Ο ποιητής της «πόλης των φαντασμάτων», (κατά τον Μαζάουερ) με τις καλύτερες εκθέσεις στο Ανατόλια, διανύει την όγδοη δεκαετία της ζωής του, εμπνέεται από τη γυναίκα, την παιδική αθωότητα, τις κοινωνικές συνθήκες, τη φύση, τα θαύματα του κόσμου, και το παράλογο της ύπαρξης, με κινητήριες δυνάμεις τον έρωτα και την αγάπη.
«Σα μαραθωνοδρόμος στο τέλος της διαδρομής αυξάνει ταχύτητα»… και εκδίδει τουλάχιστον δύο ποιητικές συλλογές το χρόνο τις οποίες μοιράζεται με τον κόσμο, ενώ η ποίηση τον βρίσκει σε κάθε πιθανό και απίθανο μέρος…
Η Σοφία ο πολυτιμότερος άνθρωπος στη ζωή του, του έχει εμπνεύσει πολλά ποιήματα και είναι η πρώτη που διαβάζει κάθε βιβλίο του ενώ η πρόσφατη ποιητική συλλογή του είναι αφιερωμένη στα 58 χρόνια κοινής τους πορείας…
Η ποίησή του είναι αυθεντική και βγαίνει από τα βάθη της ψυχής του.
Η ποίησή του είναι ερωτική, γεμάτη καυτές εμπειρίες.
Η ποίησή του είναι αυθεντική και βγαίνει από τα βάθη της ψυχής του.
Η ποίησή του είναι ερωτική, γεμάτη καυτές εμπειρίες.
Αναζητά συνεχώς το φως. Το λυτρωτικό φως. Αυτό το φως όμως ακτινοβολεί μέσα από τις σελίδες των βιβλίων του.
Επιμέλεια: Θεοχάρης Μπικηρόπουλος
Συγγραφέας- Βlogger
μεγάλους λογοτέχνες συνεχίζοντας μια παράδοση. Κατά κάποιο τρόπο είστε ο
ενδιάμεσος κρίκος των ποιητών του χθες και του σήμερα. Έχετε λοιπόν
συνολική «εικόνα» για τη λογοτεχνία της Θεσσαλονίκης…Μιλήστε μας γι΄ αυτό…
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην τότε Πλατεία Δικαστηρίων στο κέντρο της
Θεσσαλονίκης και γνώρισα προσωπικά πολλούς από τους σπουδαίους ποιητές
και πεζογράφους της γενιάς του ‘30 και τη πρώτης μεταπολεμικής γενιάς.
Ήμουν πολλές φορές μέλος του Δ.Σ. της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης
με πρόεδρο τον Τηλέμαχο Αλαβέρα αλλά και στο Δ.Σ. άλλων φορέων και οργάνωσα, συντόνισα ή έλαβα μέρος σε εκατοντάδες λογοτεχνικές εκδηλώσεις κατά τη μεταπολίτευση και μετά.
Η ιστορία, η παράδοση και το κλίμα της «πόλης των φαντασμάτων», όπως τη χαρακτήρισε ο διαπρεπής ιστορικός Μάρκ Μαζάουερ (Έλληνες, Τούρκοι και Εβραίοι) ευνοεί τη κάθε είδους καλλιτεχνική δημιουργία. Στον μεσοπόλεμο
τα νέα ρεύματα της λογοτεχνίας στη Ευρώπη, όπως ο εσωτερικός μονόλογος με εισηγητή τον Στέλιο Ξεφλούδα, περνούσαν πρώτα από τη Θεσσαλονίκη.
Αναπόφευκτα λοιπόν ακολούθησαν πολλοί νεώτεροι αξιόλογοι ποιητές και πεζογράφοι και είμαι βέβαιος ότι αυτό θα συνεχιστεί και στο μέλλον.
Έχουν γραφεί πολλά για όλα αυτά από διάφορους κριτικούς και μελετητές
και εγώ θα αρκεστώ να πω ότι το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω.
2. Πως ξεκίνησε το συγγραφικό/εκδοτικό σας ταξίδι;
Θα έλεγα ότι οι βάσεις τέθηκαν από την κληρονομικότητα μου και από τις
δραματικές συνθήκες των παιδικών μου χρόνων με τον χωρισμό των γονέων μου στα έξι μου χρόνια και την πτώχευση του εμπόρου πατέρα μου αργότερα. Τη μητέρα μου την ξαναείδα στα δεκαπέντε μου.
Διάβαζα από πολύ μικρός κάθε βιβλίο, περιοδικό και έντυπο γενικά που έπεφτε στα χέρια μου και όταν μπήκα για πρώτη φορά στη μεγάλη βιβλιοθήκη του Κολλεγίου Ανατόλια στα 14-15 χρόνια μου και χώθηκα ανάμεσα στα ράφια με τα βιβλία, αναγνώρισα αμέσως στην πατρίδα μου και τον προορισμό μου στη ζωή .Αποφάσισα τότε να διαβάσω όλα τα βιβλία της βιβλιοθήκης και να γράψω μετά εγώ, αν μπορούσα, ένα ράφι βιβλία! Από τότε μέσα σε κάθε σχολικό βιβλίο, που υποτίθεται ότι διάβαζα, υπήρχε ένα λογοτεχνικό βιβλίο.
