Μιτοχόνδρια: Παράγουν το 90% της σωματικής ενέργειας-Η συμβολή στην καταπολέμηση ασθενειών-γήρανσης
δΤα μιτοχόνδρια παράγουν το 90% της σωματικής μας ενέργειας.
Μπορούν άραγε οι επιστήμονες να αξιοποιήσουν αυτή τη δύναμη για την καταπολέμηση ασθενειών ή ακόμα και κατά του γήρατος;
Οι επιστήμονες συνήθως αναφέρονται στα μιτοχόνδρια με τον όρο «εργοστάσια ενέργειας» των κυττάρων, καθώς τα ενδοκυτταρικά οργανίδια μετατρέπουν την τροφή που τρώμε και τον αέρα που αναπνέουμε σε μια μορφή ηλεκτρικού ρεύματος, μέσω του οποίου εκτελούνται άλλες διεργασίες του οργανισμού, όπως η αντιγραφή του «DNA» και η σύνθεση των πρωτεϊνών.
Μεμονωμένα, η συμβολή του κάθε μιτοχονδρίου στον οργανισμό είναι μικρή.
Ο Νταγκ Ουάλας, επικεφαλής του Κέντρου Ιατρικής για τα Μιτοχόνδρια και τη Γενετική στο Νοσοκομείο Παίδων του Ινστιτούτου Έρευνας στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ και βραβευμένος επιστήμονας για το 2017, μελετάει τα μιτοχόνδρια και τις λειτουργίες του «DNA» τους εδώ και πενήντα χρόνια. Καταλαβαίνει περισσότερο από τον καθένα μας τη σημασία τους.
«Παράγουν παραπάνω από το 90% της κυτταρικής ενέργειας», εξηγεί και προσθέτει:
«Οτιδήποτε που παράγει τόσο μεγάλο ποσοστό ενέργειας δεν μπορεί να θεωρηθεί ασήμαντο».
Παρόλο όμως που τα μιτοχόνδρια αποτελούν μια τόσο μεγάλη πηγή ενέργειας, δεν έχουν λάβει τη μελέτη που τους αξίζει στην ιατρική.
«Όλες οι κλινικές υπο-ειδικότητες βασίζονται κυρίως στην ανατομία, και έτσι οι νευρολόγοι, οι οφθαλμίατροι, οι νεφρολόγοι, οι δερματολόγοι και άλλοι πολλοί ίσως να μη λαμβάνουν τόσο στα υπόψιν τους τα μιτοχόνδρια», αναφέρει ο Ουάλας.
Αυτό αλλάζει πλέον.
Καθοδηγούμενοι από τον Ουάλας, οι επιστήμονες πλέον εξετάζουν εις βάθος το ρόλο που μπορεί να έχουν οι ασθένειες των μιτοχονδρίων σε πολλές από τις πιο επίμονες και σοβαρές ασθένειες μας, αλλά ακόμη και στη διαδικασία της γήρανσης.
Η ιδέα ήταν να εξεταστεί η συνολική ενέργεια του σώματος και όχι κάθε όργανο μεμονωμένα.
Αν ο Ουάλας ήταν σωστός στη θεωρία του, τότε θα άλλαζαν οι ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων προς το καλύτερο.
Στο παρελθόν, οι επιστήμονες συχνά μελετούσαν το πυρηνικό «DNA» (δηλαδή το DNA του πυρήνα των κυττάρων) και έψαχναν απαντήσεις για τις ασθένειες και το γήρας.
Ωστόσο, ο Ουάλας πιστεύει ότι το «DNA» των μιτοχονδρίων είναι ο συνδετικός κρίκος που λείπει για να ανοίξει νέους ορίζοντες και νέες διαπιστώσεις για τις αρρώστιες, και πιθανόν, νέες θεραπείες.
Στο εσωτερικό των μιτοχονδρίων
(1) Εσωτερική μεμβράνη, (2) Εξωτερική μεμβράνη, (3) Αναδιπλώσεις, (4) Mήτρα.
