8+1 λογοτέχνες της πόλης στο θέατρο Πήγασος-[ΑΡΧΕΙΟ]

Ως παραμύθι από άλλη εποχή ξετυλίχθηκε η βραδιά της 14ης Δεκεμβρίου στο θέατρο Πήγασος. Τέσσερις
από τις «8 γυναίκες που κατηγορούνται»- το έργο  ανεβαίνει αυτές τις μέρες στο εν λόγω θέατρο-  επέλεξε το μέλος του θιάσου Γιώργος Μπαλιάγκας, για να στήσει το όμορφο σκηνικό και του αξίζουν συγχαρητήρια. Έγινε μια παρουσίαση που δεν έχουμε ξαναδεί

στη πόλη.  Οι ηθοποιοί  Σοφία Αγαθαγγελίδου, Άννα Γκούντα, Πωλίνα Γώγου και Αγαθή Τζάρτζα, διάβασαν τα διηγήματα και ποιήματα των φετινών τιμώμενων συγγραφέων τόσο θεατρικά πού άφησε το κοινό άφωνο.

Οι τιμώμενοι  συγγραφείς που συμμετείχαν ήταν: Χάρης Μπικηρόπουλος, Αντώνης Κάλφας, Θάνος Κόσυβας, Ειρήνη Γκόλτσιου, Δέσποινα Καλαϊτζίδου, Ξανθούλα Καραβίδα, Φάνυ Κουντουριανού, Ιάκωβος Παπαδόπουλος και Γιάννης Τεκίδης ενώ η επιλογή των κειμένων και τα κριτικά σχόλια που συνόδεψαν την εκδήλωση ήταν του ποιητή, φιλόλογου και κριτικού λογοτεχνίας Αντώνη Κάλφα.

 

Ο Αντώνης Κάλφας είπε μεταξύ άλλων: “Η κοινότητα αυτή των συγγραφέων, καίτοι παροδική, αφήνει ωστόσο κάτι που αξίζει διότι με όχημα τη γραφή παρακολουθούμε: την αναζήτηση του έρωτα, την κριτική στον καταναλωτισμό και την επιδειξιμανία (Ειρήνη Γκόλτσιου), την ριζοσπαστική υπεράσπιση του εαυτού μας από τις στενόκαρδες κοινωνικές συμβάσεις (Δέσποινα Καλαϊτζίδου), την ευδία και τη χαρά του ανθρωπίνως φέρεσθαι (Ξανθούλα Καραβίδα), το μήνυμα της απλής γεμάτης νόημα χριστιανικής ζωής (Φάνυ Κουντουριανού), τη διεκδίκηση της ομορφιάς του  φεγγαριού και της ουσίας των απλών πραγμάτων (Θάνος Κόσσυβας), την μελαγχολική αγάπη για τον τόπο και τις ποτάμιες διαδρομές του (Χάρης Μπικηρόπουλος), την αγάπη για τον πλούτο της γλωσσικής ποικιλίας της καθ’  ημάς Ανατολής (Ιάκωβος Παπαδόπουλος) αλλά και τον πολιτικό προβληματισμό και τα αδιέξοδα της σύγχρονης βιοπολιτικής (Γιάννης Τεκίδης)".

Η Ειρήνη Γκόλτσιου δεν έχει εκδώσει ακόμα ποιητική συλλογή αλλά μάς εξέπληξε ευχάριστα όταν πριν από δέκα περίπου χρόνια δημοσίευσε τέσσερα ποιήματά της στο καλό περιοδικό Εντευκτήριο (τ. 77, Απρίλιος-Ιούνιος 2007). Ο έρωτας (συνήθως ανεκπλήρωτος), μια πρώιμη απαισιοδοξία, ένας στοχασμός για την σύγχρονη πόλη είναι τα θέματά της. «Εξάλλου τούτη η αυλή είναι δικιά τους/ και τούτα τα παλούκια / επιμελώς τοποθετημένα στο κέντρο για παν / ενδεχόμενο. / «O νόμος της ζούγκλας!» / φωνάζουν καθώς περιφέρονται / με κάλπικα φωτοστέφανα  / και ογκώδη πούρα Αβάνας /  στις αλέες τους. / « Ο υπέροχος αιώνιος Νόμος της Ζούγκλας!». Στο ποίημα, κριτικής επίσης κοινωνικής συνείδησης.

