14.2.24

Σωτήρης Παστάκας, Ο έρωτας ως αυτογνωσία

Τον Σεπτέμβριο του 1993 οι χρήστες του ίντερνετ, όπως αποκαλούσαμε τότε το διαδίκτυο, ξεπερνούσαν πανελλαδικώς μόλις τις πέντε χιλιάδες. Είχα βάλει λοιπόν, στόχο να αγοράσω (δεν θυμάμαι αν το έχω ξαναπεί, αλλά θεωρώ πως το νέον έτος αρχίζει την πρώτη Σεπτεμβρίου), τον πρώτο μου προσωπικό υπολογιστή, κι ανάμεσα στα άλλα σχέδιά μου για εκείνη την πρωτοχρονιά ήταν να τελειοποιήσω τα αγγλικά μου, και να κόψω το κάπνισμα: απόφαση που πήραμε από κοινού με τη γυναίκα μου. Για το τσιγάρο με βοήθησαν τότε οι τσίχλες νικορέτ, και πράγματι το έκοψα. Για τα αγγλικά, άρχισα μαθήματα με τον Τζον, ένα κρύοκωλο εγγλέζο που είχε παντρευτεί ελληνίδα. Η πρώτη μου σύνδεση στο διαδίκτυο ήταν με την Hellas Net.

Ερωτεύτηκα με τα πρώτα κρύα του Οκτωβρίου, έτσι εκτός προγράμματος ένα κορίτσι 14-15 χρόνια μικρότερό μου, κόρη από κάτι φίλους, που προθυμοποιήθηκε να στήσει τον επιτραπέζιο υπολογιστή. Αυτό δεν το είχα σχεδιάσει. Έπεσε κυριολεκτικά… στην αγκαλιά μου, εκεί καθώς ήμασταν σκυμμένοι πίσω από τον πύργο και τα καλώδιά του. Ο έρωτας λειτούργησε σαν καταλύτης ανάμεσα σε μένα και τα σχέδιά μου. Γιατί, ως γνωστόν, ο ανέραστος νους δεν μπορεί να ανακαλύψει πράγματα, δεν δύναται να προχωρήσει στον εναγκαλισμό με την πραγματικότητα, να γνωρίσει, να δει και να υπάρξει.

Ο έρωτας ως αυτογνωσία, ως απόλυτη γνώση του κόσμου, ως μονοπάτι για την ανακάλυψη του εγώ και της ύστερης γνώσης του σύμπαντος: μόνον ο ερωτευμένος νους δύναται να συνευρεθεί με το σύμπαν, και τον δημιουργό του: ο δρόμος της υπερβολής είναι εκείνος που οδηγεί στο παλάτι της σοφίας. Ο Μπλέηκ γνωρίζει πολύ καλά, πως μόνον όποιος περάσει από την αντίπερα όχθη, μπορεί να διακρίνει τις αχνές γραμμές του κάστρου της αυτογνωσίας (πως αλλιώς ορίζεται η σοφία των θνητών;) να διαγράφονται στον ορίζοντα.

Έχοντας γνωρίσει την υπερβολή λοιπόν, και την υπέρβαση που πραγματοποιεί ο σαρκικός έρωτας κι έχοντας τις πληγές του ακόμα στο σώμα μου, είμαι συμπάσχων με όλους αυτούς που ζητάν ψυχιατρική βοήθεια για τα ερωτικά τους. Δέχτηκα γνωστό από κοινούς φίλους να μου εξομολογηθεί τα ερωτικά του βάσανα, μόνο και μόνο γιατί όταν τα βάσανα αυτού του τύπου δεν σ’ αφήνουν να κοιμηθείς, υπάρχει πράγματι πρόβλημα. Αχ, πόσο αδιάφορες είναι οι ερωτικές ιστορίες των άλλων. Πόσο συνηθισμένες μέσα στην αέναη επανάληψή τους. Πως βαφτίζουμε έρωτα την προσωπική μας ανάγκη για αγάπη. Πόσο διάφανες και θλιμμένες είναι οι ιστορίες αγάπης του κοσμάκη. Όσο και να μην το θέλουμε, δεν μπορούμε παρά να δώσουμε δίκιο στον Καραγάτση που λέει κάπου πως «ο έρωτας είναι ζήτημα εξουσίας». Αμέσως ξεχωρίζουμε τον δυνάστη και το θύμα, αν και σε πολλές περιπτώσεις τα πρόσωπα μπερδεύονται και βλέπουμε κάποιον που ξεκίνησε σαν θύμα τη σχέση να γίνεται σιγά-σιγά ο σαδιστής της υπόθεσης. Η μόνη αναγνωρίσιμη και καθολική αλήθεια είναι το σεξ, ο σαρκικός έρωτας: όλα τα υπόλοιπα αποτελούν απλώς υλικό για τραγούδι (λογοτεχνία και κινηματογράφο). «Μόνον οι ανώριμοι άνθρωποι ερωτεύονται», μας είχε προειδοποιήσει ο διακεκριμένος ψυχαναλυτής Ματθαίος Ιωσαφάτ. Ας µην ξεχνάµε πως η λέξη που χρησιµοποιεί η Αγία Γραφή για την ερωτική πράξη, τη συνουσία, είναι το ρήµα «γνωρίζω»: ο Αβραάµ εγνώρισε τη Σάρα κοκ. Αν δεν κάνεις έρωτα µε έναν άνθρωπο ποτέ δεν µπορείς να πεις πως τον γνωρίζεις όσο καλά και να τον ξέρεις.

Οι επιπτώσεις εκείνου του έρωτα, πλησιάζοντας τα σαράντα μου χρόνια, τελικά δεν ήταν και πολύ τραγικές. Ξανάπιασα το τσιγάρο φυσικά (η γυναίκα μου δεν το ξανάβαλε στο στόμα της από τότε!), έδιωξα μια μέρα κακήν κακώς τον Τζον, και το κορίτσι έφυγε για Καναδά (ή μήπως Αυστραλία;). Έμαθα το πισί και ήμουνα πολύ χαρούμενος επειδή στο τέλος του έτους οι χρήστες του ίντερνετ στην Ελλάδα είχαν πλέον ξεπεράσει τις δέκα χιλιάδες.

photo StockSnap / https://pixabay.com




https://www.greekradiofl.com