Σύντομα άρχισα να γράφω τις καλύτερες εκθέσεις. Στην πέμπτη και στην έκτη τάξη του γυμνασίου, στις 30 εκθέσεις που γράψαμε, οι 29 καλύτερες ήταν οι δικές μου, κάτι που έφτασε να θεωρείται αυτονόητο. Πήρα και το πρώτο βραβείο διηγήματος στον ετήσιο διαγωνισμό του Ανατόλια με το διήγημα μου «Η ώρα της δημιουργίας».
Σύντομα άρχισα να γράφω τις καλύτερες εκθέσεις. Στην πέμπτη και στην έκτη τάξη του γυμνασίου, στις 30 εκθέσεις που γράψαμε, οι 29 καλύτερες ήταν οι δικές μου, κάτι που έφτασε να θεωρείται αυτονόητο. Πήρα και το πρώτο βραβείο διηγήματος στον ετήσιο διαγωνισμό του Ανατόλια με το διήγημα μου «Η ώρα της δημιουργίας».
Με δεδομένη τη αποφασιστικότητα μου, από κει και πέρα η πορεία μου ήταν προδιαγεγραμμένη παρά τις πολλές δυσκολίες που αντιμετώπισα.
3. Tι σας εμπνέει;
Οι κύριες πηγές έμπνευσης μου είναι η γυναίκα, η παιδική αθωότητα, οι κοινωνικές συνθήκες, η φύση και τα θαύματα του κόσμου αλλά και το
παράλογο της ύπαρξης ! Κινητήριες δυνάμεις μου ο έρωτας και η αγάπη !
4. Η έμπνευσή σας μοιάζει ανεξάντλητη….Τα τελευταία δε χρόνια, εκδίδονται ποιητικές σας συλλογές ιδιαίτερα συχνά…
Η ζωή μου υπήρξε μια απίστευτη περιπέτεια και οι καυτές εμπειρίες μου είναι μια ανεξάντλητη πηγή.
3. Tι σας εμπνέει;
Οι κύριες πηγές έμπνευσης μου είναι η γυναίκα, η παιδική αθωότητα, οι κοινωνικές συνθήκες, η φύση και τα θαύματα του κόσμου αλλά και το
παράλογο της ύπαρξης ! Κινητήριες δυνάμεις μου ο έρωτας και η αγάπη !
4. Η έμπνευσή σας μοιάζει ανεξάντλητη….Τα τελευταία δε χρόνια, εκδίδονται ποιητικές σας συλλογές ιδιαίτερα συχνά…
Η ζωή μου υπήρξε μια απίστευτη περιπέτεια και οι καυτές εμπειρίες μου είναι μια ανεξάντλητη πηγή.
Όπως ο μαραθωνο-δρόμος προς το τέλος της διαδρομής του, έτσι κι εγώ αυξάνω ταχύτητα και εκδίδω τώρα τουλάχιστον δύο ποιητικές συλλογές τον χρόνο. Έχω και τρία για διάφορους λόγους ανέκδοτα βιβλία.
5. Γιατί αυτό που γράφετε θέλετε να το μοιραστείτε με τον κόσμο;
Πιστεύω ότι η όποια δωρεά μας δίνεται συνοδεύεται από μια απαράβατη
διπλή εντολή. Να εργαστούμε σκληρά μια ζωή για να την αξιοποιήσουμε και
μετά να τη μοιράσουμε στον κόσμο. Αυτό κάνω σε όλη μου τη ζωή. Μοιράζω τα βιβλία μου σε φίλους ποιητές, πεζογράφους, απλούς αναγνώστες. Και σε όποιον μου ζητήσει κάποιο βιβλίο, του το στέλνω με δικά μου έξοδα.
6. O Charles Baudelaire, σε μία περίοδο που τα όρια της λογοτεχνίας και της ποίησης ήταν συγκεχυμένα, είχε γράψει «Να είσαι ποιητής, ακόμη και στον πεζό λόγο». Στη σημερινή εποχή, υπάρχουν όρια ανάμεσα στην ποίηση
και στην πεζογραφία;
Τα δύο κύρια λογοτεχνικά είδη, η ποίηση και η πεζογραφία. είναι διαφορετικά φαινόμενα και δεν υπάρχει τίποτα το συγκεχυμένο στα όρια μεταξύ τους. Η ποίηση είναι μια ψυχική λάμψη, μια αστραπή («η ατελής περιγραφή της αστραπής με λέξεις», όπως την όρισα σε μια συνέντευξη μου), μια συμπύκνωση του λόγου και του χρόνου ενώ η πεζογραφία είναι μια
παρατεταμένη λειτουργία της λογικής. Οι τυχόν επιδράσεις της μίας επί της άλλης δεν αναιρούν τα βασικά τους όρια. Πεζογράφος μπορείς να γίνει όποιος έχει συγκροτημένη σκέψη και γνωρίζει καλά τη γλώσσα, ενώ για την
ποίηση είναι πρωταρχικά απαραίτητη η δωρεά. Γι’ αυτό πολλοί ποιητές έχουν βραβευτεί για την πεζογραφία τους ενώ είναι εντελώς σπάνιο ένας
πεζογράφος να γράψει καλά ποιήματα.
7. Που σας βρίσκει η ποίηση;
Η ποίηση με βρίσκει σε κάθε πιθανό και απίθανο μέρος, σε κάθε πιθανή και απίθανη στιγμή. Όταν περπατάω στον δρόμο, όταν πέφτω να κοιμηθώ,
όταν κοιτάζω τον κόσμο, τη θάλασσα ή τον ουρανό. Με βρίσκει και τη βρίσκω παντού γιατί η ποίηση υπάρχει στο κάθε τι. Αρκεί να συντονιστεί η ψυχική μου φόρτιση με το βλέμμα μου και με το ποιητικό φαινόμενο.