 

Στον θεατρικό  μονόλογο «Ελένη ή Σούλα» της Δέσποινας Καλαϊτζίδου το αφηγηματικό εγώ, η Ελένη, ζει σε ένα ασφυκτικό οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον το οποίο και καταγγέλλει (καθημερινή συμπεριφορά, ηθικοί κώδικες, πολιτισμικά πρότυπα, πατριαρχική ηθική). Με λόγο σκληρό, αιχμηρό και ασθμαίνοντα, μιλά για όσα της συμβαίνουν σε έναν τόπο όπου δεν ξέρει ποιος είναι παρότι εμείς αναγνωρίζουμε τα τοπονύμια (Λάρισα, Κοκκινοπλός, Αθήνα, Θεσσαλονίκη).

Σαράντα ποιήματα καταθέτει η Ξανθούλα Καραβίδα στην πρώτη και ώριμη δουλειά της (Αισθήσεις καθημερινής πεζότητας.2009). Η κυριαρχία του γυναικείου ποιητικού εγώ είναι εμφανέστατη σε όλες σχεδόν τις εκδοχές της: είτε ως μητέρας, συζύγου, νοικοκυράς, θρησκευάμενης κάποτε είτε ως υποκειμένου που χαίρεται τον έρωτα ή αναπολεί τον απόντα δεσμό. Σε κάθε περίπτωση χειρίζεται με άνεση τις τεχνικές της παρήχησης, της μεταφοράς και της προσωποποίησης,  ανατρέποντας εύστοχα καθιερωμένες γλωσσικές και ποιητικές συμβάσεις: παραμένει πιστή σε μια ποίηση που υπόσχεται τη χαρά, την ευδία, υπερασπίζεται τον ουμανισμό τού τώρα, σε μια προσπάθεια να στηρίξει τον άνθρωπο: «πάρε το φως για να κεράσεις λύχνο», «Εσύ ακόνιζε μικρές αχτίδες».

 

Η Φάνυ Κουντουριανού-Μανωλοπούλου, ήδη με το πρώτο της βιβλίο … Ίδε, παρρησία λαλεί… (1999) μας έδωσε σε γλώσσα απλή και σπαρακτική τον μεταπολεμικό γυναικείο κόσμο, τις σχέσεις της μητέρας με τα παιδιά της, τη διαφορετική μεταχείριση των αγοριών, τη σκληρή καθημερινή ζωή και την ανάθεση των γυναικείων εργασιών στα κορίτσια. Παράλληλα, περιέγραψε εκ των έσω και τα βιώματα των ίδιων των κοριτσιών, την εμπειρία για παράδειγμα του αποκλεισμού από την εκπαίδευση, από το σχολείο, από τη γνώση. Στο μικρό διήγημα «Η ευχή» η Φάνυ Κουντουριανού επανέρχεται στα αγαπημένα της θέματα: την πίστη και την αναζήτηση ενός καλύτερου κόσμου και ίσως, γιατί όχι, την κατάκτηση του παραδείσου. αγάπης, της αδελφότητας και της ισότητας.»

"Μην τους ακούτε τους ποιητές.
Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί και τίποτα…"

 

Ο Θάνος Κόσσυβας, ένας λυρικός ρομαντικός, περιγράφει με λιτούς στίχους τη σύγχρονη δυστοπία, το αρνητικό τοπίο ενός κόσμου στον οποίο δεν υπάρχει φως και η φύση μετατρέπεται σε «μια κραυγή σε σφραγισμένο πηγάδι». Οι άνθρωποι του Κόσσυβα αναζητούν τη χαρά και την ομορφιά της ζωής, την ομορφιά του φεγγαριού και την ουσία των απλών πραγμάτων. Στο ποίημα «Ο κήπος», στο κλίμα του  συμβολισμού των ποιητών του μεσοπολέμου, αυτοσυστήνεται ως εκείνος που δεν ζει στον υπάρχοντα κόσμο αλλά σε έναν κήπο, συστατικά στοιχεία του οποίου είναι τα καθαρά νερά, οι ανεμώνες και τα κρίνα, ο ουρανός και τα ποτάμια.

