ΝΕΟΥΣ φόβους γιά ἐκτίναξη τῶν τιμῶν φυσικοῦ ἀερίου καί πετρελαίου δημιουργεῖ ἡ ἐπιδείνωσις τῆς οὐκρανικῆς κρίσεως, μέ τό οἰκονομικό ἐπιτελεῖο νά ἀνησυχεῖ γιά ἀκόμη μεγαλύτερες πληθωριστικές πιέσεις καί ἐπιπτώσεις στό ΑΕΠ τῆς χώρας. Ὁ προϋπολογισμός τόν περασμένο Δεκέμβριο ἔχει ψηφισθεῖ μέ πληθωρισμό πού δέν ἔχει πλέον καμμία σχέση μέ τήν σημερινή κατάσταση καί μπορεῖ νά ἀνατρέψει δημοσιονομικούς στόχους γιά τό 2022.
Στίς χθεσινές τιμές πού ἔκαναν ἅλμα, ἦλθε νά προστεθεῖ ἡ ἀπειλή-προειδοποίησις μέσῳ τοῦ twitter τοῦ Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ἀναπληρωτοῦ προέδρου τοῦ ρωσσικοῦ Συμβουλίου Ἀσφαλείας, ὅτι ἡ τιμή τοῦ φυσικοῦ ἀερίου γιά τήν Εὐρώπη θά φτάσει τά δύο χιλιάδες εὐρώ ἀνά χίλια κυβικά μέτρα, ἤτοι 200 εὐρώ ἀνά θερμική μεγαβατώρα λόγῳ τῆς ἀναστολῆς ἀδειοδοτήσεως τοῦ Nord Stream 2. Εἶναι ἐνδεικτικό ὅτι σήμερα ἡ τιμή ἀνέρχεται κοντά στά 82 εὐρώ ἀνά μεγαβατώρα, ὁπότε σέ ἕνα τέτοιο ἐνδεχόμενο ἡ τιμή θά ὑπερδιπλασιάζετο.
Στό οἰκονομικό ἐπιτελεῖο ἔχουν ὑπολογίσει ὅτι γιά κάθε 10 εὐρώ αὐξήσεως στό ἀέριο προκαλεῖται ζημιά 600 ἕως 900 ἑκατ. εὐρώ στό ΑΕΠ, κάτι πού σημαίνει ὅτι τό ἀκριβό φυσικό ἀέριο μπορεῖ νά κοστίσει στήν ἑλληνική οἰκονομία ἀρκετά δισ. εὐρώ. Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά, ἡ ἐκτίναξις τῆς ἀξίας τῶν εἰσαγωγῶν καυσίμων ἐπιβαρύνει τό ἔλλειμμα τοῦ ἰσοζυγίου τρεχουσῶν συναλλαγῶν, ἐντείνοντας τίς ἀβεβαιότητες στήν οἰκονομία. Οἱ Ἕλληνες εὑρίσκονται ἀντιμέτωποι μέ νέο ράλλυ τιμῶν, καθώς οἱ τιμές καυσίμων ἔχουν ξεπεράσει ἀκόμη καί τά δύο εὐρώ τό λίτρο σέ κάποιες νησιωτικές περιοχές τῆς Ἑλλάδος, ἐνῶ παράγοντες τῆς ἀγορᾶς ἐκτιμοῦν ὅτι ἡ πορεία τῆς διεθνοῦς τιμῆς τοῦ πετρελαίου πρός τά 100 ἔως 150 δολλάρια θά πυροδοτήσει ἀκόμη μεγαλύτερη ἄνοδο.