8. Μιλήστε μας για την τελευταία σας έκδοση.
5. Γιατί αυτό που γράφετε θέλετε να το μοιραστείτε με τον κόσμο;
Πιστεύω ότι η όποια δωρεά μας δίνεται συνοδεύεται από μια απαράβατη
διπλή εντολή. Να εργαστούμε σκληρά μια ζωή για να την αξιοποιήσουμε και
μετά να τη μοιράσουμε στον κόσμο. Αυτό κάνω σε όλη μου τη ζωή. Μοιράζω τα βιβλία μου σε φίλους ποιητές, πεζογράφους, απλούς αναγνώστες. Και σε όποιον μου ζητήσει κάποιο βιβλίο, του το στέλνω με δικά μου έξοδα.
6. O Charles Baudelaire, σε μία περίοδο που τα όρια της λογοτεχνίας και της ποίησης ήταν συγκεχυμένα, είχε γράψει «Να είσαι ποιητής, ακόμη και στον πεζό λόγο». Στη σημερινή εποχή, υπάρχουν όρια ανάμεσα στην ποίηση
και στην πεζογραφία;
Τα δύο κύρια λογοτεχνικά είδη, η ποίηση και η πεζογραφία. είναι διαφορετικά φαινόμενα και δεν υπάρχει τίποτα το συγκεχυμένο στα όρια μεταξύ τους. Η ποίηση είναι μια ψυχική λάμψη, μια αστραπή («η ατελής περιγραφή της αστραπής με λέξεις», όπως την όρισα σε μια συνέντευξη μου), μια συμπύκνωση του λόγου και του χρόνου ενώ η πεζογραφία είναι μια
παρατεταμένη λειτουργία της λογικής. Οι τυχόν επιδράσεις της μίας επί της άλλης δεν αναιρούν τα βασικά τους όρια. Πεζογράφος μπορείς να γίνει όποιος έχει συγκροτημένη σκέψη και γνωρίζει καλά τη γλώσσα, ενώ για την
ποίηση είναι πρωταρχικά απαραίτητη η δωρεά. Γι’ αυτό πολλοί ποιητές έχουν βραβευτεί για την πεζογραφία τους ενώ είναι εντελώς σπάνιο ένας
πεζογράφος να γράψει καλά ποιήματα.
7. Που σας βρίσκει η ποίηση;
Η ποίηση με βρίσκει σε κάθε πιθανό και απίθανο μέρος, σε κάθε πιθανή και απίθανη στιγμή. Όταν περπατάω στον δρόμο, όταν πέφτω να κοιμηθώ,
όταν κοιτάζω τον κόσμο, τη θάλασσα ή τον ουρανό. Με βρίσκει και τη βρίσκω παντού γιατί η ποίηση υπάρχει στο κάθε τι. Αρκεί να συντονιστεί η ψυχική μου φόρτιση με το βλέμμα μου και με το ποιητικό φαινόμενο.
8. Μιλήστε μας για την τελευταία σας έκδοση.
Τη στιγμή αυτή τελευταία μου έκδοση είναι η συλλογή – ανθολόγηση
«Ποιήματα για τη Σοφία». Σε δυο μήνες θα είναι η συλλογή «Ένα καθαρό μαντήλι». Η Σοφία είναι η άξια σύντροφος μου από το 1966, στην περιπέτεια της ζωής. Να τι γράφω στην
προμετωπίδα του βιβλίου μου για εκείνη,
«Η Σοφία είναι ο πολυτιμότερος άνθρωπος της ζωής μου. Πενήντα οκτώ χρόνια στη λογοτεχνία σημαίνουν 58 χρόνια με τη Σοφία. Τη Σοφία που
μεγάλωσε και σπούδασε εργαζόμενη και χωρίς γονείς. Την καταξιωμένη δικηγόρο και ακτιβίστρια της αριστεράς που κέρδισε την εκτίμηση εκπροσώπων όλου του πολιτικού φάσματος. Εκείνη που στάθηκε δίπλα μου μια ολόκληρη ζωή, με έσωσε στο χείλος του γκρεμού, μου χάρισε τον ανεκτίμητο
γιο μας Νίκο και βέβαια διαβάζει πρώτη κάθε βιβλίο μου και μου έχει εμπνεύσει πολλά ποιήματα. Χωρίς τη Σοφία είναι αμφίβολο αν θα είχα γράψει τα βιβλία μου, αν θα είχα καν επιβιώσει. Το ποιητικό αυτό βιβλίο είναι ένα ιστορικό ισόβιας αγάπης και δημιουργίας κι ένα ευχαριστώ στη σύντροφο της ζωής μου».
9. Τι πιστεύετε ότι αποκομίζει από το βιβλίο σας ο αναγνώστης;
Πρωταρχικά αποκομίζει την αλήθεια. Βγήκα γυμνός στον δρόμο, αψηφώντας κάθε υποκρισία, κάθε ψεύδος και κάθε απειλή, και είπα την αλήθεια για το κάθε τι. Αν ο αναγνώστης έχει το θάρρος και την εντιμότητα, αυτή την
απλή και ξεκάθαρη αλήθεια θα αποκομίσει από τα βιβλία μου. Μαζί με αισθητική απόλαυση. ελπίζω. Τα έργα σας, αποτυπώνουν –και- την εποχή τους, (την περίοδο της δημιουργίας);
Ναι, σε κάποιο βαθμό, θα έλεγα. Βασικά, αποτυπώνουν τη δική μου ψυχική
κατάσταση που επηρεάζεται αναπόφευκτα από την περίοδο της δημιουργίας.