Το μεγαλύτερο τμήμα του «DNA», που ονομάζεται πυρηνικό «DNA», βρίσκεται στον πυρήνα των κυττάρων και περιέχει δύο αντίγραφα από κάθε γονίδιο, εκ των οποίων υπάρχουν παραπάνω από 20.000 στον οργανισμό μας.
Τα μιτοχόνδρια μετατρέπουν το υδρογόνο και τον άνθρακα του φαγητού καθώς και το οξυγόνο που εισπνέουμε σε διοξείδιο του άνθρακα, νερό και αδενοσινοτριφωσφορικό οξύ (ATP), τα οποία αποθηκεύουν ενέργεια.
Το 1980, ο Ουάλας ανακάλυψε ότι το «DNA» του μιτοχονδρίου αλλάζει κατά καιρούς μέσω διαδοχικών μεταλλάξεων.
«Από τη στιγμή που ο καθένας μας παρουσιάζει ελαφρώς διαφοροποιημένο DNA των μιτοχονδρίων, το οποίο έχει διαφορετική αποδοτικότητα στη λειτουργία του μιτοχονδρίου, αυτό δημιουργεί μια ποικιλία στην ενέργεια, η οποία συμβάλει στην ομαλότερη προσαρμογή σε κάθε περιβάλλον. Παράλληλα, όμως αυτό σημαίνει ότι τα μιτοχόνδρια είναι πιο επιρρεπή στις ασθένειες», δήλωσε ο Ουάλας.
«Η πεποίθηση μου είναι πως η δυσλειτουργία των μιτοχονδρίων εξηγεί την αιτία των περισσότερων περίπλοκων ασθενειών, καθώς και του γήρατος», προσθέτει ο Ουάλας».
Υποστηρίζει πως αν ένας άνθρωπος υποφέρει από χρόνιους πονοκεφάλους, καλό θα ήταν να επισκεφθεί έναν νευρολόγο. Όμως υπάρχει και το ενδεχόμενο να υπάρχει μια συστηματική δυσλειτουργία στην ενέργεια που να ευθύνεται για τους πονοκεφάλους.
«Δεν υπάρχει κανένα ανατομικό λάθος στον εγκέφαλο».
Ο Ουάλας πιστεύει πως το ίδιο ισχύει και για την καρδία, τους μύες, τα νεφρά και το ενδοκρινολογικό σύστημα.
Για βαθύτερη κατανόηση
Τα μιτοχόνδρια έχουν επίμηκες, σφαιρικό ή ωοειδές σχήμα. Περιβάλλονται από δύο μεμβράνες, την εξωτερική και την εσωτερική. Η εξωτερική τους μεμβράνη είναι λεία, έχει κυλινδρικό σχήμα και δεν φέρει οξυσώματα. Περιέχει συγκεκριμένες πρωτεΐνες, τις πορίνες που επιτρέπουν την διέλευση ακόμα και μεγάλων μορίων.
Αντίθετα ορισμένα μόνο μόρια μπορούν να μεταφερθούν διαμέσου της εσωτερικής μεμβράνης. Η εσωτερική μεμβράνη είναι αναδιπλωμένη, σχηματίζει πολυάριθμες δισκοειδείς ή δακτυλιοειδείς πτυχώσεις και φέρει οξυσώματα που αποτελούνται από πολυενζυμικά συστήματα τα οποία και ευθύνονται για τη φωσφορυλίωση και την αναπνευστική αλυσίδα.
Ο ενδιάμεσος χώρος μεταξύ των δύο μεμβρανών ονομάζεται διαμεμβρανικό διάστημα ή μεσομεμβρανικός χώρος του μιτοχονδρίου. Ο χώρος αυτός πληρούται υπό υγρού που χρησιμεύει στη λειτουργική επικοινωνία των δύο μεμβρανών.Ο χώρος που περιβάλλεται από την εσωτερική μεμβράνη ονομάζεται μήτρα ή στρώμα, κατ’ αναλογία με το στρώμα του χλωροπλάστη.
