Στο κέντρο της Κατερίνης εδώ και 70 περίπου χρόνια δεσπόζει ένα από τα χαρακτηριστικότερα κτίρια της πόλης, το οποίο είναι συνυφασμένο με τη νεότερη ιστορία της. Πρόκειται για το εμβληματικό κτίριο του «Αγίου Φωτίου», του Πνευματικού Κέντρου της Ιεράς Μητρόπολης Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος, το οποίο κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1960 και σήμερα φιλοξενεί πλήθος λατρευτικών, πνευματικών και πολιτιστικών δράσεων και δραστηριοτήτων όπως είναι οι εκδηλώσεις «ΦΩΤΙΑ», κατηχητικά σχολεία, μαθήματα βυζαντινής αγιογραφίας, παραδοσιακών χορών, θέατρο, κινηματογράφο, εορταστικές εκδηλώσεις το Κοινωνικό Φροντιστήριο κ.α.
Το κτίριο
Πρόκειται για ένα τριώροφο κτίσμα, συνολικού εμβαδού 870 τ.μ. σε οικόπεδο 291 τ.μ. Αρχιτεκτονικά αποτελείται από ισόγειο και τρεις ορόφους. Το ισόγειο και οι δυο όροφοι ανεγέρθησαν ταυτόχρονα, ενώ ο τρίτος όροφος αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκη με τη μορφή σοφίτας. Οι όψεις, διατηρούν γενικώς την αρχική μορφή τους ενώ οι εξωτερικοί τοίχοι πλήρωσης είναι από οπτόπλινθους. Το κτίριο διαθέτει δύο εσωτερικά κλιμακοστάσια. Διαθέτει ξύλινο φέροντα οργανισμό και επιστέγαση με κεραμοσκεπή.
Σήμερα στο ισόγειο του κτιρίου στεγάζονται τα γραφεία του Πνευματικού-Πολιτιστικού Κέντρου, η βιβλιοθήκη και μικρός ναΐσκος. Στο πρώτο όροφο του κτιρίου βρίσκεται η Αίθουσα Θεάτρου, η οποία διαθέτει εξώστη, έχει συνολικό ύψος 6,20 μ. και είναι συνολικής δυναμικότητας 270 περίπου θέσεων. Στον τελευταίο όροφο στεγάζεται μια αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, που αποτελείται από έναν ενιαίο χώρο. Στο κτίριο υπάρχουν επίσης δυο αίθουσες διδασκαλίας και ένας χώρος διημέρευσης του υπευθύνου.
Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός Ιδεών
Με στόχο τον εκσυγχρονισμό και την αποκατάσταση του κτιρίου, το οποίο όπως είναι εύκολα αντιληπτό, έχει υποστεί φθορές στο πέρασμα του χρόνου, τον Οκτώβριο του 2018 προκηρύχθηκε Ανοικτός Πανελλήνιος Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός Ιδεών για την αποκατάστασή του. Ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε από την Ιερά Μητρόπολη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος σε συνεργασία με τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Πιερίας (ΣΑΔΑΣ), κατόπιν πρωτοβουλίας και οργανωμένων ενεργειών του Μητροπολίτη κ. Γεωργίου.
Ειδικότερα, στόχος του διαγωνισμού ήταν:
α) η δημιουργία ενός εκπαιδευτικού, επιμορφωτικού και πολιτιστικού πολυχώρου, που θα προάγει την εκπαίδευση, την επιμόρφωση την ενημέρωση, τον πολιτισμό, την αναψυχή και την κοινωνική επαφή όλων των ηλικιακών ομάδων και των πολιτών της ευρύτερης περιοχής και της πόλης και γενικά την ανάπτυξη ενός πολυποίκιλου χώρου παραμονής δραστηριοτήτων.
β) Η κτιριακή αναβάθμιση του Πνευματικού Κέντρου, το οποίο ήδη φιλοξενεί πολυποίκιλες χρήσεις με στόχο την προβολή και την ανάδειξη της σημασίας και του ρόλου του στην τοπική κοινωνία.
γ) Η λειτουργική, η αισθητική και περιβαλλοντική αναβάθμιση των κτιρίων δημοσίας χρήσης.
δ) Η εισαγωγή μιας νέας αντίληψης με αναφορές σε μορφολογικές, βιοκλιματικές και τεχνολογικές προτάσεις.