10. «Αν ένα πουλί μπορούσε να πει με ακρίβεια τι τραγουδάει, γιατί τραγουδάει, και τι είναι αυτό που τραγουδάει, δεν θα τραγούδαγε», είπε ο
Πωλ Βαλερύ. Η ποίηση που «δεν καταλαβαίνουμε» ποιους αφορά;
«Άλλο δεν θέλω παρά να μιλήσω απλά, να μου δοθεί ετούτη η χάρη …» είχε πει ο Σεφέρης. Υπάρχει βέβαια ένα υπόγειο ρεύμα αλλά η δυσνόητη εγκεφαλική ποίηση, η επιδίωξη του γριφώδους αφορά μόνον αυτούς που τη
γράφουν και κανέναν άλλο.
11. Τα τελευταία χρόνια, με όσα ζούμε, έχετε επηρεαστεί στη σκέψη;
Οι θέσεις μου για τη ζωή και την τέχνη δεν αλλάζουν.
Είμαι βέβαια κοινωνικό όν, παρακολουθώ τα πάντα αλλά η σοβαρή επίδραση σε μένα προσωπικά υπήρξε περί το 1990 με την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού και τον θάνατο της μητέρας μου.
«Ποιήματα για τη Σοφία». Σε δυο μήνες θα είναι η συλλογή «Ένα καθαρό μαντήλι». Η Σοφία είναι η άξια σύντροφος μου από το 1966, στην περιπέτεια της ζωής. Να τι γράφω στην
προμετωπίδα του βιβλίου μου για εκείνη,
«Η Σοφία είναι ο πολυτιμότερος άνθρωπος της ζωής μου. Πενήντα οκτώ χρόνια στη λογοτεχνία σημαίνουν 58 χρόνια με τη Σοφία. Τη Σοφία που
μεγάλωσε και σπούδασε εργαζόμενη και χωρίς γονείς. Την καταξιωμένη δικηγόρο και ακτιβίστρια της αριστεράς που κέρδισε την εκτίμηση εκπροσώπων όλου του πολιτικού φάσματος. Εκείνη που στάθηκε δίπλα μου μια ολόκληρη ζωή, με έσωσε στο χείλος του γκρεμού, μου χάρισε τον ανεκτίμητο
γιο μας Νίκο και βέβαια διαβάζει πρώτη κάθε βιβλίο μου και μου έχει εμπνεύσει πολλά ποιήματα. Χωρίς τη Σοφία είναι αμφίβολο αν θα είχα γράψει τα βιβλία μου, αν θα είχα καν επιβιώσει. Το ποιητικό αυτό βιβλίο είναι ένα ιστορικό ισόβιας αγάπης και δημιουργίας κι ένα ευχαριστώ στη σύντροφο της ζωής μου».
9. Τι πιστεύετε ότι αποκομίζει από το βιβλίο σας ο αναγνώστης;
Πρωταρχικά αποκομίζει την αλήθεια. Βγήκα γυμνός στον δρόμο, αψηφώντας κάθε υποκρισία, κάθε ψεύδος και κάθε απειλή, και είπα την αλήθεια για το κάθε τι. Αν ο αναγνώστης έχει το θάρρος και την εντιμότητα, αυτή την
απλή και ξεκάθαρη αλήθεια θα αποκομίσει από τα βιβλία μου. Μαζί με αισθητική απόλαυση. ελπίζω. Τα έργα σας, αποτυπώνουν –και- την εποχή τους, (την περίοδο της δημιουργίας);
Ναι, σε κάποιο βαθμό, θα έλεγα. Βασικά, αποτυπώνουν τη δική μου ψυχική
κατάσταση που επηρεάζεται αναπόφευκτα από την περίοδο της δημιουργίας.
10. «Αν ένα πουλί μπορούσε να πει με ακρίβεια τι τραγουδάει, γιατί τραγουδάει, και τι είναι αυτό που τραγουδάει, δεν θα τραγούδαγε», είπε ο
Πωλ Βαλερύ. Η ποίηση που «δεν καταλαβαίνουμε» ποιους αφορά;
«Άλλο δεν θέλω παρά να μιλήσω απλά, να μου δοθεί ετούτη η χάρη …» είχε πει ο Σεφέρης. Υπάρχει βέβαια ένα υπόγειο ρεύμα αλλά η δυσνόητη εγκεφαλική ποίηση, η επιδίωξη του γριφώδους αφορά μόνον αυτούς που τη
γράφουν και κανέναν άλλο.
11. Τα τελευταία χρόνια, με όσα ζούμε, έχετε επηρεαστεί στη σκέψη;
Οι θέσεις μου για τη ζωή και την τέχνη δεν αλλάζουν.
Είμαι βέβαια κοινωνικό όν, παρακολουθώ τα πάντα αλλά η σοβαρή επίδραση σε μένα προσωπικά υπήρξε περί το 1990 με την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού και τον θάνατο της μητέρας μου.
Τότε σταδιακά από κοινωνικός ποιητής έγινα σε καθοριστικό βαθμό υπαρξιακός ποιητής.
12. Επηρέασε την πολιτική σας σκέψη; Έχετε αναθεωρήσει κάτι σε σχέση με τις πολιτικές πεποιθήσεις σας;
Διερωτώμαι πάντα αν μπορεί να υπάρξει ανθρώπινη δικαιοσύνη και ισότητα,
αληθινή ελευθερία, όταν τα πάντα στη φύση και τη ζωή καθορίζονται από τη δύναμη και το προσωπικό συμφέρον.
