Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο 2 Απριλίου 2022
Το άκουσμα της ηχούς της κοινωνίας. Η κατανόησή της, με όρους πληρότητας, σφαιρικότητας, και κυρίως, χρονικά… έγκαιρα. Όχι ετεροχρονισμένα, όχι όταν είναι πλέον πολύ αργά.
Ένα μεγάλο, διαρκές και αυταπόδεικτο στοίχημα για όσους καλούνται ή επιδιώκουν να εκφράσουν την κοινωνία. Σε επίπεδο ηγεσίας, πολιτικής, οικονομικής, θρησκευτικής, πνευματικής.
Η επιδίωξη καθίσταται πληθυντικά δυσχερής, όταν μιλάμε για μια κοινωνία σαν τη δική μας, την ελληνική, παραδομένη στη γοητεία του ψυχισμού της. Πολύ περισσότερο σε μια συγκυρία σαν τη σημερινή, με σύνθετες προκλήσεις, αβέβαιους ορίζοντες και ανεπαρκή μεθοδολογικά εργαλεία εντοπισμού και ανάλυσης των κοινωνικών ρευμάτων.
Αυτά τα ξεπερασμένα μοντέλα ανάλυσης της κοινωνίας, στα οποία επενδύουν οι ηγεσίες, συνιστούν αναπόφευκτο ανατροφοδότη της κρίσης. Του αποπροσανατολισμού. Της πλάνης. Και, κάπως έτσι, οδηγούμαστε σε νεφελώδεις καταστάσεις, με αρκετούς να… πέφτουν από τα σύννεφα. Και τις περισσότερες φορές, να προσγειώνονται ανώμαλα.
Οι καλύτερες ημέρες μας δεν είναι μπροστά μας. Δυστυχώς. Η εθνική παρακμή έχει προσλάβει πλέον ταυτοτικά στοιχεία φθοράς, και πολύ δύσκολα η κοινωνία θα πατήσει φρένο, θα γυρίσει σελίδα. Η γοητεία του χάους άλλωστε, υπήρξε ιστορικά ανθεκτικά στην κοινή λογική, το μέτρο, τη μετριοπάθεια και τη σύνεση. Σε περιόδους αστάθειας, αβεβαιότητας, σύνθετης και πολυεπίπεδης κρίσης σαν και αυτή που βιώνουμε σήμερα, είναι περίπου προφανές ότι τα δύσκολα είναι μπροστά μας.
Γι’ αυτό επείγει η ανακυττάρωση της δημόσιας σφαίρας με εξελιγμένα μοντέλα ανάλυσης και κατανόησης της κοινωνίας. Με την προσδοκία να… προλάβουμε τα πολύ χειρότερα, την ώρα που η κοινωνική ψυχολογία επιστρέφει στο βαρύ και ασήκωτο 2012.