27.2.23

ΚΑΘΑΡΑ ( ΚΑΘΑΡΗ) ΔΕΥΤΕΡΑ

Λαγάνα : Ετυμολογικά η λέξη προέρχεται από το αρχαίο λάγανον.
Πρέπει να ήταν πλατύ, άζυμο ψωμί από αλεύρι και λάδι, χαλαρής/πλαδαρής υφής.
Η ρίζα -λαγ ( λάγος =χαλαρός) δίνει και λέξεις όπως, λαγαρός ή λάγνος !!

Στις Εκκλησιάζουσες του Αριστοφάνη αναφέρεται η φράση: "λάγανα πέπεταιαν" .
Επίσης στη μτφ της Αγίας Γραφής ( Έξοδος ) των Ο' (Εβδομήκοντα), αναφέρεται: " και λάγανα άζυμα κεχρισμένα εν ελαίω".
Το ψωμί σε σχήμα λαγάνας που πωλείται σήμερα, ΔΕΝ είναι λαγάνα και ούτε μοιάζει στις γεύσεις των παιδικών μας χρόνων.
Ως προς την τήρηση των εθίμων, έχουμε πάλι την εξής παραδοξότητα: "Τηρούμε" κάποια έθιμα κατ΄επιλογή, χωρίς να τηρούμε τα παρεπόμενά τους.
Όμως, τα ήθη και τα έθιμα σχετίζονται άμεσα με τις εποχές, τον κύκλο της ζωής, τη θρησκευτικότητα, τη διατροφή τις εργασίες στην ύπαιθρο και τη φύση. Δεν είναι τυχαία γεγονότα ριγμένα στο χρόνο ( 12 μήνες ). Είναι πολύ συγκεκριμένα και οριοθετημένα επί αιώνες , στο διάβα της ιστορίας.
Δηλαδή σήμερα θα φάμε θαλασσινά σε συσσώρευση/ cumulus ( κούλουμα, ονομασία και για τα συσσωρευμένα σύννεφα ) , μέχρι σκασμού λες και πρόκειται ( οι περισσότεροι ) να νηστέψουμε έως το βράδυ της Ανάστασης !!
Μα η πλειοψηφία έτρωγε και θα τρώει κρέας μέχρι και την Μ.Εβδομάδα !!!
Προς τι η σημερινή ιδιαιτερότητα η οποία μάλιστα απαιτεί νηστεία σαν της Μ.Παρασκευής ;
Όπως λέω συχνά, τα ήθη και τα έθιμα έχουν "σημειολογική" και ηθική/εθιμική σημασία ( σημαίνουν το σημαινόμενο ) όταν τηρούνται πλήρως στην ακολουθία τους εντός του "κύκλου της ζωής και των εποχών" , ειδάλλως δεν έχουν καμία αξία, ή έχουν μόνον ευκαιριακή αξία να βρεθούμε να γλεντήσουμε ( ή και να τσακωθούμε - σύνηθες σε οικογένειες ) να φάμε να πιούμε και τέλος.
Η à la carte επιλογή τους τα "απονευρώνει" , χάνοντας την νοηματοδότησή τους, ειδικά σε μια παραπαίουσα ακροβατούσα νεοελληνική κοινωνία που δεν τηρεί πιά βιωματικά τα ήθη και τα έθιμα, αλλά μόνον ως folklore και απλή συνήθεια επιδερμικής διασκέδασης και ευκαιρίας για τσίπουρα !
Όπως σε όλα, έτσι και με τα ήθη και τα έθιμα είμαστε πλήρως αποσυντονισμένοι ( παγκόσμιο φαινόμενο ).
Σε κάθε περίπτωση τηρούντες και μη τηρούντες ,
Καλή Καθαρή Δευτέρα, να περάσετε ευχάριστα και όπως επιθυμείτε, με αποκάθαρση ψυχής και σώματος, καθώς και καλή Σαρακοστή ( που όμως αθροιστικά είναι 49 μέρες μαζί με τη νηστεία της Μ. Εβδομάδος )
Η Άνοιξη ήδη μας χτυπά την πόρτα και αυτό είναι ένα καλό νέο έτσι και αλλιώς , έστω και μ' έναν παγκόσμιο πόλεμο να επικρεμάται.

* αρχαίος φούρναρης, φουρνίζει ψωμί , ίσως και λάγανον


ΑΝΑΡΤΗΣΗ του κ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΣΤΑΘΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΠΗΓΗ: https://www.facebook.com/photo/?fbid=10225859165538275&set=a.3636189035824