13. Ποιο θεωρείτε ως το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι συνάνθρωποί μας, οι φίλοι, οι γείτονές σας;
Στην ηλικία που έχουμε φτάσει εγώ και οι φίλοι μου, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η υγεία μας. Ως προς τους άλλους και νεότερους, όλοι
σχεδόν δίνουν την έμφαση στο οικονομικό ενώ τα αγαθά που διαθέτουν είναι πολύ περισσότερα από ποτέ άλλοτε και οι συνθήκες ζωής πολύ
καλύτερες. Είμαι ολιγαρκής όσον αφορά τα υλικά αγαθά και με ενοχλεί το «ολοένα και περισσότερα» . η απληστία του ανθρώπου που είναι αδιέξοδη και οδηγεί επιπλέον στην καταστροφή του περιβάλλοντος, ο τρελός πίθηκος πριονίζει το κλαδί πάνω στο οποίο κάθεται.
14. Με ποιον/ποια πολιτικό θα θέλατε να βγείτε για φαγητό ή ποτό και θα θέλατε να του/της πείτε όλα όσα πιστεύετε ότι πρέπει να ακούσει ένας πολιτικός;
Με κανένα. Δεν έχω τίποτα να πω σε ένα βαθιά διεφθαρμένο άτομο. Η επαγγελματική ενασχόληση με την πολιτική είναι μια διαδικασία εκπόρνευσης με σπάνιες εξαιρέσεις που δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω,
Εξ άλλου, ό, τι έχω να πω, το έχω πει και το λέω στα βιβλία μου.
15. Τι θα του λέγατε για τον πολιτισμό, τις τέχνες και ιδιαίτερα για το
βιβλίο και τη φιλαναγνωσία;
Ένας ποιητής δεν έχει τίποτα να πει σε έναν πολιτικό.
Πρόκειται για δύο πλάσματα εντελώς διαφορετικά. Από κει και πέρα, έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος τα τελευταία χρόνια στην φιλαναγνωσία με το εκτεταμένο δίκτυο βιβλιοθηκών. τις νέες και και καλλιεργημένες
βιβλιοθηκονόμους και τις λέσχες ανάγνωσης. Δυστυχώς αυτό είναι σχεδόν αποκλειστικά γυναικεία υπόθεση. Οι γυναίκες διαβάζουν ενώ οι άνδρες ασχολούνται με το ποδόσφαιρο και διάφορα άλλα.
16. Πως «ονειρεύεστε» το συγγραφικό σας μέλλον; Τι θα θέλατε να σας συμβεί;
Απλώς θα ήθελα να ζήσω μερικά χρόνια ακόμη για να γράψω και να εκδώσω καμιά δεκαριά βιβλία...
17. Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας Έλληνες και ποιοι ξένοι συγγραφείς και ποια βιβλία τους είναι τα αγαπημένα σας;
Πολλοί και διάφοροι. Θα αναφέρω μερικούς αν και έτσι αδικώ αρκετούς άλλους. Από τους Έλληνες ποιητές, ο Καβάφης, ο Θέμελης και ο
Σεφέρης, από τους ξένους, οι διαμετρικά αντίθετοι Μαγιακόφσκι και Έλιοτ. Από τους Έλληνες πεζογράφους, ο Καζαντζάκης και ο Ξεφλούδας, από τους ξένους ο Καμύ και ο Χέμινγουαίη. Συγκεκριμένα βιβλία θα αναφέρω
μόνο για τους πεζογράφους. «Αναφορά στον Γκρέκο» για τον Καζαντζάκη και
«Εσύ, ο κύριος Χ κι ένας μικρός πρίγκηπας» για τον Ξεφλούδα. « Ο ξένος» και η «Πανούκλα» για τον Καμύ και «Ο γέρος και η θάλασσα» για
τον Χεμινγουαίη.
18. Με ποια κριτήρια επιλέγετε ένα βιβλίο;
Με τα κριτήρια της συντομίας και της ποιότητας. Δεν διαβάζω τα τούβλα των 600-800 σελίδων που εκδίδονται με καθαρά εμπορικά κριτήρια.
19. Ποιο βιβλίο διαβάσατε τελευταία;
Ένα ράφι βιβλία διάβασα τελευταία και δεν έχει νόημα να αναφέρω κάποιο συγκεκριμένα.
20. Mε ποιους Έλληνες και ξένους λογοτέχνες θα θέλατε σε μια νυχτερινή έξοδο να βγείτε παρέα μαζί;
Με τους αγαπημένους μου που έχω αναφέρει
παραπάνω.
21. Τι φοβάστε πιο πολύ από όλα σαν άνθρωπος;
Τη σοβαρή ασθένεια φυσικά αλλά και τη βλακεία και τον φανατισμό των άλλων.
22. Τι σας γεμίζει πιο πολύ: η τέχνη, η φιλοσοφία, ο χριστιανισμός, η μουσική, ο έρωτας; Κάτι άλλο;
Καταρχήν ο έρωτας που εξελίσσεται σε αγάπη και τα εμπεριέχει όλα. Ακόμη, η ποίηση και η μουσική.
23. Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο προτέρημα ενός άντρα;
12. Επηρέασε την πολιτική σας σκέψη; Έχετε αναθεωρήσει κάτι σε σχέση με τις πολιτικές πεποιθήσεις σας;
Διερωτώμαι πάντα αν μπορεί να υπάρξει ανθρώπινη δικαιοσύνη και ισότητα,
αληθινή ελευθερία, όταν τα πάντα στη φύση και τη ζωή καθορίζονται από τη δύναμη και το προσωπικό συμφέρον.