Ο χώρος αυτός περιέχει το DNA, τα ριβοσώματα και τα πολυάριθμα ένζυμα που καταλύουν τις μεταβολικές αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα στο μιτοχόνδριο. Είναι χώρος με μεγάλη εξειδίκευση, αφού διαφέρει σημαντικά, από χημική άποψη, από το κυτταρόπλασμα.
Το 1988 ο Ουάλας βρήκε την πρώτη κληρονομική ασθένεια του «DNA» του μιτοχονδρίου, που σήμερα έχει την ονομασία «Οπτική Νευροπάθεια του Λέμπερ» και έχει ως συνέπεια την απώλεια της όρασης.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, εκατοντάδες άλλες ασθένειες του «DNA» των μιτοχονδρίων ανακαλύφθηκαν.
Πολλές από αυτές τις γενετικές διαταραχές εξαντλούν την ενέργεια των κυττάρων και προκαλούν συμπτώματα όπως κρίσεις επιληψίας, αναπνευστικά προβλήματα και διανοητικές δυσλειτουργίες.
Η ιστοσελίδα του Ουάλας περιλαμβάνει όλα όσα θα θέλατε να μάθετε για αυτές τις παθογόνες μεταλλάξεις (MITOMAP.org).
Πρόσφατες μελέτες έχουν αποδείξει πως οι παραλλαγές στο «DNA» των μιτοχονδρίων μπορεί να οδηγήσουν σε αυτισμό, καρκίνο, φλεγμονή αλλά ακόμη και νευροεκφυλιστικές ασθένειες.
Επιπλέον, οι ερευνητές διαπίστωσαν σε πρόσφατη μελέτη πως ο αριθμός των αντιγράφων που υπάρχουν στο «DNA» του μιτοχονδρίου σε συγκεκριμένους καρκινικούς όγκους συνδέεται με τη συχνότητα των μεταλλάξεων που μετατρέπουν κάποια κύτταρα σε καρκινικά – γεγονός που ανοίγει δρόμους σε νέες θεραπείες κατά του καρκίνου.
Το «DNA» του μιτοχονδρίου παίζει επίσης σημαντικό ρόλο και στο θέμα του γήρατος.
«Όσο περνάνε τα χρόνια, συσσωρεύονται όλο και περισσότερες μεταλλάξεις στο «DNA» του, που σιγά-σιγά μειώνουν την ενεργειακής μας ικανότητα», λέει ο Ουάλας.
«Γι’ αυτό το λόγο καθώς μεγαλώνουμε παραπονιόμαστε όλο και περισσότερο για τη μειωμένη μας ενέργεια».
Στην ουσία, τα κύτταρα και τα όργανα δεν έχουν πια την ικανότητα να παράγουν την ενέργεια που χρειάζονται για να λειτουργήσουν ομαλά.
Ο Ουάλας πιστεύει ότι έτσι προκαλούνται και οι ασθένειες που έχουν σχετιστεί με το γήρας, όπως είναι το Αλτσχάιμερ και το Πάρκινσον.
Ο αντίκτυπος της παγκοσμιοποίησης
Ο Ουάλας, μέσω της θεωρίας της μητρικής κληρονομικότητας, διαπίστωσε επιπλέον πως η ικανότητά μας να προσαρμοζόμαστε σε διαφορετικά περιβάλλοντα και η διαιώνιση του είδους μας, οφείλεται στη μετάλλαξη του «DNA» των μιτοχονδρίων των προγόνων μας, οι οποίοι ταξίδευαν σε μεταναστευτικές ομάδες.
Κάτι τέτοιο γεννά νέες προκλήσεις.
Για παράδειγμα, όταν τα μιτοχόνδρια κάποιου ήταν προσαρμοσμένα σε ένα περιβάλλον ζεστό, με σωματική άσκηση και διατροφή χαμηλών λιπαρών, τότε ίσως να μην προσαρμοστούν εύκολα σε ένα κρύο κλίμα, ακολουθώντας καθιστική ζωή και λιπαρή δίαιτα.
