- .
Το ΦΕΚ δημοσιεύθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου και εκτός από την Υπογραφή της Προέδρου της Δημοκρατίας, φέρει την υπογραφή και του υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Αρμυρά.
Βασικός σκοπός είναι να μπουν (επιτέλους) σαφείς κανόνες για το τι ισχύει και τι δεν ισχύει και ο σχεδιασμός της όποιας ανάδειξης και ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής να γίνει με κανόνες σαφείς εκ των προτέρων.
Οι κανόνες αποσκοπούν στην προστασία, διατήρηση και διαχείριση της φύσης και του τοπίου ως φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και πολύτιμου φυσικού πόρου σε χερσαία και υδάτινα τμήματα της περιοχής του όρους Όλυμπος, που διακρίνονται για τη μεγάλη βιολογική, οι[1]κολογική, ιστορική, αισθητική, επιστημονική, γεωμορφολογική και παιδαγωγική τους αξία, με το χαρακτηρισμό της περιοχής ως Εθνικού Πάρκου.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει το ΦΕΚ, επιδιώκεται η διατήρηση και διαχείριση των σπανίων οικοτόπων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας που απαντώνται στη συγκεκριμένη περιοχή και η θεσμοθέτηση διαδικασιών και μέτρων για την εξασφάλιση της αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης στο πλαίσιο της αειφόρου διαχείρισης της περιοχής.
Τα βασικά σημεία
Χαρακτηρισμός και οριοθέτηση περιοχής και ζωνών προστασίας
Χαρακτηρίζεται ως Εθνικό Πάρκο η χερσαία και η υδάτινη περιοχή του όρους Ολύμπου, που βρίσκεται στην εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών προ του 1923 και κάτω των 2.000 κατοίκων περιοχή των Δήμων:
α) Δίου-Ολύμπου του Νομού Πιερίας β) Ελασσόνας του Νομού Λάρισας και γ) Κατερίνης του Νομού Πιερίας, όπως τα όριά του προσδιορίζονται από τις συντεταγμένες του Παραρτήματος 1 (…).
Εντός του Εθνικού Πάρκου οριοθετούνται και χαρακτηρίζονται:
α) Ζώνη Α’ – Περιοχή Προστασίας της Φύσης
β) Ζώνη Β’ – Περιοχή Προστασίας της Φύσης
γ) Ζώνη Γ’ – Περιοχή του Εθνικού Πάρκου, εκτός των ως άνω Ζωνών Α’ και Β’.
Εκτός του Εθνικού Πάρκου οριοθετείται περιοχή ως Περιφερειακή Ζώνη (Ζώνη Δ’), που βρίσκεται στην εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών προ του 1923 και κάτω των 2.000 κατοίκων περιοχή του Δήμου Ελασσόνας του Νομού Λάρισας, όπως τα όριά της φαίνονται στον πρω[1]τότυπο Χάρτη της ανωτέρω παρ. 1.
Άρθρο 4
Χρήσεις, δραστηριότητες, μέτρα, όροι και περιορισμοί προστασίας και διαχείρισης
Εντός της Περιοχής Προστασίας της Φύσης (Ζώνη Α’) επιτρέπεται:
α) Η επιστημονική έρευνα των φυσικών οικοσυστη[1]μάτων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας και η συ[1]στηματική παρακολούθηση οικολογικών παραμέτρων σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, με την προϋπόθεση ότι δεν δημιουργούνται προβλήματα υποβάθμισης στο οικοσύστημα και σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής.
β) Η εκτέλεση εργασιών που κρίνονται απολύτως αναγκαίες για τη μη αλλοίωση εκείνων των χαρακτηριστικών που διασφαλίζουν τη διατήρηση των προστατευτέων αντικειμένων, ειδών ή οικοτόπων μετά από σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης. Στις παραπάνω εργασίες συμπεριλαμβάνονται και οι εργασίες αειφορικής διαχείρισης του δάσους (πολλαπλών σκοπών), με ένταση συ[1]ντηρητική και κύριο δασοπονικό σκοπό την προστασία και διατήρηση του δάσους και των λειτουργιών του, μετά από πρόταση του Φορέα Διαχείρισης και εγκεκριμένη διαχειριστική μελέτη η οποία θα περιέχει ιδιαίτερη ανα[1]φορά στα προστατευτέα αντικείμενα.