13. Ποιο θεωρείτε ως το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι συνάνθρωποί μας, οι φίλοι, οι γείτονές σας;
Στην ηλικία που έχουμε φτάσει εγώ και οι φίλοι μου, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η υγεία μας. Ως προς τους άλλους και νεότερους, όλοι
σχεδόν δίνουν την έμφαση στο οικονομικό ενώ τα αγαθά που διαθέτουν είναι πολύ περισσότερα από ποτέ άλλοτε και οι συνθήκες ζωής πολύ
καλύτερες. Είμαι ολιγαρκής όσον αφορά τα υλικά αγαθά και με ενοχλεί το «ολοένα και περισσότερα» . η απληστία του ανθρώπου που είναι αδιέξοδη και οδηγεί επιπλέον στην καταστροφή του περιβάλλοντος, ο τρελός πίθηκος πριονίζει το κλαδί πάνω στο οποίο κάθεται.
14. Με ποιον/ποια πολιτικό θα θέλατε να βγείτε για φαγητό ή ποτό και θα θέλατε να του/της πείτε όλα όσα πιστεύετε ότι πρέπει να ακούσει ένας πολιτικός;
Με κανένα. Δεν έχω τίποτα να πω σε ένα βαθιά διεφθαρμένο άτομο. Η επαγγελματική ενασχόληση με την πολιτική είναι μια διαδικασία εκπόρνευσης με σπάνιες εξαιρέσεις που δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω,
Εξ άλλου, ό, τι έχω να πω, το έχω πει και το λέω στα βιβλία μου.
15. Τι θα του λέγατε για τον πολιτισμό, τις τέχνες και ιδιαίτερα για το
βιβλίο και τη φιλαναγνωσία;
Ένας ποιητής δεν έχει τίποτα να πει σε έναν πολιτικό.
Πρόκειται για δύο πλάσματα εντελώς διαφορετικά. Από κει και πέρα, έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος τα τελευταία χρόνια στην φιλαναγνωσία με το εκτεταμένο δίκτυο βιβλιοθηκών. τις νέες και και καλλιεργημένες
βιβλιοθηκονόμους και τις λέσχες ανάγνωσης. Δυστυχώς αυτό είναι σχεδόν αποκλειστικά γυναικεία υπόθεση. Οι γυναίκες διαβάζουν ενώ οι άνδρες ασχολούνται με το ποδόσφαιρο και διάφορα άλλα.
16. Πως «ονειρεύεστε» το συγγραφικό σας μέλλον; Τι θα θέλατε να σας συμβεί;
Απλώς θα ήθελα να ζήσω μερικά χρόνια ακόμη για να γράψω και να εκδώσω καμιά δεκαριά βιβλία...
17. Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας Έλληνες και ποιοι ξένοι συγγραφείς και ποια βιβλία τους είναι τα αγαπημένα σας;
Πολλοί και διάφοροι. Θα αναφέρω μερικούς αν και έτσι αδικώ αρκετούς άλλους. Από τους Έλληνες ποιητές, ο Καβάφης, ο Θέμελης και ο
Σεφέρης, από τους ξένους, οι διαμετρικά αντίθετοι Μαγιακόφσκι και Έλιοτ. Από τους Έλληνες πεζογράφους, ο Καζαντζάκης και ο Ξεφλούδας, από τους ξένους ο Καμύ και ο Χέμινγουαίη. Συγκεκριμένα βιβλία θα αναφέρω
μόνο για τους πεζογράφους. «Αναφορά στον Γκρέκο» για τον Καζαντζάκη και
«Εσύ, ο κύριος Χ κι ένας μικρός πρίγκηπας» για τον Ξεφλούδα. « Ο ξένος» και η «Πανούκλα» για τον Καμύ και «Ο γέρος και η θάλασσα» για
τον Χεμινγουαίη.
Με τα κριτήρια της συντομίας και της ποιότητας. Δεν διαβάζω τα τούβλα των 600-800 σελίδων που εκδίδονται με καθαρά εμπορικά κριτήρια.
19. Ποιο βιβλίο διαβάσατε τελευταία;
Ένα ράφι βιβλία διάβασα τελευταία και δεν έχει νόημα να αναφέρω κάποιο συγκεκριμένα.
20. Mε ποιους Έλληνες και ξένους λογοτέχνες θα θέλατε σε μια νυχτερινή έξοδο να βγείτε παρέα μαζί;
Με τους αγαπημένους μου που έχω αναφέρει
παραπάνω.
Τη σοβαρή ασθένεια φυσικά αλλά και τη βλακεία και τον φανατισμό των άλλων.
22. Τι σας γεμίζει πιο πολύ: η τέχνη, η φιλοσοφία, ο χριστιανισμός, η μουσική, ο έρωτας; Κάτι άλλο;
Καταρχήν ο έρωτας που εξελίσσεται σε αγάπη και τα εμπεριέχει όλα. Ακόμη, η ποίηση και η μουσική.
23. Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο προτέρημα ενός άντρα;
Να είναι ευθύς και να τιμά τον λόγο του.
24. Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο προτέρημα σε μια γυναίκα;
24. Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο προτέρημα σε μια γυναίκα;
Αυτά που αναφέρω για τον άντρα και επιπλέον την τρυφερότητα και την αγάπη, το ιδιαίτερο εκείνο γυναικείο άρωμα.
25. Τι εκτιμάτε περισσότερο στους φίλους σας;
Την κοινή μας ζωή από τη γειτονιά και τα θρανία ως την ωριμότητα και τον θάνατο.
