Στη φωτογραφία του εξωφύλλου της συλλογής, με τίτλο Νεαρή Μητέρα Μεσαίας τάξης, ένας ξανθός και κατάλευκος άρειος γόνος συνυπάρχει με έναν κατάμαυρο σκύλο ράτσας, τοποθετημένοι εκατέρωθεν της Μητέρας. Ο χρόνος στο βλέμμα τους - όπως συμβαίνει με όλα τα πορτρέτα του Ζάντερ, ατομικά ή ομαδικά - είναι παντοτινός· περιέχει τις εκδοχές, τα γεγονότα, τους έρωτες, τον θάνατο που θα ακολουθήσει και είναι χαρακτηριστικός μιας τάξης ή των τάξεων από όπου τα πρόσωπα προέρχονται. Αναδύεται, επίσης εκεί, η Υπόσχεση ενός κράτους να εκπληρώσει στο έπακρο της προσδοκίες των πολιτών προς μια ουτοπική ευημερία καθώς και η - σχεδόν αναγκαστική - εμπιστοσύνη αυτών προς την κρατική αυθεντία. Για αυτό ακριβώς η δουλειά του φωτογράφου απογειώνεται την περίοδο της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Εκεί η Υπόσχεση, για μια ισότιμη - με την αριστοκρατία - Κανονικότητα, αναπνέει μέσα στις τυπωμένες επάργυρες ζελατίνες στα πορτρέτα του όπου απεικονίζονται οι αγρότες, οι εργάτες γης, οι βιομηχανικοί εργάτες, το εξαθλιωμένο προλεταριάτο, οι τσιρκολάνοι των πανηγυριών και οι αρτίστες. Κι ετούτη η Υπόσχεση, παραπέμπει στη μέθοδο με την οποία ένα Γενόσημο φάρμακο υπόσχεται ότι θα διαμοιράσει τη δραστική του ουσία: με τρόπο λαϊκό.
Ο Αύγουστος Ζάντερ (καθώς και το "μεταμοντέρνο" του ανάλογο, η Νταϊάν Άρμπους) αποτελούν - ταυτόχρονα με τον Αντόνιο Πόρτσια, τον Γουόλτ Γουίτμαν και τον Μάρκο Μέσκο - αισθητικούς ταγούς της συλλογής ΓΕΝΟΣΗΜΑ καθώς η πίκρα της ύπαρξης, η απόλυτη μοναξιά και η καθαρότητά της, η απελπισία των κορμιών εντός του δοθέντος περιβλήματος, η αγάπη προς την ετερότητα και η αποστροφή προς την επεμβατική "γλυπτική" των δομών (πολιτικών, κοινωνικών, θρησκευτικών και άλλων) στους ανθρώπους, στην ιστορία, στη φύση, στην ίδια τη ζωή, μνημονεύονται εκεί με πάμπολλους τρόπους. Ταυτόχρονα τα ποιήματά της συλλογής σχολιάζουν αυτό ακριβώς: πώς η Νέα Αντικειμενικότητα αντικαθίσταται σιγά σιγά από την Υπόσχεση προς μια Νέα Κανονικότητα που λειαίνει τις αιχμές και τις αντιθέσεις, ομογενοποιεί και συναρμόζει τις διαφορετικότητες (με την πειθώ, με τον νόμο, ή και με το στανιό). [...]
ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΑ
Για χρόνια γερνάει η ζωή σου πριν καν γεράσει μέσα σ' εκείνο το ζαρωμένο ποντίκι που υπήρξε ο φόβος σου να υπάρξεις.
Η ΣΠΟΥΔΗ ΤΩΝ ΤΑΠΕΙΝΩΝ
Μεγαλύνεσαι όμως στη σπουδή των ταπεινών· μ' ένα απλό συναξάρι πλαγιάζεις μα ξυπνάς μονογραφία ουτοπικής χειρουργικής.
Η ΑΥΠΝΗ ΓΑΡΔΕΝΙΑ
Ώσπου κάποτε κι οι ψαλιδιές στομώνουν από την υπερβολική βλάστηση· είναι τότε που ο έρωτας φοράει την άυπνη γαρδένια του.
Η ΔΙΨΑ
Κι είτε από έρωτα είτε από απόγνωση κορυφώνεται η δίψα σου ενώ υποκρίνεσαι την κοίτη.
ΤΟ ΦΡΕΣΚΟ ΚΥΔΩΝΙ
Όμως εγώ, ο παντοτινός σαλός σου, αιώνια θα σε ρυμουλκώ στις όχθες μου - κι ας γίνονται οι πέτρες σου υφάλμυρα δάκρυα του Σπρέε - έως ότου ξυπνήσει στο κορμί μου απ' την αρχή εκείνο το φρεσκοκομμένο κυδώνι της Ανάστασης.
___________________________
ΕΝΑ ΔΟΚΙΜΙΟ ΤΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ
Η κατάληξη δεν μπορεί παρά να είναι εκτατική αφού - ναι μεν το τέλος δείχνει ένα όριο μα - τα πάντα είναι ατέλειωτα και αεικίνητα· το δροσερό αεράκι είναι μια κατάληξη· ένας ειρμός που άρχισε μα του χρωστάμε να τελειώνει. Όσο όμως υποστατεί, παραμένει, εν δυνάμει, ατέλειωτο.
Η ΕΚΤΑΣΗ ΤΩΝ ΟΡΩΝ, ΕΚΤΑΣΗ ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ
Η έκταση, για να επιτραπεί, πρέπει τα όρια διαρκώς να επανορίζονται. Σκοτεινός περιμένει στην Πύλη, με τη Γαλάζια Κουκούλα του γεμάτη ελεύθερο χρυσάφι, αυτός που όλα τα ορίζει. Και το κλειδί του είναι φτιαγμένο από έρωτα.
ΕΡΩΤΑΣ Ο ΑΟΡΙΣΤΟΣ
Όμως ο έρωτας είναι Αόριστος· όπως ένα λαμπρό πρωινό που είχε υπάρξει στα δόντια τού χρόνου αμέσως μόλις ένα κορίτσι με θαμπά ροδομάγουλα συναντήθηκε με μιαν έξαψη αψιά, γεμάτη ήλιο. Έκτοτε έρωτα τον ονομάζει· αόριστο έρωτα.
ΕΡΩΤΑΣ Ο ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
Η απάντηση όλων είναι άλλωστε, ο έρωτας. Για τα όριά του να μην αναρωτιέσαι. Όλα έχουν υπάρξει εντός μιας απεριόριστης εκδοχής όπου αγαπάμε κι αγαπιόμαστε σαν μέλισσες, εις γάμου κοινωνίαν με ολόκληρη την κυψέλη. Μια τέτοια στιγμή ζυμώνουμε για πάντα. Όσο διαρκεί το δικό μας "για πάντα".
ΓΕΝΟΣΗΜΑ - εκδόσεις ΑΩ - 2021