Χθές ἡ τιμή τοῦ brent διεμορφώθη στά 97,51 δολλάρια τό βαρέλι. Ἄν δέν ἀντιστραφεῖ ἡ κατάστασις, ὅπως εἶναι εὔλογο μέσα στίς ἀμέσως ἑπόμενες ὧρες, οἱ αὐξήσεις θά περάσουν στήν ἀντλία τά ἑπόμενα 24ωρα ἀνεβάζοντας πλέον τήν μέση τιμή τῆς ἀμόλυβδης πάνω ἀπό τά 1,9 εὐρώ. Ἤδη, στά περισσότερα νησιά πληρώνουν πάνω ἀπό 2 εὐρώ ἕνα λίτρο βενζίνης, ἐνῶ ἄν συνεχισθεῖ ἡ ἀνοδική πορεία τοῦ πετρελαίου, τά 2 εὐρώ θά διαμορφωθοῦν στόν πανελλαδικό μέσον ὅρον. Ἤδη ὁ μέσος ὅρος γιά τήν χώρα θά ἀναρριχηθεῖ αὐτήν τήν ἑβδομάδα πάνω ἀπό τά 1,9 εὐρώ γιά τήν ἁπλή ἀμόλυβδη, ἐνῶ στό πετρέλαιο κινήσεως ἀναμένεται νά σπάσει καί τό φράγμα τοῦ 1,65 εὐρώ.
Ἡ πολύ ὑψηλή τιμή τοῦ πετρελαίου θά ἐπιβαρύνει καί τό ΑΕΠ τοῦ πρώτου τριμήνου, τήν ὥρα πού οἱ διεθνεῖς ἀναλυτές δέν ἀποκλείουν ἡ τιμή τοῦ πετρελαίου νά προσεγγίσει καί τά 140 δολλάρια στό ἐνδεχόμενο δυσμενῶν σεναρίων. Τό φυσικό ἀέριο ἔκανε ἅλμα χθές ἕως καί 13 %, ἐνῶ τά ὁλλανδικά προθεσμιακά συμβόλαια φυσικοῦ ἀερίου, πού ἀποτελοῦν δείκτη ἀναφορᾶς γιά τήν Εὐρώπη, σημείωναν ἄνοδο 5,9% στά 76,85 εὐρώ/Mwh. Οὐδείς, βεβαίως, στό κυβερνητικό ἐπιτελεῖο ἀγνοεῖ ὅτι μία ἐνδεχόμενη σύρραξις στήν Οὐκρανία θά ὁδηγήσει σέ δυσθεώρητα ὕψη καί σέ ἐπίπεδα ρεκόρ τίς τιμές τοῦ φυσικοῦ ἀερίου, ἐξέλιξις ἡ ὁποία θά θέσει σέ νέα δοκιμασία τίς ἀντοχές τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας, προκαλῶντας ἕνα ντόμινο ἁλυσιδωτῶν ἀρνητικῶν συνεπειῶν σέ ὅλο τό φάσμα της. Ἡ Ρωσσία κρατεῖ περιορισμένες τίς ροές ἀερίου πρός τήν Εὐρώπη ἀπό τό καλοκαίρι, ἔχοντας περιορίσει τίς πωλήσεις στήν spot ἀγορά καί ἔχοντας ἀποτύχει νά γεμίσει τίς ἀποθῆκες στήν ΕΕ πρίν ἀπό τόν χειμῶνα.
Στήν περίπτωση πού κάποια στιγμή στό ἑπόμενο διάστημα οἱ ρωσσικές ἐξαγωγές διακοποῦν πλήρως, οἱ ἐξελίξεις θά ἦταν καταστροφικές. Ὁ Ρῶσσος Πρόεδρος Βλαντιμήρ Πούτιν ἔδωσε χθές διαβεβαιώσεις ὅτι δέν θά διαταραχθεῖ ἡ ροή φυσικοῦ ἀερίου, προειδοποιῶν ὅμως ὅτι αὐτό θά ἀλλάξει ἐάν ἐπιβληθοῦν κυρώσεις κατά τῆς Μόσχας. Ὅπως ἐπισημαίνουν στελέχη τῆς ἀγορᾶς, σέ ἕνα τέτοιο ἐνδεχόμενο ἡ ζήτησις γιά LNG ἀπό τίς εὐρωπαϊκές χῶρες θά αὐξηθεῖ σέ τέτοια ὕψη, πού δέν θά