24.11.25

Η Ιστορία του Ακτινιδίου – Μέρος 1ο

Πως ένας άγριος θάμνος που ζούσε στα οροπέδια της Κίνας, εξελίχθηκε στην πιο δυναμική καλλιέργεια στη Ν. Ζηλανδία και αργότερα στον κόσμο. 
Ο γνωστός Γεωπόνος

Βασίλης Έξαρχος μας παρουσιάζει μια σύντομη ιστορική διαδρομή του ακτινιδίου, όπου στο 1Ο Μέρος, περιγράφει πως ξεκίνησε ως ένα αυτοφυές φυτό στην Κίνα, στη συνέχεια πως έφτασε στη Νέα Ζηλανδία και πως αυτό επεκτάθηκε δυναμικά σε ολόκληρο τον κόσμο. Ενώ στο 2Ο μέρος που θα ακολουθήσει σε επόμενο άρθρο, θα μας περιγράψει την ιστορία του Ακτινιδίου στην Ελλάδα.

Ο κ. Έξαρχος πιστεύει ότι όταν καλλιεργείς ένα φυτό, είναι σημαντικό να γνωρίζεις την ιστορία του και να κατανοήσεις  την πορεία που έχει διανύσει   φτάνοντας με επιτυχία στο σήμερα.

 
Ιστορική αναδρομή:

1000 (π.Χ.): Το ακτινίδιο ζούσε ως ενδημικό φυτό στις επαρχίες της Νοτιοδυτικής Κίνας δίπλα στον ποταμό Yang-Tze (Γιανγκ-Τσε), όπου υπάρχουν αναφορές ότι το τρώγανε και είχε ευεργετικά αποτελέσματα για την υγεία τους.

 

1847:Η Βοτανική Βασιλική Εταιρία της Αγγλίας μετέφερε από την Κίνα φυτά ακτινιδίων για να τα εκθέσει στο μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου.

 

1904:Οι σπόροι ακτινιδίων εισήχθησαν για πρώτη φορά στη Νέα Ζηλανδία. Πιο συγκεκριμένα η Isabel Fraser(εικ.1) μια δασκάλα από την Νέα Ζηλανδία σε ένα ταξίδι της στην Κίνα επισκεπτόμενη την αδερφή της, είδε το φρούτο, έδειξε ενδιαφέρον και μετέφερε τους πρώτους σπόρους.

 

1905:Οι σπόροι αυτοί των ακτινιδίων που έφερε η Isabel Fraser σπάρθηκαν στα γόνιμα εδάφη της Ν. Ζηλανδίας από έναν αγρότη που ονομαζόταν Alexander Allison.

 

1910:Έγινε η πρώτη συγκομιδή όπου οι πρώτοι αυτοί καρποί διατέθηκαν δωρεάν στους κατοίκους της περιοχής.

 

1928:Ο Νεοζηλανδός κηπουρός Hayward Wright(εικ. 2)επέλεξε ανάμεσα από 40 φυτά το καλύτερο, δημιουργώντας έτσι την ομώνυμη ποικιλία Hayward (Χέιγουρντ) η οποία ως και σήμερα αποτελεί το 70-80% των καλλιεργούμενων πράσινων ακτινιδίων παγκοσμίως.

 

1930:Δημιουργήθηκαντα πρώτα φυτώρια των Ακτινιδίων από τους Bruno Just και Hayward Wright, οι οποίοι πούλησαν πολλά φυτά και αυτό με τη σειρά του συνετέλεσε στην εγκατάσταση των πρώτων οργανωμένων και παραγωγικών κτημάτων ακτινιδίων στη Ν. Ζηλανδία.

 

1952:Έγινε η πρώτη εξαγωγή ακτινιδίων από τη Ν. Ζηλανδία στην Αγγλία, μερικά εκ των οποίων στάλθηκαν επίσης και ως δώρο στη Βασίλισσα Ελισάβετ και ουσιαστικά έτσι ξεκίνησε η πρώτη επιτυχημένη οργανωμένη πορεία του φρούτου εκτός Ν. Ζηλανδίας.

 

1959:Ο Jack Turner ιδιοκτήτης της εταιρίας:Turners&Growers, επινόησε το όνομα Kiwi(Κίουι) λόγω της ομοιότητας του φρούτου με το εθνικό πουλί(εικ. 3) της Ν. Ζηλανδίας. Πρέπει να σημειώσουμε επίσης ότι μέχρι εκείνη τη στιγμή το φρούτο λεγόταν Κινέζικο φραγκοστάφυλο. Με την αλλαγή του ονόματος αυτού, ξεκίνησε η προώθηση και η εκστρατεία μάρκετινγκ προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και σε ολόκληρο  τον κόσμο.

 

1960: Έφτασαν τα πρώτα φυτά Ακτινιδίων στη Καλιφόρνια όπου και έγιναν και οι πρώτες φυτεύσεις.

 

1960-1970: H οργανωμένη παραγωγή ακτινιδίων της Νέας Ζηλανδίας απογειώθηκε. Όλο και περισσότεροι αγρότες άρχισαν να καλλιεργούν μεγαλύτερες εκτάσεις αυτού του υγιεινού και εύγεστου φρούτου.

 

1972: Η Turners&Growers έστειλε αεροπορικώς τα πρώτα φυτά ακτινιδίων της ποικιλίας Hayward στην Ευρώπη, σημειωτέον δε ότι τα φυτά αυτά αποτέλεσαν τη βάση της καλλιέργειας του ακτινιδίου και στον Ελληνικό χώρο.

 

1974: Το όνομα του φρούτου ως “Kiwi” (Κίουι) έγινε διεθνώς αποδεκτό.

 

1985: Η Ν. Ζηλανδία κυριαρχούσε στη διεθνή παραγωγή Ακτινιδίων και αντιπροσώπευε το 75% της παγκόσμιας έκτασης. Ποσοστό βέβαια που αργότερα μειώθηκε πάρα πολύ λόγω των φυτεύσεων σε πολλές περιοχές του κόσμου όπως και στην Ελλάδα.

 

Στο επόμενο άρθρο θα συνεχίσουμε με την περιγραφή της ιστορικής ανάδρομης του Ακτινιδίου στην Ελλάδα.

 

 

ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΙΜΠΟΝΙΔΗΣ