6.3.21

Όλυμπος... Λιτόχωρο... Η σαΐτα ή σφεντόνα του Γιάννη Φαρμάκη-φωτο

Η σαΐτα, όπως την λέμε εμείς ή σφεντόνα, όπως είναι γνωστή σε άλλους....
Η σαΐτα ήταν για τους περισσότερους από εμάς το πρώτο μας όπλο. Μια διχάλα από γερό ξύλο - συνήθως ελιά ή κρανιά ή άλλο άγριο ξύλο - δυο κομμάτια λάστιχα από σαμπρέλες ή απ' τον μπακάλη αλλά κόστιζαν, και ένα κομμάτι από δέρμα, το 'πετσί" ή "ψίδι" για άλλους, όπως το λέγαμε.
Περίτεχνα σκαλίσματα της φτιάχναμε, το ξύλο το καίγαμε και λίγο για να σκληρύνει, γιατί το πιο σημαντικό ήταν η διχάλα, η φούρκα όπως την λέγαμε.
Με μια σαΐτα τριγυρνούσαμε στη γειτονιά και στ' αμπέλια και σημαδεύαμε τα πάντα, ό,τι μας φαινόταν καλό για στόχος!
(.... Κι άμα είχις καλό ισιάντ', ισιαντούσις κι κάνα τσιόν' κι καμμιά νυφίτσα στ'ν Βρυσούλα, στουν Αηπόστολου, στ'ν Αγιαπαρασκιβή, στ'ν Παναγία Παπανιχτάρ' ή κατά τουν Αγιάνν'... Άλλις φουρές ισιαντούσαμι κι κάναν τινικέ απού κουνσέρβα κι καμαρώναμι άμα τουν πιτχαίναμι κι έκανι ντιιιινννν!
Έ κι άμα δεν είχις καλό ισιάντ' έβγαζις κάνα μάτ' ή έκανις καμμιά τσιούκα σι κάναν άλλου τ' γκλάβα! Οι λάμπις στ'ς κουλώνις ήταν καλός στόχους... καλουπιρνούσαν! Κι άμα δεν πιτύχινις τ' γάτα στα κιραμίδια ούλου κι κάνα τζιάμ' θα έσπαζις!
- Θα σι παένου στου Μήτσιου τουν χουρουφύλακα, τσιούρζι η τχια Μπουτζιώ η γειτόντ'σα. Θα μι πληρώις του τζιαμπλίκ'!
Κι άμα δεν χώνιβις κανέναν, τον ισιαντούσις απ' τα κρυφά κι τουν τσιάρνιαζις τουν κώλου! Κι δώστου να τρίβ' αυτός τα κουλουμέρια τ' κι να τηράει σια 'δώ σια 'κει, γύρου γύρου, να ιδεί ποιος του τ' σφύριξι! ....)
Πόλεμος, τσακωμός και ανοιγμένα κεφάλια. Ξύλο μετά που τρώγαμε, εκείνα τα αυτιά κόντευαν να ξεριζωθούν!




Τι και αν τα χρόνια πέρασαν, οι αναμνήσεις από τις σαΐτες (σφεντόνες) παραμένουν πάντα έντονες θυμίζοντας αλλοτινές εποχές.
Έφτιαξα ξανά σφεντόνα φέτος με την καραντίνα, αφού για χρόνια έψαχνα ένα ζευγάρι λάστιχα που τελικά τα βρήκα στα ...Καλάβρυτα, σε ένα ταξίδι. Η χαρά μου ήταν μεγαλύτερη από εκείνα τα χρόνια! Τώρα ψάχνω στόχους... Να προσέχετε!
Νάτην η σφεντόνα, σκεφτόμουν, να εξορκίζει τη μνήμη μετά παρησίας, ακατακρίτως. Έπιασα τον εαυτό μου κάποια στιγμή, να χαϊδεύει τρυφερά τη φούρκα της, να λογαριάζει αν έκανε καλό σημάδι και τέντωσα τα λάστιχα κάμποσες φορές, δοκιμάζοντας την αντοχή τους.
"Έτσι για πάντα κράτησα
την παιδική μου εικόνα,
εκείνου του αλητάμπουρα
που κράταγε σφεντόνα..."
...... μας τραγούδησε ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου.

Η μία σαΐτα, δίπλα στη φούρκα χωρίς λάστιχα (ψάχνω και γι' αυτήν ένα ζευγάρι λάστιχα) και το πετσί, είναι αυτή που έκανα... η άλλη είναι φωτογραφία απ' το διαδίκτυο.