γ) Η συντήρηση, βελτίωση και λειτουργία του Ευρωπα[1]ϊκού Ορειβατικού Μονοπατιού Ε4, του Εθνικού Μονοπατιού 02 και του συνόλου των υφιστάμενων μονοπατιών (υπουργική απόφαση υπ’ αρ. 151344/165/18.1.2017 «Καθορισμός τεχνικών προδιαγραφών χάραξης, σήμαν[1]σης, διάνοιξης και συντήρησης των ορειβατικών – πεζο[1]πορικών μονοπατιών» – Β’ 206), καθώς και η ημερήσια κυκλοφορία επισκεπτών σε αυτά, σύμφωνα με τους ειδικότερους όρους που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής.
δ) Η πρόσβαση, μετακίνηση και διανυκτέρευση του προσωπικού των δασικών υπηρεσιών, της θηροφυλα[1]κής και του Φορέα Διαχείρισης, που εκτελεί καθήκοντα προστασίας, φύλαξης και διαχείρισης στη Ζώνη Α’.
Εντός της Περιοχής Προστασίας της Φύσης (Ζώνη Β’), επιπλέον των αναφερομένων στην Ζώνη Α’, επιτρέπονται:
α) Η εκτέλεση έργων προστασίας, συντήρησης, ανά[1]δειξης και ανασκαφών στους ιστορικούς και αρχαιολο[1]γικούς χώρους και μνημεία, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, μετά από ενημέρωση του Φορέα Διαχείρισης και σύμφωνα με τους ειδικότερους όρους του Σχεδίου Διαχείρισης της περιοχής.
β) Η επίσκεψη και ξενάγηση επισκεπτών σε αρχαιολο[1]γικούς χώρους και μνημεία καθώς και η διοργάνωση οι[1]κοτουριστικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης και της οργανωμένης (ομαδικής) επίσκεψης, με σκοπό την περιβαλλοντική εκπαίδευση, την παρατήρηση της φύσης, την αναρρίχηση, την ορειβασία, το ορειβατικό σκι και την άθληση (όπως μαραθώνιοι, αεροαθλήματα χωρίς κινητήρα ή μηχανικά μέρη – αλεξίπτωτο βουνού, αιωρόπτερο κ.ά.), εκτός των οχλουσών δραστηριοτή[1]των, όπως σκι από ελικόπτερο (heliskiing), αθλητισμού με τροχοφόρα, ιπποδρομιών, καθώς και όσων ειδικές έρευνες ή μελέτες δείξουν ότι λόγω μαζικότητας έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον του Εθνικού Πάρκου Ολύμπου. Η κίνηση των επισκεπτών για την άσκηση των ως άνω δραστηριοτήτων πραγματοποιείται σύμφωνα με τους ειδικότερους όρους που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής.
γ) Η κατασκευή, εγκατάσταση, συντήρηση και λει[1]τουργία υποδομών (π.χ. παρατηρητήρια, πινακίδες και οριοσήματα, επιστημονικός εξοπλισμός και υποδομές φύλαξης και προστασίας από φυσικές καταστροφές, υποδομές ξεκούρασης επισκεπτών, ξύλινα ή πέτρινα δικτύου επιτρέπεται μόνο σε περιπτώσεις έκτακτης ανά[1]γκης (π.χ. πυρκαγιά, μεταφορά τραυματιών ή ασθενών) και για τις ανάγκες φύλαξης της περιοχής.
ε) Τα ειδικά δασοτεχνικά έργα με σκοπό την προστα[1]σία, διατήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη των οικο[1]συστημάτων, κατόπιν εγκρίσεως σχετικής μελέτης από την αρμόδια δασική Υπηρεσία, μετά από έκφραση γνώμης του Φορέα Διαχείρισης και σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Η διαχείριση των δασών και δασικών εκτάσε[1]ων εκτελείται μετά από σχετική διαχειριστική μελέτη, η οποία θα περιέχει ιδιαίτερη αναφορά στα προστατευτέα αντικείμενα, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, κατό[1]πιν εγκρίσεως από την καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία και ενημέρωση του Φορέα Διαχείρισης. Σε περίπτωση που η διαχειριστική μελέτη προβλέπει την διενέργεια απο[1]ψιλωτικών υλοτομιών απαιτείται σύμφωνη γνώμη του Φορέα πριν από την έγκρισή της.
στ’) Έργα συντήρησης του υφιστάμενου οδικού δικτύου, συμπεριλαμβανομένων των δασικών δρόμων και έργα συντήρησης μονοπατιών, μετά από γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.
