"Το Ματωμένο Φεγγάρι". Του Σταμάτη Παγανόπουλου

A piece of my art : "Το Ματωμένο Φεγγάρι"
(Σκόνες αγιογραφίας καί κόλλα,130χ150)

Η εικόνα μιάς βάρκας αγκυροβολημένης κάτω από την Κόκκινη Σελήνη συνιστά μια σκηνή όπου η φύση και η ψυχή συναντιούνται. Γίνεται αφορμή μιας ποιητικής και φιλοσοφικής ανάγνωσης για τη κρίση, τη μνήμη, τη αναγέννηση. Η Κόκκινη Σελήνη, γνωστή και ως «ματωμένο φεγγάρι», συμβαίνει κατά τη διάρκεια μιας ολικής έκλειψης Σελήνης (το τελευταίο τέτοιο φαινόμενο συνέβη στις 7 Σεπτεμβρίου 2025, όπου η πανσέληνος του Σεπτεμβρίου συνέπεσε με ολική έκλειψη Σελήνης). Το κόκκινο χρώμα οφείλεται στο ότι το φως του ήλιου διαχέεται από την ατμόσφαιρα της Γης, και τα κόκκινα χρώματα περνούν ευκολότερα και φτάνουν στη Σελήνη.
Η βάρκα που στέκει ακίνητη, μοιάζει με ψυχή που κρατά την ανάσα της. Η κόκκινη σελήνη την περιβάλλει, και το νερό γίνεται καθρέφτης αίματος. Η άγκυρα δεν είναι βάρος, είναι η μνήμη που κρατά το παρόν. Κι η νύχτα, γεμάτη προμηνύματα, είναι κατώφλι μιας αυγής που θα έρθει.
Η κόκκινη σελήνη, είναι εικόνα κρίσης και μετάβασης. Το κόκκινο χρώμα ταιριάζει στο αίμα, στον έρωτα, στην επανάσταση. Η σελήνη, αρχέτυπο του θηλυκού και της μνήμης, μεταμορφώνεται σε προμήνυμα.
Η βάρκα, ακίνητη, γίνεται σύμβολο της ψυχής που αγκυροβολεί μέσα στην ατμόσφαιρα της κρίσης. Δεν ταξιδεύει, αλλά παρατηρεί. Η άγκυρα είναι η μνήμη, η ιστορία, η ακινησία που επιτρέπει την ενδοσκόπηση.Το νερό αντανακλά τη σελήνη, αλλάζει χρώματα, γίνεται σκιά. Είναι η μνήμη που κυλάει, που δεν σταματά, που φέρει το παρελθόν μέσα στο παρόν.
Η σκηνή της βάρκας κάτω από την κόκκινη σελήνη είναι μια αλληγορία της κρίσης και της αναγέννησης. Η ψυχή (βάρκα) δεν χάνεται μέσα στη θύελλα, αλλά αγκυροβολεί, παρατηρεί, περιμένει. Η κρίση (κόκκινη σελήνη) δεν είναι τέλος, αλλά κατώφλι. Το νερό (μνήμη) διατηρεί την συνέχεια, ώστε η αυγή να φέρει ξανά το λευκό φως.Ο Καρλ Γιούγκ θα έβλεπε εδώ την ανάδυση της «σκιάς», ως το ασυνείδητο που γίνεται ορατό (Αρχέτυπα και Συλλογικό Ασυνείδητο, Εκδόσεις Ιάμβλιχος,1995).Ο Μίρτσεα Ελιάντε θα μιλούσε για την «αιώνια επιστροφή», τον κύκλο κρίσης και αναγέννηση( Κόσμος και Ιστορία-Ο Μύθος της Αιώνιας Επιστροφής,Ελληνικά Γράμματα,1999).Ο Αμερικανός συγγραφέας και καθηγητής Τζόζεφ Κάμπελ, που έγινε γνωστός για το έργο του στη συγκριτική μυθολογία, θα τοποθετούσε τη βάρκα ως «ήρωα» που περιμένει το πέρασμα προς νέα φάση ( Ο Ηρωας με τα Χίλια Πρόσωπα,Ιάμβλιχος,2001).
Η «Κόκκινη Σελήνη» και η βάρκα που στέκει κάτω από αυτήν συνθέτουν ένα σκηνικό που μας θυμίζει ότι η κρίση είναι αναγκαίο στάδιο της αναγέννησης, και ότι η μνήμη —σαν άγκυρα— μας κρατά σταθερούς μέσα στο κοσμικό θέαμα.