περιοδικά χρονικά διαστήματα και μπορεί να ικανοποιηθεί με τη λήψη οποιουδήποτε φαγητού. Εντοπίζεται κυρίως στο στομάχι που αρχίσει να «τραβάει» ή νιώθουμε πονοκέφαλο, ίσως και λίγο εκνευρισμό ή δυσκολία να συγκεντρωθούμε. Τότε λοιπόν είναι η ώρα να φάμε. Μα γιατί νιώθουμε να πεινάμε συνέχεια;
Αίτια της υπερβολικής πείνας
Δεν τρώμε αρκετή πρωτεΐνη. Πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα οι ημέρες της νηστείας, που δεν καταναλώνουμε ζωικά προϊόντα όπως κρέας, κοτόπουλο, ψάρι και αυγά. Η πρωτεΐνη παίζει σημαντικό ρόλο στον έλεγχο της όρεξης, ρυθμίζοντας τις ορμόνες που προάγουν το αίσθημα της πείνας.
Δεν κοιμόμαστε αρκετά. Ο επαρκής ύπνος σχετίζεται με επαρκείς ποσότητες λεπτίνης (που σχετίζεται με το αίσθημα του κορεσμού) και ρύθμιση της γκρελίνης που προάγει την όρεξη.
Τρώμε συνέχεια επεξεργασμένες τροφές. Που σημαίνει ότι τρώμε τροφή «γυμνή» από βιταμίνες, φυτικές ίνες, μέταλλα καιιχνοστοιχεία, τροφή κενή θρεπτικών συστατικών. Το σώμα όμως χρειάζεται θρεπτικά συστατικά για να λειτουργήσει, και έτσι θα συνεχίσουμε να πεινάμε μέχρι να τα λάβουμε.
Τρώμε συνέχεια απλούς υδατάνθρακες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα απότομες αυξομειώσεις του σακχάρου στο αίμα οπότε βιώνουμε έντονα το αίσθημα της πείνας (υπογλυκαιμία).
Η διατροφή μας είναι φτωχή σε λιπαρά. Τα λιπαρά παίζουν σημαντικό ρόλο στο αίσθημα του κορεσμού και υπάρχουν πολλές υγιεινές επιλογές τροφίμων πλούσιων σε καλά λιπαρά που μπορούμε και πρέπει να συμπεριλαμβάνουμε στη διατροφή μας. Το λάδι καρύδας, οι ξηροί καρποί, οι ελαιώδης σπόροι όπως ο λιναρόσπορος, τα λιπαρά ψάρια όπως οι σαρδέλες, το αβοκάντο κ.ά. είναι κάποιες από αυτές τις τροφές.
Δεν πίνουμε αρκετό νερό. Ναι, ίσως τελικά να διψάμε και να μην πεινάμε και η αίσθηση της δίψας να μπερδεύεται με την πείνα. Βλέπετε, το σώμα παίρνει το απαραίτητο νερό και μέσω των τροφών και όχι μόνο μέσω των ροφημάτων. Επίσης μπορεί να αισθανόμαστε πάντα μια μικρή αίσθηση πείνας εάν δεν πίνουμε αρκετό νερό και αυτό επειδή το ίδιο το νερό έχει κάποιες ιδιότητες που μειώνουν την όρεξη.
Τρώμε χωρίς να συγκεντρωνόμαστε στο φαγητό ή/και τρώμε πολύ γρήγορα. Η αλήθεια είναι ότι ίσως να κερδίζουμε λίγο χρόνο καθώς στέλνουμε mail ενώ ταυτόχρονα τρώμε το κολατσιό μας, όμως το αποτέλεσμα είναι ότι δεν καταλαβαίνουμε πόσο τρώμε με συνέπεια να σταματάμε να τρώμε όταν τελειώνουμε αυτό που κάνουμε ή όταν τελειώσει το φαγητό. Και καλά όταν το κολατσιό μας είναι τοστ, αλλά όταν το κολατσιό σου είναι ένα πακέτο φιστίκια;
Πίνουμε τις θερμίδες μας αντί να τις τρώμε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι χυμοί φρούτων, τα smoothies, οι σούπες, τα υποκατάστατα γεύματος. Τα υγρά όμως περνούν από το στομάχι πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι τα στερεά, τα καταναλώνουμε πολύ πιο γρήγορα γιατί παρακάμπτουν τελείως το στόμα και τη διαδικασία της μάσησης που ξεκινά την πέψη.
Υπερβολικό άγχος, το οποίο αυξάνει την όρεξη αυξάνοντας την κορτιζόλη που προάγει το αίσθημα της πείνας και τη λαχτάρα για απλούς υδατάνθρακες.
Χρήση συγκεκριμένης φαρμακευτικής αγωγής. Διάφορα φάρμακα μπορούν να αυξήσουν την όρεξη ως παρενέργεια. Τα πιο κοινά φάρμακα που ίσως να προκαλούν αύξηση της όρεξη περιλαμβάνουν αντιψυχωτικά, αντικαταθλιπτικά, σταθεροποιητές της διάθεσης, κορτικοστεροειδή και φάρμακα κατά των επιληπτικών κρίσεων ή φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του διαβήτη.
Παθολογικές καταστάσεις. Πιθανόν το έντονο ή ανικανοποίητο αίσθημα της πείνας να είναι σημάδι κάποιας παρούσας ή επικείμενης παθολογικής κατάστασης. Οι πρώτες που μας έρχονται στο μυαλό είναι ο διαβήτης και ο υπερθυρεοειδισμός. Ίσως όμως να σχετίζεται με το προεμμηνορυσιακό σύνδρομο, κατάθλιψη ή αγχώδη διαταραχή. Αν υποπτευόμαστε κάτι τέτοιο, είναι σημαντικό να το συζητήσουμε με τον γιατρό μας
Τρώμε λίγο. Οπότε απλώς ας φάμε όσο χρειάζεται και όχι περισσότερο.
[Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Open Life, που κυκλοφόρησε με το Έθνος της Κυριακής, 23 Φεβρουαρίου]