Εντός των ορίων της Περιοχής του Εθνικού Πάρκου – Ζώνης Γ’, επιπλέον των αναφερομένων στις Ζώνες Α’ και Β’, επιτρέπονται:
α) Η κατασκευή, εγκατάσταση και λειτουργία υποδο[1]μών (ορειβατικά καταφύγια, παρατηρητήρια, πινακίδες και οριοσήματα, επιστημονικός εξοπλισμός και υποδο[1]μές φύλαξης και προστασίας από φυσικές καταστροφές, υποδομές ξεκούρασης επισκεπτών, ξύλινα ή πέτρινα καθίσματα, στέγαστρα, βρύσες κ.ά.), η συντήρηση του αναβατήρα και η χάραξη, βελτίωση και σήμανση μονοπατιών για την οργάνωση των επιτρεπομένων στο παρόν δραστηριοτήτων και σύμφωνα με τις ειδικότερες ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Διαχείρισης.
β) Τα έργα δασοπροστασίας και η διαχείριση των δα[1]σών και δασικών εκτάσεων. Τα παραπάνω έργα εκτελούνται μετά από σχετική διαχειριστική μελέτη, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, κατόπιν εγκρίσεως από την καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία και μετά από γνωμοδότηση του Φορέα Διαχείρισης.
γ) Η άσκηση της μελισσοκομίας σύμφωνα με τις ισχύ[1]ουσες διατάξεις και με τους ειδικότερους όρους που περιγράφονται στο Σχέδιο Διαχείρισης.
δ) Η ελεύθερη βόσκηση σε εκτατική μορφή. Οι περιο[1]χές, η βοσκοϊκανότητα κατά είδος, ο αριθμός και το είδος των ζώων, η περίοδος βόσκησης και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την άσκηση της δραστηριότητας ρυθμίζονται και εξειδικεύονται από το Σχέδιο Διαχείρισης της περιο[1]χής. Η βόσκηση ρυθμίζεται με Ειδική Λιβαδοπονική Μελέτη ή Σχέδιο Βόσκησης σε εφαρμογή του ν. 4351/2015 (Α’ 164), που λαμβάνει υπόψη την βοσκοϊκανότητα και την διατήρηση της βιοποικιλότητας. Για την εξυπηρέ[1]τηση της δραστηριότητας επιτρέπεται η κατασκευή και χρήση σχετικών με την συγκεκριμένη χρήση υποδομών εξυπηρέτησης, όπως εγκαταστάσεις ζώων, ποτίστρες ζώων και μικρές ομβροδεξαμενές, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4056/2012 (Α’ 52) και με έγκριση της καθ’ ύλην αρμόδιας υπηρεσίας, μετά και από γνωμοδότηση του Φορέα Διαχείρισης.
ε) Η γεωργική και δενδροκομική δραστηριότητα στις νόμιμα καλλιεργούμενες εκτάσεις, η οποία ασκείται σύμφωνα με τα πρότυπα και τις απαιτήσεις της πολλα[1]πλής συμμόρφωσης, όπως αυτές περιγράφονται στην υπ’ αρ. 1791/74062/2-7-2015 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλο[1]ντος και Ενέργειας (Β’ 1468).
στ’) Η αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, οι δράσεις εκσυγχρονισμού της γεωργικής δραστηριότητας (προς την κατεύθυνση της εφαρμογής της γεωργίας μειωμένων
εισροών και των βελτιωμένων καλλιεργητικών φιλοπε[1]ριβαλλοντικών πρακτικών που συμβάλλουν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, στη διατήρηση και ενίσχυση υφιστάμενων φυτοφρακτών και στην προστασία του τοπίου), καθώς και η εφαρμογή βιολογικής γεωργίας, η συμμετοχή σε συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης καθώς και σε γεωργοπεριβαλλοντικές δράσεις.
ζ) Η υλοτομία, συγκέντρωση και μεταφορά τεχνικής ξυ[1]λείας, καυσόξυλων και η συλλογή βοτάνων από δημόσια και μη δάση και δασικές εκτάσεις, σύμφωνα με τα προ[1]βλεπόμενα στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής και τα σχετικά διαχειριστικά σχέδια των δασικών υπηρεσιών και των ισχυουσών δασικών αστυνομικών διατάξεων (ΔΑΔ).
