Αρχικά την εκδήλωση χαιρέτισε ο Πρόεδρος της Εστίας Πιερίδων Μουσών (Ε.Π.Μ.) κ. Ευθύμης Μαυρίδης, ο οποίος αναφέρθηκε στον διαχρονικό ρόλο της Ε.Π.Μ., ως ακραιφνούς εκφραστή τουπολιτισμού της Πιερίας και ειδικότερα στις προσπάθειές της για την έρευνα και διάσωση της τοπικής ιστορίας, απόδειξη των οποίων είναι τα τέσσερα συνέδρια που οργάνωσε από τη δεκαετία του 1990 κι εξής.
Στη συνέχεια ο κ. Νικόλαος Γραίκος, Δρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. και Γραμματέας των τεσσάρων συνεδρίων της Ε.Π.Μ. έκανε μία σύντομη ανασκόπηση των τεσσάρων επιστημονικών συνεδρίων της Ε.Π.Μ. αναφερόμενος στις επιστημονικές επιτροπές, στους συνεργαζόμενους επιστημονικούς φορείς και στη διαχρονική θεματολογία. Στη συνέχεια έθεσε προς συζήτηση την πρότασή του για τη διεπιστημονική οργάνωση του 5ου συνεδρίου, η οποία αντί της παλαιότερης «αυτόνομης» μορφής των αυστηρά διακεκριμένων θεματικών ενοτήτων ανά επιστημονικό πεδίο (π.χ. Αρχαιολογία, Ιστορία, Εκπαίδευση κ.ά.) πρότεινε ένα διεπιστημονικό μοντέλο οργάνωσης σε θεματικές ενότητες που θα βασίζονται σε έννοιες ή ερωτήματα. Το πρότυπο αυτό προϋποθέτει τη συνεργασία πολλών ειδικοτήτωνκαι στοχεύει στην ολιστικότερη και συνεκτικότερη κατανόηση της τοπικής ιστορίας μέσα από την προαγωγή του διεπιστημονικού διαλόγου και την υιοθέτηση νέων, συνθετότερων και αποτελεσματικότερων μεθοδολογιών.
Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο Ομότιμος Καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. κ. Δημήτρης Κουτσογιάννης, ο οποίος έθεσε το κεντρικό ερώτημα: «Γιατί η διεπιστημονικότητα είναι σήμερα απαραίτητη στις ανθρωπιστικές επιστήμες και στην εκπαιδευτική έρευνα;».Ο κ. Κουτσογιάννης στην εμπεριστατωμένη ομιλία του ανέφερε χαρακτηριστικά παραδείγματα διεπιστημονικής συνέργειας μέσα από την πλούσια εκπαιδευτική και επιστημονική του εμπειρία, όπως για παράδειγμα στη δημιουργία του διαδικτυακού «Ηλεκτρονικού Κόμβου» για την υποστήριξη των διδασκόντων την Ελληνική Γλώσσας του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας του Α.Π.Θ. στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Ένα πρωτότυπο για την εποχή του εγχείρημα το οποίο συνδύαζε την αρχαιογνωσία, την εκπαίδευση και την πληροφορική. Με χαρακτηριστικά παραδείγματα, ο κ. Κουτσογιάννης αναφέρθηκε στις αρχικές δυσκολίες του εγχειρήματος, αλλά και στις σύγχρονες δυσκολίες που δημιουργούνται από την εμπορευματοποίηση των δημοσιευμένων δεδομένων από τις μεγάλες εταιρείες διαδικτυακών υπηρεσιών και Τεχνητής Νοημοσύνης.