26. Τι σημαίνει για εσάς ευτυχία;
Τις στιγμές, που μόλις αγγίζεις, το μαγικό εκείνο πουλί που βιάζεται να πετάξει μακριά.
27. Τι απεχθάνεστε περισσότερο;
Την υποκρισία και τη μοχθηρία...
28. Τι είναι η ποίηση/λογοτεχνία για εσάς;
Αυτό που μου δόθηκε και ο προορισμός μου στη ζωή!
29. Το προσωπικό σας απόφθεγμα;...
Να τιμάς αυτό που σου δόθηκε και να αγωνίζεσαι ως την τελευταία σου
πνοή.
Θέλουμε να χαρίσετε στους αναγνώστες του «OlymposVoice» ένα ποίημα από το βιβλίο σας.
ν’ ανθίζεις
σαν τα πολύχρωμα
μικρά λουλούδια
που μέσα στον χειμώνα
υπερβαίνουν την παγερή
μονοτονία του λευκού
κι από το χιόνι
ξεπροβάλλουν ανθισμένα
25. Τι εκτιμάτε περισσότερο στους φίλους σας;
Την κοινή μας ζωή από τη γειτονιά και τα θρανία ως την ωριμότητα και τον θάνατο.
26. Τι σημαίνει για εσάς ευτυχία;
Τις στιγμές, που μόλις αγγίζεις, το μαγικό εκείνο πουλί που βιάζεται να πετάξει μακριά.
27. Τι απεχθάνεστε περισσότερο;
Την υποκρισία και τη μοχθηρία...
28. Τι είναι η ποίηση/λογοτεχνία για εσάς;
Αυτό που μου δόθηκε και ο προορισμός μου στη ζωή!
29. Το προσωπικό σας απόφθεγμα;...
Να τιμάς αυτό που σου δόθηκε και να αγωνίζεσαι ως την τελευταία σου
πνοή.
Θέλουμε να χαρίσετε στους αναγνώστες του «OlymposVoice» ένα ποίημα από το βιβλίο σας.
ν’ ανθίζεις
σαν τα πολύχρωμα
μικρά λουλούδια
που μέσα στον χειμώνα
υπερβαίνουν την παγερή
μονοτονία του λευκού
κι από το χιόνι
ξεπροβάλλουν ανθισμένα
GALLERY
 |
| Η πρόσφατη ποιητική συλλογή του, αφιερωμένη στη σύντροφο της ζωής του. |
Βιογραφικό σημείωμα
Γιος προσφύγων από τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Ρωμυλία, ο Τόλης Νικηφόρου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, αποφοίτησε από το Κολλέγιο Ανατόλια και σπούδασε διοίκηση επιχειρήσεων. Εργάστηκε κυρίως ως σύμβουλος
οργάνωσης επιχειρήσεων στη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και το Λονδίνο και ταξίδεψε σε πολλές χώρες.
Ως τώρα έχουν εκδοθεί 51 βιβλία του, 35 ποιητικά (μαζί με τη συγκεντρωτική έκδοση, Ο πλοηγός του απείρου, 2004, και τα επιλεγμένα
ποιήματα Ίχνη του δέους, 2018 και Στιγμές, 2022) και 16 πεζογραφίας(4 μυθιστορήματα, 9 συλλογές διηγημάτων και 3 παραμύθια). Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε 10 ευρωπαϊκές γλώσσες (στα ισπανικά και στα
γερμανικά σε αυτοτελείς εκδόσεις) και έχουν περιληφθεί σε πολλές ελληνικές και ξένες ανθολογίες, καθώς και στα κείμενα και τα βοηθήματα νεοελληνικής λογοτεχνίας της μέσης εκπαίδευσης στην Ελλάδα και την
Κύπρο. Αφιερώματα για το έργο του έχουν γίνει στα περιοδικά Πάροδος (2009), Το Κοράλλι (2014), Ο Σίσυφος (2017), Καρυοθραύστις (2019), Μανδραγόρας (2021), στα οποία έχουν γράψει περί τους 80 ποιητές, πεζογράφοι, κριτικοί, κ.α. ενώ ο Φιλολογικός Όμιλος Θεσσαλονίκης έχει εκδώσει μια ανθολογία ποιημάτων του με τίτλο Στιγμές, 2022.
Για το διήγημα "Η ώρα της δημιουργίας" του απονεμήθηκε το 1ο βραβείο στον
ετήσιο διαγωνισμό του Ανατόλια το 1957, για το παραμύθι Σοτοσαπόλ ο χρυσοθήρας το βραβείο μυθιστορήματος επιστημονικής φαντασίας της
Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς το 1989 και για τη συλλογή διηγημάτων του, Ο δρόμος για την Ουρανούπολη, το κρατικό βραβείο διηγήματος το 2009 (βραβεία του έχουν απονεμηθεί και εκτός λογοτεχνίας ως πρώτου στη Σχολή Ξένων Γλωσσών του Γ,Ε,Σ. και για την καλύτερη μελέτη νέας
επιχειρηματικής δραστηριότητας από την εταιρία Icap).
οργάνωσης επιχειρήσεων στη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και το Λονδίνο και ταξίδεψε σε πολλές χώρες.