η) Η κατασκευή, βελτίωση, αποκατάσταση, συντήρη[1]ση και ο εκσυγχρονισμός των λειτουργικών υποδομών και δικτύων καθώς και των έργων που εξυπηρετούν επι[1]τρεπόμενες από το παρόν δραστηριότητες, μετά από έγκριση των αρμοδίων υπηρεσιών και μετά από γνω[1]μοδότηση του Φορέα Διαχείρισης.
θ) Η επισκευή και αναστήλωση-αποκατάσταση ερει[1]πωμένων κτισμάτων και η αποκατάσταση στοιχείων του αγροτικού τοπίου (κρήνες, λιθόστρωτα, γέφυρες, κ.λπ.) αντιπροσωπευτικών της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής (ΣΑ) του ν. 4495/2017 (Α’ 167).
ι) Η πώληση τοπικών προϊόντων σε συγκεκριμένους υπαίθριους ή και στεγασμένους χώρους, όπως ορίζεται στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής.
ια) Η θήρα, μετά από έκδοση απόφασης από την αρμό[1]δια υπηρεσία και γνώμη του Φορέα Διαχείρισης κατόπιν ειδικής μελέτης που θα προσδιορίζει τα θηρεύσιμα είδη, την κάρπωση και την κατά χώρο και χρόνο άσκηση της δραστηριότητας, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις ένα[1]ντι των οποίων μπορούν να τίθενται και αυστηρότεροι περιορισμοί.
ιβ) Η συντήρηση, ο εκσυγχρονισμός και η αξιοποίηση των υφιστάμενων έργων υδατικών πόρων.
Εντός των ορίων της Ζώνης Δ’, για τις επιτρεπόμενες δραστηριότητες, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, ζη[1]τείται η γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.
Άρθρο 5
Γενικές διατάξεις – Όροι και περιορισμοί δόμησης
α. Για όλα τα επιτρεπόμενα από το παρόν έργα και δραστηριότητες ακολουθείται η διαδικασία της περι[1]βαλλοντικής αδειοδότησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4014/2011 (Α’ 209) και της υπ’ αρ. 1958/13-1-2012 υπουργικής απόφασης (Β’ 21). Κατά τη διαδικασία αυτή απαιτείται, κατά περίπτωση, γνώμη του Φορέα Διαχείρισης, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4519/2018.
β. Σε περίπτωση εντοπισμού αρχαιοτήτων κατά την εκτέλεση οποιουδήποτε έργου ή δραστηριότητας στο σύνολο των ζωνών που οριοθετούνται με το παρόν, οι εργασίες αυτές διακόπτονται αμέσως και ενημερώνεται η αρμόδια Περιφερειακή Υπηρεσία του Υπουργείου Πο[1]λιτισμού και Αθλητισμού, σύμφωνα με τα άρθρα 8 και 24 του ν. 3028/2002 (Α’ 153), προκειμένου να ακολουθήσει σωστική ανασκαφική έρευνα, από τα αποτελέσματα της οποίας εξαρτάται η περαιτέρω πορεία του έργου.
Σε όλη την έκταση του Εθνικού Πάρκου ισχύουν επί πλέον τα κάτωθι:
α) Δεν επιτρέπεται:
αα) Η τοποθέτηση πινακίδων, εκτός εκείνων που εξυ[1]πηρετούν τις επιτρεπόμενες δραστηριότητες, σύμφωνα με τις ειδικότερες ρυθμίσεις του Σχεδίου Διαχείρισης.
ββ) Η εισαγωγή στην περιοχή του Εθνικού Πάρκου Ολύμπου μη ιθαγενών (τοπικών) ειδών της άγριας πανίδας και της αυτοφυούς χλωρίδας.
γγ) Κάθε μορφής αλλοίωση σε γεωλογικούς σχηματισμούς.
δδ) Η απομάκρυνση των φυτοφρακτών και κάθε νέο έργο εκχέρσωσης δασικής βλάστησης.
εε) Η σύλληψη ή θανάτωση από πρόθεση καθώς επίσης και η αιχμαλωσία δειγμάτων ειδών της άγριας πανίδας, σε όλα τα στάδια της ζωής των ζώων, η από πρόθεση καταστροφή φωλεών και η καταστροφή και συλλογή των αυγών στο φυσικό περιβάλλον καθώς επίσης και κάθε ενέργεια με δυσμενείς επιπτώσεις στην άγρια πανίδα.
Κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατόν, για επιστημονικούς – ερευνητικούς λόγους, να επιτραπεί η συλλογή αυγών ή/και νεογνών, η δακτυλίωση ή η παρακολούθηση ειδών και με άλλο αποδεκτό από την κοινή επιστημονική πρακτική τρόπο, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και ύστερα από τη χορήγηση σχετικής άδειας από τον Φορέα Δια[1]χείρισης.
