ακόμη περισσότερα, αλλά δεν έχει νόημα. Όπως δεν έχει καμία σημασία το να κάνουμε πως κοιτάζουμε αλλού, χωρίς να βλέπουμε τη λύση: όσο η Ελλάδα δεν προσαρμόζεται στα διεθνή δεδομένα, δεν πρόκειται ποτέ να βγει από τον βάλτο της κρίσης. Ναι, λοιπόν, περιμένουμε τη γενιά του brain drain να έρθει με την τεχνογνωσία που κοινώνησε στο εξωτερικό, να φέρει τα νέα ήθη και να γιγαντώσει τις αξίες, την ίδια στιγμή κατά την οποία τα παιδιά και τα εγγόνια των Βαλκάνιων μεταναστών του 1990 θα ενηλικιώνονται και θα επιβάλλουν τις νέες τάσεις. Αν και ξέρω, βέβαια, πως με αυτές τις απόψεις θα με χαρακτηρίσουν πολλοί ως ανθέλληνα και θα ψάχνουν να βρουν από πού στον διάολο κατάγομαι και έχω το επίθετο «Σεραφείμ».