Η παγκοσμιοποίηση συμβάλει στη δημιουργία νέου «DNA» των μιτοχονδρίων και ταυτόχρονα οφείλεται (ευθύνεται, υποθέτω πως ήθελε να πει) για την εμφάνιση πολλών χρόνιων ασθενειών λόγω της ανικανότητας προσαρμογής των μιτοχονδρίων σε νέα περιβάλλοντα.
Κατά τον Ουάλας, όταν τα ανθρώπινα μιτοχόνδρια δεν ταιριάζουν με το περιβάλλον και τις διατροφικές συνήθειες του οργανισμού, τότε χρόνιες ασθένειες όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία, ο αυτισμός, κάποιες μορφές καρκίνου και νευροεκφυλιστικές ασθένειες εμφανίζονται.
Μια ολιστική προσέγγιση
Ίσως λοιπόν η εξονυχιστική μελέτη του πυρηνικού «DNA» να μη δίνει όλες τις απαντήσεις που ψάχνουμε. Είναι πολύ σημαντικό, επομένως, να εντατικοποιηθούν οι έρευνες στο «DNA» του μιτοχονδρίου.
«Έχουμε εντελώς αγνοήσει την “ενέργεια” στην φιλοσοφία της ιατρικής στο δυτικό κόσμο», λέει ο Ουάλας. Όταν ένας ασθενής έχει Αλτσχάιμερ όλοι φαντάζονται ότι πρέπει να δει κάποιον νευρολόγο, ενώ κανένας δε σκέφτεται να πάει σε κάποιον βιοχημικό.
Ο Ουάλας είναι αισιόδοξος ότι θα υπάρξει μια πιο ολιστική προσέγγιση στην ιατρική και ότι θα δοθεί περισσότερη έμφαση στο ρόλο που έχει η ενέργεια στον ανθρώπινο οργανισμό, για να βρεθούν και νέες μέθοδοι πρόληψης και θεραπείας των ασθενειών.
Είναι βέβαιος ότι ο ρόλος του «DNA» του μιτοχονδρίου πρέπει να θεωρηθεί ως πιο σημαντικός απ’ ότι είναι, διότι όπως λέει και ο ίδιος «δεν μπορεί κανείς να ζήσει χωρίς ενέργεια».
Επιμέλεια: Κατερίνα Σωτηροπούλου από «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» & πηγή από «Scientific American»
Τα μιτοχόνδρια «κλειδί» της γήρανσης
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα μιτοχόνδρια, οργανίδια τα οποία αποτελούν «εργοστάσια παραγωγής ενέργειας» του κυττάρου, είναι απολύτως απαραίτητα για πολλές, βασικές κυτταρικές λειτουργίες.
Πρόσφατη έρευνα στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του (ΙΤΕ – Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας), τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύονται στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό «Nature», ρίχνει για πρώτη φορά φως σε ένα σημαντικό μηχανισμό ελέγχου της γήρανσης.
Οι ερευνητές του (ΙΜΒΒ – Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας) Κωνσταντίνος Παληκαράς και Δρ. Ειρήνη Λιονάκη, με επικεφαλής τον Καθ. Νεκτάριο Ταβερναράκη, αποκάλυψαν ένα κομβικό μονοπάτι μοριακής σηματοδότησης που συντονίζει τη δημιουργία και, ταυτόχρονα, την καταστροφή των μιτοχονδρίων στα κύτταρα, κατά τη γήρανση, καθορίζοντας τη διάρκεια ζωής.
Το μιτοχόνδριο είναι κυτταρικό οργανίδιο, το οποίο περιβάλλεται από διπλή μεμβράνη.
Μιτοχόνδρια απαντούν μόνο στα ευκαρυωτικά κύτταρα και αποκαλούνται συχνά «εργοστάσια του κυττάρου», επειδή τα ένζυμά τους διενεργούν τα στάδια του αερόβιου μεταβολισμού τα οποία αποδίδουν ενέργεια. Μιτοχόνδρια παρατηρήθηκαν για πρώτη φορά την δεκαετία του 1840, ταυτοποιήθηκαν όμως ως ανεξάρτητα κυτταρικά οργανίδια το 1894.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα μιτοχόνδρια, οργανίδια τα οποία αποτελούν «εργοστάσια παραγωγής ενέργειας» του κυττάρου, είναι απολύτως απαραίτητα για πολλές, βασικές κυτταρικές λειτουργίες.
