Ο γιατρός Ριε ήταν απροετοίμαστος, σαν όλους τους συμπολίτες μας, κι έτσι μόνο μπορούμε να καταλάβουμε τους δισταγμούς του καθώς και την αμφιταλάντευσή του ανάμεσα στην ανησυχία και τη σιγουριά.
Όταν ξεσπάει ένας πόλεμος, οι άνθρωποι λένε: "Δεν θα κρατήσει πολύ, είναι ανοησία". Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ένας πόλεμος είναι ασφαλώς μεγάλη ανοησία, όμως αυτό δεν τον εμποδίζει να κρατήσει πολύ. Η ανοησία είναι πάντα ανθεκτική, κι αυτό θα το διαπιστώναμε αν σταματούσαμε να σκεφτόμαστε συνέχεια τον εαυτό μας. Ως προς αυτό, οι συμπολίτες μας ήταν όπως κι όλος ο κόσμος, σκέφτονταν μόνο τον εαυτό τους, μ' άλλα λόγια ήταν ανθρωπιστές: δεν πίστευαν στις μάστιγες.
Η μάστιγα δεν είναι στα μέτρα του ανθρώπου, και γι' αυτό συμπεραίνουμε πως είναι κάτι εκτός πραγματικότητας, ένας εφιάλτης που θα περάσει.
| Αλμπέρ Καμύ Η πανούκλα μτφρ.: Νίκη Καρακίτσου - Μαρία Κασαμπαλόγλου εκδόσεις Καστανιώτη |