Το εγχείρημα της διεπιστημονικότητας, όπως το έθεσε ο κ. Κουτσογιάννης συνδέεται με μία νέα αντίληψη για την επιστήμη, η οποία θα έχει ως αφετηρία την έννοια της «απορίας» του Αριστοτέλη και τη χαρακτηριστική φράση: «Όποιος όμως θαυμάζει και απορεί, έχει την ιδέα πως βρίσκεται σε άγνοια» (Αριστοτέλης, Μετά τα Φυσικά, Α 2, 982b12). Σε αντίθεση με το διερευνητικό περιεχόμενο της έννοιας της αριστοτελικής «απορίας»,το σημερινό σχολείο προσφέρει έτοιμες λύσεις, καθιστώντας τα παιδιά παθητικούς δέκτες γνώσεων κι όχι δημιουργικούς ερευνητές και παραγωγούς γνώσης. Η διεπιστημονικότητα στην εκπαίδευση σημαίνει αλλαγή του συνδιδακτικού μοντέλου του ενός διδακτικού αντικειμένου, που διδάσκει ένας εκπαιδευτικός σε μία διδακτική ώρα και την υιοθέτηση της λογικής των συνθετικών μαθημάτων, στα οποία θα έχουν τη δυνατότητα συνεργασίας και συνδιδασκαλίας εκπαιδευτικοί διαφορετικών ειδικοτήτων. Το διεπιστημονικό αυτό μοντέλο, το οποίο εφαρμόζεται ήδη σε άλλα εκπαιδευτικά συστήματα, δεν αναιρεί την ύπαρξη αυτόνομων διδακτικών αντικειμένων και τη συνακόλουθη γνωστική εμβάθυνση σε κάθε επιστημονικό πεδίο, ωστόσο, μεταφέρει το νόημα της διδασκαλίας στην παραγωγή συνθετικού, δημιουργικού έργου από τα παιδιά είτε ατομικού είτε συνεργατικού.
Όσον αφορά γενικότερα στη σημασία τηςδιεπιστημονικότητας στην ακαδημαϊκή έρευνα και στο Πανεπιστήμιο, ο κ. Κουτσογιάννης, υποστήριξε ότι απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνουν ελκυστικές οι ανθρωπιστικές σπουδές και να συνδεθούν με την αγορά εργασίας είναι η συνέργειά τους με τις θετικές επιστήμες και την τεχνολογία, ενώ τέθηκε και ο προβληματισμός για μια ενιαία Φιλοσοφική Σχολή, με συγχωνεύσεις τμημάτων ή την κατάργηση κάποιων τμημάτων.
Ακολούθησε συζήτηση στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι τον συνεργαζόμενων φορέων (όσων παρευρέθηκαν στην εκδήλωση). Ο π. Γεώργιος ως εκπρόσωπος της Ιεράς Μητρόπολης Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος μετέφερε τις ευχές του Σεβασμιωτάτου για το 5ο συνέδριο της Ε.Π.Μ. και για την υποστήριξή του στην οργάνωσή του. Η Διευθύντρια Α/θμιαςΕκπ/σης κ. Παρθένα Τριανταφυλλίδου μίλησε για την αξία της διεπιστημονικότητας στην εκπαίδευση. Η κ. Μαρία Χρυσοχοΐδου ως προϊσταμένηΓΑΚ – Τμήμα ΓΑΚ Πιερίας επισήμανε τη διαχρονική συνεργασία της Υπηρεσίας της με την Ε.Π.Μ. και αναφέρθηκε σε συγκεκριμένα παραδείγματα διεπιστημονικής συνεργασίας στην αρχειακή έρευνα. Η πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων κ. Ειρήνη Παξιμαδάκη συνέβαλε με τις επισημάνσεις της για την υπάρχουσα κατάσταση στη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων στη Δ/θμιαΕκπ/ση και για τις δυσκολίες στην εφαρμογή διεπιστημονικών πρακτικών στο υπάρχον συστημικό πλαίσιο. Ο φιλόλογος και ποιητής Αντώνης Κάλφας μιλώντας εκ μέρους της ΑΜΚΕ «Φίλοι Μουσείου Πόλης Κατερίνης» αναφέρθηκε στις προσπάθειες του φορέα για την ίδρυση Μουσείου της Κατερίνης και σε παραδείγματα διεπιστημονικής έρευνας που έχουν πραγματοποιήσει μέλη του.