Οι όποιες αλλαγές στον αριθμό, τη μορφολογία και την εύρυθμη λειτουργία των μιτοχονδρίων επηρεάζουν τόσο την ομοιόσταση του κυττάρου όσο και τον μεταβολισμό, την υγεία και το προσδόκιμο ζωής ολόκληρου του οργανισμού.
Κάθε ανθρώπινο κύτταρο περιέχει εκατοντάδες μιτοχόνδρια.
Δυσλειτουργίες στα οργανίδια αυτά είναι υπεύθυνες για σοβαρές παθολογικές καταστάσεις όπως καρδιομυοπάθειες, νευρομυϊκές ανωμαλίες, νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως οι νόσοι «Parkinson’s», «Alzheimer’s» και άλλες.
Συνεπώς, η διατήρηση της λειτουργικότητας τόσο των μιτοχονδρίων όσο και ολόκληρου του κυττάρου απαιτεί ακριβή έλεγχο / συντονισμό της απομάκρυνσης των κατεστραμμένων, καθώς και της δημιουργίας νέων μιτοχονδρίων.
Για το λόγο αυτό, όλα τα ευκαρυωτικά κύτταρα έχουν αναπτύξει ένα ευρύ φάσμα μοριακών μηχανισμών που είναι απαραίτητοι για την διατήρηση της μιτοχονδριακής ομοιόστασης.
Η μιτοφαγία, μια εξειδικευμένη μορφή κυτταρικής αυτοφαγίας, αποτελεί έναν επιλεκτικό τρόπο απομάκρυνσης και καταστροφής των μη λειτουργικών μιτοχονδρίων.
Η διαδικασία αυτή ρυθμίζει το μέγεθος του πληθυσμού των μιτοχονδρίων στα κύτταρα ανάλογα με την μεταβολική δραστηριότητα ή το στρες.
Άγνωστο όμως παρέμενε πως τα κύτταρα συντονίζουν δύο ανταγωνιστικές διαδικασίες, όπως η δημιουργία και η ανακύκλωση των μιτοχονδρίων, με σκοπό την εξασφάλιση της κυτταρικής ομοιόστασης και την υποστήριξη της μακροπρόθεσμης επιβίωσης.
Στη νέα μελέτη, χρησιμοποιώντας ως πειραματικό σύστημα το νηματώδη «Caenorhabditis elegans», οι ερευνητές του «ΙΜΒΒ» έδειξαν ότι η πρωτεΐνη «DCT-1/NIX» στην επιφάνεια των μιτοχονδρίων αποτελεί τον κεντρικό διακόπτη του μηχανισμού.
Η πρωτεΐνη αυτή είναι συστατικό των μιτοχονδρίων σε όλους τους ευκαρυωτικούς οργανισμούς και στον άνθρωπο. Η λειτουργία της ρυθμίζεται από ενδογενή και εξωγενή σήματα ώστε να επάγει τελικά την καταστροφή των μιτοχονδρίων με τη διαδικασία της μιτοφαγίας.
H συσσώρευση κατεστραμμένων μιτοχονδρίων προκαλεί οξειδωτικό στρες, οδηγώντας στην έναρξη κατάλληλης κυτταρικής σηματοδότησης, η οποία περιλαμβάνει τόσο την επαγωγή γονιδίων που ρυθμίζουν τόσο τη μιτοχονδριακή βιογένεση όσο και τη μιτοφαγία.
Ο συντονισμός των δύο αυτών διαδικασιών διατηρεί την εύρυθμη μιτοχονδριακή λειτουργία, απομακρύνοντας τα κατεστραμμένα μιτοχόνδρια και δημιουργώντας νέα και υγιή.
