Σύμφωνα με τον μύθο, η Λήδα ήταν κόρη του Αιτωλού βασιλιά Θεστίου και της Ευρυθέμιδος και σύζυγος του βασιλιά της Σπάρτης Τυνδάρεω. Ο Τυνδάρεως και ο αδελφός του Ικάριος, όταν εκδιώχθηκαν από τον ετεροθαλή αδελφό τους Ιπποκόωντα, κατέφυγαν στο ανάκτορο του Θεστίου, όπου παρέμειναν και τον βοήθησαν να αντιμετωπίσει τους γείτονες εχθρούς του.
Για να τους τιμήσει ο Θέστιος έδωσε για σύζυγο στον Τυνδάρεω την πανέμορφη κόρη του Λήδα. Όταν ο Δίας την είδε κοντά στον Ταΰγετο (ή στη μικρή νησίδα «Πέφνον») την ερωτεύτηκε και για να την κατακτήσει ζήτησε τη βοήθεια της Αφροδίτης.
Αυτή τον συμβούλεψε να μεταμορφωθεί σε κύκνο, ενώ ταυτόχρονα η ίδια μεταμορφώθηκε σε άγριο αετό, που δήθεν καταδίωκε τον κύκνο. Όταν τους είδε η Λήδα, λυπήθηκε τον όμορφο κύκνο και του άνοιξε την αγκαλιά της για να καταφύγει εκεί και να σωθεί.
Ο Δίας-κύκνος ενώθηκε μαζί της, αλλά το ίδιο βράδυ ενώθηκε με τη Λήδα και ο Τυνδάρεως. Λίγο μετά γεννήθηκαν από την ένωση της Λήδας με τον Δία ο Πολυδεύκης και η Ωραία Ελένη, ενώ από την ένωσή της με τον Τυνδάρεω, ο Κάστωρ και η Κλυταιμνήστρα. Στις πολλές παραλλαγές του μύθου αυτού άλλες φορές οι παραπάνω γεννήσεις έγιναν με ωοτοκία και άλλες όχι.
Τα πολύ γοητευτικά στοιχεία του μύθου της Λήδας (μεταμόρφωση θεών σε πουλιά, σμίξιμο ανθρώπου-πουλιού, ωοτοκία-γέννηση ανθρώπων από αβγά) ενέπνευσαν από πολύ νωρίς τους καλλιτέχνες, που απεικόνισαν τον μύθο σε πολλά έργα τέχνης, κυρίως αγγεία, ανάγλυφα, αγάλματα και ψηφιδωτά.
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Δίου εκτίθεται το μαρμάρινο τραπεζοφόρο της φωτογραφίας, που είναι διακοσμημένο με αριστουργηματική παράσταση του συμπλέγματος Λήδας-κύκνου τη στιγμή που ο Δίας-κύκνος, γατζωμένος πάνω στη Λήδα, προσπαθεί να συνευρεθεί ερωτικά μαζί της.
Τα πολύ γοητευτικά στοιχεία του μύθου της Λήδας (μεταμόρφωση θεών σε πουλιά, σμίξιμο ανθρώπου-πουλιού, ωοτοκία-γέννηση ανθρώπων από αβγά) ενέπνευσαν από πολύ νωρίς τους καλλιτέχνες, που απεικόνισαν τον μύθο σε πολλά έργα τέχνης, κυρίως αγγεία, ανάγλυφα, αγάλματα και ψηφιδωτά.
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Δίου εκτίθεται το μαρμάρινο τραπεζοφόρο της φωτογραφίας, που είναι διακοσμημένο με αριστουργηματική παράσταση του συμπλέγματος Λήδας-κύκνου τη στιγμή που ο Δίας-κύκνος, γατζωμένος πάνω στη Λήδα, προσπαθεί να συνευρεθεί ερωτικά μαζί της.
Δυστυχώς το άνω μέρος της μορφής της Λήδας δε σώζεται. Οι κινήσεις των χεριών της Λήδας και κυρίως του δεξιού της στον λαιμό του κύκνου, ερμηνεύονται από πολλούς ως μια αγωνιώδης προσπάθεια της Λήδας να απωθήσει τον Δία, ενώ υπάρχουν και αυτοί που υποστηρίζουν το ακριβώς αντίθετο.
Το γλυπτό χρονολογείται στον 2ο αι. μ.Χ.
Η φωτογραφία είναι του Ιδομενεας Θεοδωρογλακης
Η φωτογραφία είναι του Ιδομενεας Θεοδωρογλακης