μπορεῖ νά καλυφθεῖ ἀπό τά διαθέσιμα spot φορτία. Μέ αὐτόν τόν τρόπο θά προκαλεῖτο ἔκρηξις στίς τιμές τοῦ LNG και θά ἠυξάνετο σέ πολύ ὑψηλά ἐπίπεδα τό κόστος γιά τήν κάλυψη τῶν ἀναγκῶν τῶν ἀγορῶν τῆς Εὐρώπης καί τῆς Ἑλλάδος σέ φυσικό ἀέριο. Ταυτοχρόνως ἡ ἀνακοίνωσις ἀπό τήν Γερμανία γιά διακοπή τῆς ἀδειοδοτικῆς διαδικασίας τοῦ ἀγωγοῦ φυσικοῦ ἀερίου Nord Stream 2 μέ ἀφορμή τίς ἐξελίξεις στήν Οὐκρανία, προκαλεῖ εὐρύτερη ἀνησυχία. Σημειώνεται ὅτι ὁ ἀγωγός ἔχει κατασκευασθεῖ ἀλλά δέν λειτουργεῖ ἀκόμη, καθώς θά ἔπρεπε νά λάβει ἔγκριση ἀπό τίς ἁρμόδιες ἀρχές τῆς Γερμανίας καί τῆς ΕΕ. Ἡ κατασκευή τοῦ ἀγωγοῦ μεταφορᾶς φυσικοῦ ἀερίου Nord Stram 2 πού εὑρίσκεται εἰς τό ἐπίκεντρον τῆς ἐντάσεως μεταξύ Ρωσσίας καί Οὐκρανίας θά παρεῖχε στήν Εὐρώπη ἐπαρκῆ ποσότητα φυσικοῦ ἀερίου καί θά ἔδιδε στήν Ρωσσία πιό ἄμεση πρόσβαση στήν εὐρωπαϊκή ἀγορά ἀερίου. Οἱ ἀνησυχίες γιά διακοπή τοῦ ἐφοδιασμοῦ τῆς ΕΕ ἐν μέσῳ κλιμακώσεως τῶν ἐντάσεων σχετικῶς πρός τήν Οὐκρανία ὁδήγησαν τήν ΕΕ νά ἀναζητήσει ἐναλλακτικές προμήθειες φυσικοῦ ἀερίου τούς τελευταίους μῆνες, ἀπό χῶρες ὅπως οἱ Ἡνωμένες Πολιτεῖες, τό Κατάρ, τό Ἀζερμπαϊτζάν, ἡ Νιγηρία, ἡ Ἰαπωνία καί ἡ Νότιος Κορέα.
Στήν Κυβέρνηση ἐκτιμοῦν ὅτι μέ τά σημερινά δεδομένα δέ θά ὑπάρξει πρόβλημα στήν προμήθεια τῆς χώρας μέ φυσικό ἀέριο, γιατί ἡ Ἑλλάς προμηθεύεται μέσῳ τοῦ Turkstream κι ἐκτιμᾶται ἀπό τούς εἰδικούς ὅτι δέν εἶναι ἀπό τούς πρώτους ἀγωγούς πού, ἀκόμα καί σέ περίπτωση συρράξεως, θά κλείσει τήν στρόφιγγα ὁ Βλαντιμήρ Πούτιν. Στήν χώρα μας ἀπό τίς 14 Φεβρουαρίου ἔχουν τεθεῖ τά ἐναλλακτικά σχέδια σέ ἰσχύ, πού προβλέπουν νά εἶναι γεμάτη ἡ Ρεβυθούσα, ἐνῶ ταυτοχρόνως ὑπάρχουν συμφωνίες μέ τήν Ἀλγερία γιά νά μεταφερθεῖ LNG μέ πλοῖα πρός τή χώρα μας, ἐνῶ εἶναι σέ ἑτοιμότητα καί δύο μονάδες τῆς ΔΕΗ πού μποροῦν ἀπό φυσικό ἀέριο πού καταναλώνουν νά γυρίσουν σέ diesel. Σέ ἑτοιμότητα εὑρίσκονται καί οἱ μονάδες λιγνίτου πού μποροῦν νά δώσουν περισσότερη ἐνέργεια στήν τροφοδοσία. Συμφώνως πρός ἐκτιμήσεις, τόν Φεβρουάριο ἡ ἡμερησία κατανάλωσις τῆς Ἑλλάδος διαμορφώνεται στίς 250.000 μεγαβατῶρες φυσικοῦ ἀερίου.
ΠΗΓΗ: ΕΣΤΙΑ