στστ) Για την προστασία των ενδημικών ειδών χλωρίδας και πανίδας και των μικροοργανισμών απαγο[1]ρεύεται η συλλογή, κοπή, εκρίζωση, κατοχή, μεταφορά δειγμάτων κάθε είδους, εμπορία, βλάβη, καταστροφή και η απευθείας ή έμμεση θανάτωσή τους. Εξαιρούνται είδη που είναι σημαντικά για την τοπική παραγωγή και κατανάλωση, εκτός αν το σχέδιο δράσης για τα είδη αυτά προβλέπει διαφορετικά.
ζζ) Η χρήση χημικών σκευασμάτων για την καταπολέ[1]μηση των ασθενειών και εντομολογικών επιδημιών, με εξαίρεση ειδικές και επείγουσες περιπτώσεις που απει[1]λούν τη βιωσιμότητα του οικοσυστήματος και κατόπιν έγκρισης της αρμόδιας υπηρεσίας.
ηη) Η ρίψη κάθε είδους αδρανών, ανόργανων ή οργα[1]νικών υλών, υλικών και σκευασμάτων στο φυσικό περιβάλλον, με εξαίρεση την απόρριψη ή την τοποθέτηση των στερεών απορριμμάτων των επισκεπτών στα ειδικά για το σκοπό αυτό δοχεία απορριμμάτων.
θθ) Η υπαίθρια διανυκτέρευση των επισκεπτών και η ελεύθερη κατασκήνωση, εκτός αν το Σχέδιο Διαχείρισης προβλέπει διαφορετικά, για συγκεκριμένες θέσεις και χρονικές περιόδους
ιι) Η αλιεία και η κίνηση των επισκεπτών κατά μήκος και εντός της κοίτης των ρεμάτων συνεχούς ροής, εκτός εάν ρυθμίζεται ειδικότερα διαφορετικά, όπως στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής.
β) Επιτρέπεται:
αα) Η αλλαγή της χρήσης νόμιμων κτισμάτων και κατασκευών, μόνον εφόσον γίνεται για επιτρεπόμενη χρήση σύμφωνα με το παρόν.
ββ) Η εκτέλεση έργων που συνδέονται μόνο με τη συντήρηση, βελτίωση, ανάδειξη και αποκατάσταση υφισταμένων κτιρίων και έργων της Ιεράς Μονής Αγίου Διονυσίου, τα οποία πρέπει να εκτελούνται μετά από γνώμη του Φορέα Διαχείρισης. Η ελεύθερη πρόσβαση
και επίσκεψη, μέσω υφισταμένων δρόμων και μονοπατιών, της Ιεράς Μονής Αγίου Διονυσίου, σύμφωνα με το καθορισμένο από την Μονή πρόγραμμα λειτουργίας τους, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα. Περιορισμοί επιβάλλονται μόνο σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης (π.χ. πυρκαγιές, σεισμοί και πλημμύρες).
γγ) Η διατήρηση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων, η εκτέλεση έργων και η πραγματοποίηση εκπαιδευτικών βολών στην έκταση του Πεδίου Βολής Λιτοχώρου που περιλαμβάνεται στη Ζώνη Γ’ του Εθνικού Πάρκου, με την υποχρέωση από τη στρατιωτική διοίκηση, να φροντίζει για την ασφάλεια των επισκεπτών και την αποφυγή συμβάντων πυρκαγιών. Σε περίπτωση μόνιμης κατάργη[1]σης ή παύσης των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) στο πεδίο βολής Λιτοχώρου, ισχύουν για τη συγκεκριμένη περιοχή όλες οι χρήσεις, οι δραστηριότητες, τα μέτρα και οι όροι που περιγράφονται για τη ζώνη Γ’ στο άρθρο 4 του παρόντος.
δδ) Ο έλεγχος του πληθυσμού των ανταγωνιστικών και ξενικών ειδών της άγριας πανίδας, προς τα προστατευόμενα είδη και τα είδη χαρακτηρισμού της περιοχής, μετά από τεκμηριωμένη πρόταση του Φορέα Διαχείρισης.
Για τις χρήσεις που ρητά ορίζονται στο άρθρο 4 ισχύει το όριο κατάτμησης και αρτιότητας των 10 στρεμμάτων (για ενδεχόμενη ανέγερση καταφυγίου, στάνης κ.λπ.)