Το πλέον, όμως, ζωντανό μέρος της εκδήλωσης ήταν οι παρεμβάσεις πέντε μαθη-τριών/τώναπό το ΓΕΛ Λιτοχώρου και του 4ου ΓΕΛ Κατερίνης, οι οποίοι/ες ανέπτυξαν τις απόψεις τους για την κατάσταση της Λυκειακής εκπαίδευσης και τις δυσκολίες που βιώνουν σε αυτήν. Συμμετείχαν ο ΜάριοςΜεσοχωρίτης, η Νικολέτα Νάστουκαι ο ΓιώργοςΣτράγκας από το ΓΕΛ Λιτοχώρου και η Μαρία Μπαλάτου και ο Νίκος Τούφας από το 4ο ΓΕΛ Κατερίνης. Παρούσες ήταν και οι καθηγήτριές τους Γιώτα Καραντζίδου και Ειρήνη Παξιμαδάκη. Οι μαθήτριες/τές με λόγο απλό και βιωματικό αναφέρθηκαν στα όνειρά τους να σπουδάσουν σε συγκεκριμένα επιστημονικά πεδία, αλλά και για τη σημασία που θα είχαν οι διεπιστημονικές διασυνδέσεις με άλλα πεδία, εφόσον, το συστημικό μοντέλο διδασκαλίας ήταν διαφορετικό. Χαρακτηριστικές ήταν οι επισημάνσεις τους για την ουσιαστική απουσία της τέχνης από τα προγράμματα σπουδών επισημαίνοντας παράλληλα τον βελτιωτικό ρόλο που μπορούν να παίξουν οι τέχνες στην προσωπικότητα των νέων προσφέροντας εναλλακτικά αντισταθμίσματα στην πολυμεσική ισοπέδωση, αναφέροντας χαρακτηριστικά παραδείγματα από τις προσωπικές, βιωματικές τους εμπειρίες. Επισήμαναν, επίσης, την έλλειψη ενδιαφέροντος από τα παιδιά για δημιουργικές δραστηριότητες, την πίεση της ύλης, αλλά και την ανάγκη για ουσιαστικότερη ανάδειξη των ηθικών αξιών και τον προτύπων στο σχολείο. Χαρακτηριστική ήταν η αναφορά του μαθητή Μάριου Μεσοχωρίτη, που προετοιμάζεται να σπουδάσει θετικές επιστήμες, για την παιδευτική και μορφωτική σημασία της Λογοτεχνίας. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, στο μάθημα της λογοτεχνίας, όπως αυτό διδάσκεται στο σχολείο, η ποίηση προσεγγίζεται μέσα από την τυπο-ποίηση των ερμηνευτικών σχολίων και των κειμενικών δεικτών, όπως για παράδειγμα σε ποιήματα για τη θάλασσα και τα καράβια. Ωστόσο, αυτό που ονειρεύεται είναι μία διδασκαλία της Λογοτεχνίας που θα του μεταφέρει την εμπειρία του αληθινού καραβιού και της αληθινής θάλασσας, αντί της σχολαστικής γλωσσικής υπερανάλυσης. Ενδιαφέροντα όνειρα, τα οποία οι μαθήτριες/τές προσπαθούν να μας μεταφέρουν, έστω και μέσα από τις λογοκεντρικές σχολικές συμβάσεις, αρκεί να τους δοθεί το βήμα να τα εκφράσουν. Τι γίνεται, όπως, για τα «άλλα» τα περισσότερα παιδιά, τα οποία δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα της ελεύθερης έκφρασης;
Το επιμύθιο της εκδήλωσης εξέφρασε στο τέλος της εκδήλωσης ο πρόεδρος της Ε.Π.Μ. κ. Ευθύμης Μαυρίδης με την υπόσχεση ότι η συζήτηση για τη μεθοδολογία προσέγγισης της τοπικής ιστορίας εν όψει του 5ου Συνεδρίου για την Πιερία στα Βυζαντινά και στα Νεότερα Χρόνια θα συνεχιστεί και με άλλες αντίστοιχες εκδηλώσεις στο εγγύς μέλλον.