Οξειδωτικό Στρες-Αντιοξειδωτικά: Πώς η διατροφή προστατεύει DNA, κύτταρα και υγεία
Τα ευρήματα των ερευνητών του «ΙΜΒΒ» αναδεικνύουν ένα εξελιγμένο μοριακό μηχανισμό ο οποίος επιτρέπει στα κύτταρα να αυξομειώνουν τον αριθμό των μιτοχονδρίων ανάλογα με τις ενεργειακές τους ανάγκες και την έκθεση σε ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες στρες.
Είναι σημαντικό ότι μείωση των επιπέδων μιτοφαγίας κατά την γήρανση οδηγεί σε προοδευτική συσσώρευση, κυρίως μη λειτουργικών μιτοχονδρίων, ως αποτέλεσμα τόσο της μη απομάκρυνσης των κατεστραμμένων όσο και της εξασθένισης στη δημιουργία νέων μιτοχονδρίων.
Κάτι τέτοιο οδηγεί τελικά σε ελάττωση του προσδόκιμου επιβίωσης.
Αντίθετα, ενίσχυση της ανακύκλωσης των μιτοχονδρίων έχει ως αποτέλεσμα τη θωράκιση της ομοιόστασης των κυττάρων, την ανθεκτικότητα στο στρες και την σημαντική αύξηση της διάρκειας ζωής του οργανισμού.
Τα αποτελέσματα της έρευνας είναι καθοριστικής σημασίας για την κατανόηση της γήρανσης στον άνθρωπο, και αναμένεται ότι θα αξιοποιηθούν για την αντιμετώπιση συνοδών νοσημάτων τα οποία χαρακτηρίζονται από ανεξέλεγκτη συσσώρευση μιτοχονδρίων όπως καρδιαγγειακά νοσήματα και νευροεκφυλιστικές ασθένειες, με στοχευμένες θεραπευτικές παρεμβάσεις.
Τα μιτοχόνδρια των κυττάρων μας «ήταν κάποτε παράσιτα»Μιτοχόνδριο σε εικόνα ηλεκτρονικού μικροσκοπίου. Όλοι οι ευκαρυωτικοί οργανισμοί, από τα φύκια μέχρι τον άνθρωπο, βασίζονται στα μιτοχόνδρια για την παραγωγή ενέργειας. Εντυπωσιακή ανακάλυψη για την πορεία της ζωής στα πρώτα χρόνια της ύπαρξης της στη Γη.
Μια εξέλιξη κεφαλαιώδους σημασίας για την πορεία της ζωής συνέβη στη Γη πριν από δύο δισεκατομμύρια χρόνια: τα κύτταρα των προγόνων μας απορρόφησαν βακτήρια και τα στρατολόγησαν για την παραγωγή ενέργειας.
Μια νέα μελέτη υποστηρίζει τώρα ότι η σχέση αυτή ξεκίνησε αντίστροφα, με τα βακτήρια να κλέβουν πολύτιμη ενέργεια.
Το μυστήριο
Από τις αρχές του 20ού αιώνα, οι βιολόγοι προσπαθούν να δώσουν απάντηση σε ένα μεγάλο μυστήριο που αφορά την εξέλιξη των λεγόμενων ευκαρυωτικών οργανισμών, όπως ο άνθρωπος, τα φυτά και τα ζώα, οι οποίοι διαφέρουν σε κυτταρικό επίπεδο από τους λεγόμενους προκαρυωτικούς οργανισμούς όπως τα βακτήρια.
Το μυστήριο αφορά τα μιτοχόνδρια, δομές που μετατρέπουν τις τροφές σε χημική ενέργεια μέσα σε όλα τα ευκαρυωτικά κύτταρα. Τα οργανίδια αυτά διαθέτουν το δικό τους γενετικό υλικό και η σύστασή τους παραπέμπει περισσότερο σε βακτήρια.
Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, τα μιτοχόνδρια θυμίζουν βακτήρια επειδή στην πραγματικότητα προέρχονται από βακτήρια που απορροφήθηκαν από τους προγόνους των ευκαρυωτικών κυττάρων και με κάποιο τρόπο κατάφεραν να επιζήσουν στο εσωτερικό τους.