Ως τώρα έχουν εκδοθεί 51 βιβλία του, 35 ποιητικά (μαζί με τη συγκεντρωτική έκδοση, Ο πλοηγός του απείρου, 2004, και τα επιλεγμένα
ποιήματα Ίχνη του δέους, 2018 και Στιγμές, 2022) και 16 πεζογραφίας(4 μυθιστορήματα, 9 συλλογές διηγημάτων και 3 παραμύθια). Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε 10 ευρωπαϊκές γλώσσες (στα ισπανικά και στα
γερμανικά σε αυτοτελείς εκδόσεις) και έχουν περιληφθεί σε πολλές ελληνικές και ξένες ανθολογίες, καθώς και στα κείμενα και τα βοηθήματα νεοελληνικής λογοτεχνίας της μέσης εκπαίδευσης στην Ελλάδα και την
Κύπρο. Αφιερώματα για το έργο του έχουν γίνει στα περιοδικά Πάροδος (2009), Το Κοράλλι (2014), Ο Σίσυφος (2017), Καρυοθραύστις (2019), Μανδραγόρας (2021), στα οποία έχουν γράψει περί τους 80 ποιητές, πεζογράφοι, κριτικοί, κ.α. ενώ ο Φιλολογικός Όμιλος Θεσσαλονίκης έχει εκδώσει μια ανθολογία ποιημάτων του με τίτλο Στιγμές, 2022.
Για το διήγημα "Η ώρα της δημιουργίας" του απονεμήθηκε το 1ο βραβείο στον
ετήσιο διαγωνισμό του Ανατόλια το 1957, για το παραμύθι Σοτοσαπόλ ο χρυσοθήρας το βραβείο μυθιστορήματος επιστημονικής φαντασίας της
Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς το 1989 και για τη συλλογή διηγημάτων του, Ο δρόμος για την Ουρανούπολη, το κρατικό βραβείο διηγήματος το 2009 (βραβεία του έχουν απονεμηθεί και εκτός λογοτεχνίας ως πρώτου στη Σχολή Ξένων Γλωσσών του Γ,Ε,Σ. και για την καλύτερη μελέτη νέας
επιχειρηματικής δραστηριότητας από την εταιρία Icap).
Ο φιλόλογος και σκηνοθέτης Φώτης Συμεωνίδης γύρισε ένα ντοκιμαντέρ 58΄ λεπτών με τίτλο «Σ’ αγαπώ-Ελογοκρίθη, Η αλήθεια του ποιητή Τόλη Νικηφόρου» που προβλήθηκε με επιτυχία στο 17ο Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 2015, σε διάφορα άλλα φεστιβάλ, σε αίθουσες βιβλιοθηκών και από την ΕΡΤ3.
Η συνθέτρια Λίνα Τόνια μελοποίησε έξι ποιήματα του για γυναικείο φωνητικό σύνολο, πιάνο και τρία βιολοντσέλα, τα οποία παρουσιάστηκαν σε επίσημη συναυλία για τα εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή (1922-2022) στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς. Ποιήματα του εντάχθηκαν και
στην όπερα της για τη Μαρία Κάλλας που παρουσιάστηκε στο ίδιο θέατρο.
Πέντε ποιήματα του μελοποίησε και ο καθηγητής του Α.Π.Θ. Χρήστος Σαμαράς
ενώ ποιήματα του μελοποίησαν και δύο άλλοι συνθέτες. Κατά τη μεταπολίτευση αλλά και ως σήμερα, ως μέλος τεσσάρων πολιτιστικών φορέων και με προσωπική του πρωτοβουλία, ο Τόλης Νικηφόρου έχει οργανώσει,
συντονίσει ή λάβει μέρος σε εκατοντάδες λογοτεχνικές εκδηλώσεις.
Συνέλαβε επίσης την ιδέα της Λέσχης Ανάγνωσης της Ποίησης και υπήρξε
συντονιστής των ως τώρα 39 εκδηλώσεων της, αρχικά στην Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης από τον Οκτώβριο του 2017 ως τον Μάρτιο του
2020, με άνω των δύο ετών διακοπή λόγω της πανδημίας, και στη συνέχεια στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης κατά την επαναλειτουργία της Λέσχης από τον Νοέμβριο του 2022 ως σήμερα.
Η συνθέτρια Λίνα Τόνια μελοποίησε έξι ποιήματα του για γυναικείο φωνητικό σύνολο, πιάνο και τρία βιολοντσέλα, τα οποία παρουσιάστηκαν σε επίσημη συναυλία για τα εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή (1922-2022) στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς. Ποιήματα του εντάχθηκαν και
στην όπερα της για τη Μαρία Κάλλας που παρουσιάστηκε στο ίδιο θέατρο.
Πέντε ποιήματα του μελοποίησε και ο καθηγητής του Α.Π.Θ. Χρήστος Σαμαράς
ενώ ποιήματα του μελοποίησαν και δύο άλλοι συνθέτες. Κατά τη μεταπολίτευση αλλά και ως σήμερα, ως μέλος τεσσάρων πολιτιστικών φορέων και με προσωπική του πρωτοβουλία, ο Τόλης Νικηφόρου έχει οργανώσει,
συντονίσει ή λάβει μέρος σε εκατοντάδες λογοτεχνικές εκδηλώσεις.
Συνέλαβε επίσης την ιδέα της Λέσχης Ανάγνωσης της Ποίησης και υπήρξε
συντονιστής των ως τώρα 39 εκδηλώσεων της, αρχικά στην Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης από τον Οκτώβριο του 2017 ως τον Μάρτιο του
2020, με άνω των δύο ετών διακοπή λόγω της πανδημίας, και στη συνέχεια στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης κατά την επαναλειτουργία της Λέσχης από τον Νοέμβριο του 2022 ως σήμερα.