 

Ο ποιητής και θεατρικός συγγραφέας Θεοχάρης Μπικηρόπουλος εμφανίστηκε στα γράμματα στα 1992 με τη συλλογή 72 ποιημάτων Κάτι στιγμές... για να μας δώσει μια δεκαετία αργότερα το βιβλίο του Ο κήπος με τα ρόμπολα (2003). Ο Μπικηρόπουλος είναι παιδί της πόλης, δραστήριο μέλος της ζωής της, αγαπά τον τόπο του, τη φύση, την Κατερίνη και τα αδιέξοδά της. Στο ποίημα «Εξομολογητήριον» σχολιάζει με τον τρόπο του σύγχρονες πλευρές της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης εξ αφορμής της επίσκεψής του σε ένα καφενείο συνοικιακό. Θα χρειαστούμε πολύ δρόμο, γράφει για να «βγούμε από τη χαράδρα της υπακοής στο ξέφωτο της αντίστασης.

Ο Ιάκωβος Παπαδόπουλος συγκαταλέγεται στον κατάλογο του Υπουργείου Παιδείας του κρατιδίου του Αμβούργου για αναγνώσεις συγγραφέων σε γερμανικά σχολεία, είναι μέλος του Λογοτεχνικού Κέντρου Γερμανών Συγγραφέων του Αμβούργου και του Συνδικάτου Γερμανών Συγγραφέων στην ΟΔΓ ενώ το 1989 βραβεύτηκε σε ποιητικό διαγωνισμό του Περιοδικού DIE BRUECKE που διεξήχθη ανάμεσα σε 250 ποιητές των γερμανόγλωσων χωρών. To 1998 του απονεμήθηκε έπαινος από την Γυναικεία Συντροφιά για το μυθιστόρημα για παιδιά και μεγάλους «Τα χρόνια που δεν μίλησαν» (εκδόσεις Παρατηρητής). Άνθρωπος με λαϊκές ρίζες και αίσθηση του κοινωνικού πόνου συμμετέχει στην εκδήλωση με ένα απόσπασμα από το έμμετρο,  πολύστιχο, παραδοσιακό συνθετικό ποίημα  «Ποντιακή τριλογία» (ο ίδιος το προσδιορίζει ως επικό δράμα) και το οποίο είναι γραμμένο το 1996.

 

Με τον λαϊκό άνθρωπο και τον κόσμο του ασχολείται ο διηγηματογράφος Γιάννης Τεκίδης. Τα δύο μέχρι τώρα βιβλία του Γιάννη Τεκίδη με απλά λογοτεχνικά μέσα, με όπλο τη συγκίνηση και τον προφορικό λαϊκό λόγο, την ισορροπημένη οργάνωση των ιστοριών μιλούν για τον κόσμο των απόκληρων. Τον απασχολούν πέρα από τη μετανάστευση και ο κόσμος των ναρκωτικών. Από την άλλη ωστόσο, σε γλώσσα εξαντλητικά καθημερινή και απλή, εξιστορούνται και οι προσπάθειες για την υπέρβαση των ποικίλων αντιξοοτήτων, επισημαίνεται η δύναμη της φιλίας και της ανθρώπινης ζεστασιάς, η λυτρωτική παρουσία της γυναικείας φύσης και ο έρωτας.  Ο Γιάννης Τεκίδης ασχολήθηκε για πολλά χρόνια επαγγελματικά με τον χώρο των απλών ανθρώπων, βιοπαλαιστών και εργαζομένων.

Ο Αντώνης Κάλφας πρότεινε τη συνέχεια της εκδήλωσης "Λόγου και Τέχνης" και κατά πως φαίνεται με τη σύμφωνη γνώμη των λογοτεχνών θα ευτυχίσουμε σε έναν νέο θεσμό για τους φιλότεχνους της Κατερίνης..!Ένα θεσμό που έχουμε ανάγκη στη πόλη μας ώστε να γνωρίζει το αναγνωστικό κοινό τους δημιουργούς της πόλης. Μετά τις απαγγελίες ο Αντώνης Κάλφας έδωσε το λόγο στους λογοτέχνες και αμέσως μετά ακολούθησε μια ζεστή "συνάντηση" και γνωριμία των λογοτεχνών με τους παρευρισκόμενους με κρασί και μεζέδες. 

Φωτογραφίες: Στέλλα Τζιτζιλή και Χάρης Μπικηρόπουλος

 Δημοσιεύθηκε στο bookia