Είναι η λεγόμενη θεωρία της ενδοσυμβίωσης, σύμφωνα με την οποία αυτή η ιδιόμορφη κατάσταση συγκατοίκησης ήταν ωφέλιμη και για τις δύο πλευρές: τα βακτήρια απέκτησαν ένα ασφαλές σπίτι, ενώ τα ευκαρυωτικά κύτταρα βρήκαν έναν πιο αποτελεσματικό τρόπο να παράγουν ενέργεια.
Το καινούργιο σενάριο
Η νέα θεωρία, την οποία διατυπώνουν Αμερικανοί ερευνητές στην επιθεώρηση «PLoS ONE», είναι ουσιαστικά ένα εναλλακτικό σενάριο στη θεωρία της ενδοσυμβίωσης.
«Υποστηρίζουμε ότι οι σημερινές θεωρίες […] είναι πιθανώς λανθασμένες» λέει ο Μάρτιν Γου του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης.
«Εμείς πιστεύουμε ότι η σχέση ήταν ανταγωνιστική – ότι τα βακτήρια ήταν παρασιτικά και έγιναν ωφέλιμα πολύ αργότερα» εξηγεί.
Οι ερευνητές βασίζουν την υπόθεσή τους στην
ανάλυση των γονιδιωμάτων 18 ειδών βακτηρίων που θεωρούνται στενοί συγγενείς των μιτοχονδρίων.
«Ανακατασκευάσαμε το γονιδιακό περιεχόμενο των μιτοχονδριακών προγόνων, αναλύοντας το «DNA» των στενών συγγενών τους, και προβλέψαμε ότι επρόκειτο για παράσιτα που έκλεβαν ενέργεια από τον ξενιστή τους στη μορφή του ATP – ακριβώς το αντίθετο από ό,τι συμβαίνει σήμερα» αναφέρει ο Δρ Γου.
Η θεωρία απέχει βέβαια πολύ από το να επιβεβαιωθεί, ωστόσο τα ευρήματα της μελέτης θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην κατανόηση ανθρώπινων ασθενειών που οφείλονται σε δυσλειτουργίες των μιτοχονδρίων.
Θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει την πορεία των ερευνών για ένα άλλο οργανίδιο των σύγχρονων οργανισμών που πιστεύεται ότι προέρχεται από συμβιωτικά βακτήρια: τους χλωροπλάστες, τα οργανίδια των φυτών που αναλαμβάνουν τη λειτουργία της φωτοσύνθεσης.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
Ευκαρυωτικά κύτταρα
Με τον ελληνικό, διεθνή σήμερα όρο ευκαρυωτικά, ή ευκαρυώτες, ή ευκάρυα, ονομάζονται τα κύτταρα τα οποία έχουν πλήρες σχηματισμένο πυρήνα (αρχαία ελληνικά “κάρυον”), εξ ου και η ονομασία τους, φερόμενα σε αντιδιαστολή με κύτταρα που δεν έχουν σχηματισμένο πυρήνα, τα λεγόμενα προκαρυωτικά κύτταρα.
Διάγραμμα ενός τυπικού ζωικού ευκαρυωτικού κυττάρου, όπου δείχνονται και οι υποκυτταρικές μονάδες.
Οργανίδια :
1. Πυρηνίσκος
2. Πυρήνας
3. Ριβόσωμα
4. Κυστίδιο
5. Τραχύ ενδοπλασματικό δίκτυο (ΕΔ)
6. Συσκευή Golgi
7. Κυτταροσκελετός
8. Λείο ενδοπλασματικό δίκτυο
9. Μιτοχόνδρια
10. Κενοτόπιο
11. Κυτταρόπλασμα
12. Λυσόσωμα
13. Κεντριόλια μέσα σε Κεντροσωμάτιο.
Ολόκληρο το κύτταρο περιβάλλεται από τη κυτταρική ή πλασματική μεμβράνη.
Πηγή: ΑΔΑΜΑΣΤΟΣ ΝΕΑ
Με πληροφορίες από: athamastos.blogspot.gr – scientificamerican.com – naftemporiki.gr – el.wikipedia.org – tovima.gr