ε) Η ανάδειξη της καινοτομίας, της ευελιξίας και της σχεδιαστικής πρωτοτυπίας στη διαμόρφωση κατόψεων χώρων που φιλοξενούν πολλές και διαφορετικές χρήσης.
στ) Ο βέλτιστος συνδυασμός αρχιτεκτονικής επίλυσης και οικονομικής διαχείρισης της κατασκευής.
ζ) Η ανάδειξη της σημασίας διάσωσης της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Κατερίνης μέσα από τις σωστές διαδικασίες αποκατάστασης και επανάχρησης των κτιριακών αποθεμάτων.
Ο Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2019, όταν συνεδρίασε η Κριτική Επιτροπή για να αξιολογήσει όλες τις μελετητικές προτάσεις, που κατατέθηκαν. Η Κριτική Επιτροπή έδωσε ιδιαίτερη σημασία στην πρωτοτυπία της λύσης στη λειτουργικότητα και στη διαμόρφωση των χώρων, στην ευελιξία των κατόψεων, στην ενσωμάτωση χρήσεων και δράσεων, στο συνδυασμό με την δυνατότητα υλοποίησης, στην ανάδειξη των όψεων, στην εφαρμογή του κτιριολογικού προγράμματος, στην βιοκλιματική διάσταση και στην προσβασιμότητα ΑΜΕΑ.
Να σημειωθεί πως για τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό είχαν θεσπιστεί τρία χρηματικά βραβεία και η τελική λύση που υιοθετήθηκε περιλαμβάνει στοιχεία των τριών πρώτων βραβείων.
Χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση
Ακολούθως τον Νοέμβριο του 2020 το έργο υποβάλλεται προς χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Ιανουάριο του 2021 ο Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Προγραμμάτων ΕΤΠΑ και ΤΑ αποφασίζει την ένταξη της Πράξης «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΤΙΡΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΚΙΤΡΟΥΣ, ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΚΑΙ ΠΛΑΤΑΜΩΝΟΣ “Ο ΑΓΙΟΣ ΦΩΤΙΟΣ”» στον Άξονα Προτεραιότητας «ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ – ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΟΡΩΝ (ΤΣ)» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη».
Η πράξη συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής και αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του πνεύματος της Πολιτικής Συνοχής της Ε.Ε., η οποία δίνει έμφαση στην αστική ανάπλαση και αναζωογόνηση των πόλεων και την εξοικονόμηση ενέργειας βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των πολιτών, την τοπική βιώσιμη οικονομία και την κοινωνική συνοχή.
Αναλυτικά, για την αποκατάσταση του κτιρίου προβλέπονται οικοδομικές εργασίες [χωματουργικά – καθαιρέσεις, κατασκευές από σκυρόδεμα – ξυλότυποι – οπλισμοί, ξύλινες – μεταλλικές κατασκευές, επιστρώσεις – επενδύσεις, λοιπά τελειώματα] και ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες [εγκατάσταση ανελκυστήρα ατόμων, υδραυλική εγκατάσταση, εγκατάσταση αποχέτευσης, εγκατάσταση θέρμανσης – κλιματισμού, ηλεκτρική εγκατάσταση (φωτισμός – κίνηση), ηλεκτρική εγκατάσταση (τηλεφωνικά δίκτυα), ηλεκτρική εγκατάσταση (R-TV), εγκατάσταση πυροπροστασίας].
Ό συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 1.284.292,67 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί και στην επιλέξιμη δημόσια δαπάνη. Ως ημερομηνία έναρξης της πράξης ορίζεται η 30/06/2021 και ως ημερομηνία λήξης η 30/12/2023.
Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα οι κάτοικοι της πόλης θα δουν τον «Άγιο Φώτιο» να «μεταμορφώνεται» σε ένα σύγχρονο και λειτουργικό κτίριο, που θα καλύπτει πλήρως τις ανάγκες των πολυποίκιλων δραστηριοτήτων που φιλοξενεί, διατηρώντας παράλληλα τον χαρακτήρα του «φάρου» της πνευματικής και πολιτιστικής ζωής του τόπου.
(Φωτογραφικό υλικό: Ιερά Μητρόπολη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος)
Αυτό το άρθρο δημοσιεύεται στο πλαίσιο του έργου «Η Συνοχή δίπλα μας» με την οικονομική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα άρθρα των δημοσιογράφων στο πλαίσιο του έργου «Η Πολιτική Συνοχής δίπλα μας» είναι ανεξάρτητα από τις απόψεις της ΕΕ και το περιεχόμενο δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.