Ένας παλαιοπώλης από το Κάπρι, ο Λουίτζι Λο Ρόσο, ανακάλυψε το 1962 έναν ξεχασμένο καμβά, τυλιγμένο και σκονισμένο, ενώ καθάριζε το κελάρι ενός σπιτιού στο ιταλικό νησί. Αγνοώντας την αξία του, το πήρε μαζί του στην Πομπηία, όπου για δεκαετίες βρισκόταν σε μια φθηνή κορνίζα κρεμασμένο στον τοίχο του καθιστικού. Μάλιστα, η σύζυγός του το χαρακτήριζε «απαίσιο», καθώς το περίεργο και παραμορφωμένο πρόσωπο που υπήρχε στον πίνακα δεν της άρεσε καθόλου
Το έργο, το οποίο τώρα πιστεύεται ότι απεικονίζει την Ντόρα Μάαρ, μια Γαλλίδα φωτογράφο και ζωγράφο που ήταν ερωμένη και μούσα του Πικάσο, έφερε την χαρακτηριστική υπογραφή του διάσημου καλλιτέχνη στην πάνω αριστερή γωνία του καμβά, αναφέρει ο Guardian.
Η υποψία για την πραγματική ταυτότητα του πίνακα
Ωστόσο, ο Λο Ρόσο, χωρίς γνώσεις τέχνης, δεν αναγνώριζε το όνομα του καλλιτέχνη ούτε τη σημασία του έργου.
Η υποψία για την πραγματική ταυτότητα του πίνακα προέκυψε αρκετά χρόνια αργότερα, όταν ο γιος του, Αντρέα Λο Ρόσο, άρχισε να εξετάζει προσεκτικά τον πίνακα, διαβάζοντας μια εγκυκλοπαίδεια για την ιστορία της τέχνης που του χάρισε η θεία του. Συγκρίνοντας την υπογραφή του πίνακα με αυτές των έργων του Πικάσο, ξεκίνησε να υποψιάζεται.
Η υπογραφή και η αξία του πίνακα – Αξίζει 6 εκατομμύρια ευρώ
Έπειτα από χρόνια αμφιβολίας και διερεύνησης, η οικογένεια Λο Ρόσο αποφάσισε να ζητήσει τη γνώμη ειδικών. Ανάμεσα τους ήταν και ο διακεκριμένος ντετέκτιβ έργων τέχνης, Μαουρίτσιο Σερατσίνι, καθώς και η Σίντζια Αλτιέρι, γραφολόγος και μέλος της επιστημονικής επιτροπής του Ιδρύματος Arcadia, το οποίο ειδικεύεται στην εκτίμηση, αποκατάσταση και απόδοση έργων τέχνης. Ύστερα από εξονυχιστικές εξετάσεις, επιβεβαιώθηκε ότι η υπογραφή ανήκει στον Πικάσο και ότι το έργο έχει εκτιμηθεί πλέον στα 6 εκατομμύρια ευρώ.
«Έπειτα από όλες τις άλλες εξετάσεις του πίνακα, μου ανατέθηκε η μελέτη της υπογραφής», δήλωσε η Αλτιέρι στον Guardian. «Δούλεψα πάνω σε αυτήν για μήνες, συγκρίνοντάς την με πρωτότυπα έργα του καλλιτέχνη. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως η υπογραφή είναι δική του. Δεν υπήρξε κανένα στοιχείο που να υποδεικνύει ότι ήταν ψεύτικη».
Ο Πικάσο επισκεπτόταν συχνά το Κάπρι και ο πίνακας αυτός, ο οποίος μοιάζει εντυπωσιακά με το έργο του «Buste de femme (Dora Maar)», εκτιμάται ότι δημιουργήθηκε μεταξύ 1930 και 1936. Ο Λουίτζι Λο Ρόσο, ο οποίος δεν βρίσκεται πλέον στη ζωή, δεν είχε ποτέ καταλάβει την αξία της ανακάλυψής του, αλλά ο γιος του, Αντρέα, πλέον 60 ετών, συνέχισε την αναζήτηση για την ταυτότητα του πίνακα.
«Βρήκε τον πίνακα πριν καν γεννηθώ και δεν είχε ιδέα ποιος ήταν ο Πικάσο»
«Ο πατέρας μου ήταν από το Κάπρι και συνήθιζε να συλλέγει παλιά αντικείμενα για να τα πουλήσει με ελάχιστα χρήματα», αφηγήθηκε ο Αντρέα. «Βρήκε τον πίνακα πριν καν γεννηθώ και δεν είχε ιδέα ποιος ήταν ο Πικάσο. Όταν διάβαζα για τα έργα του Πικάσο στην εγκυκλοπαίδεια, κοίταζα τον πίνακα και σύγκρινα την υπογραφή. Συνέχισα να λέω στον πατέρα μου ότι έμοιαζε, αλλά δεν καταλάβαινε. Όσο μεγάλωνα, τόσο περισσότερο αναρωτιόμουν».
Υπήρξαν μάλιστα στιγμές που η οικογένεια σκέφτηκε να ξεφορτωθεί τον πίνακα. «Η μητέρα μου δεν ήθελε να τον κρατήσουμε – έλεγε συνέχεια ότι ήταν απαίσιος», ανέφερε ο Αντρέα.
Ο ίδιος προσπάθησε πολλές φορές να επικοινωνήσει με το Ίδρυμα Πικάσο στη Μάλαγα, αλλά δεν έδειξαν κανένα ενδιαφέρον να εξετάσουν τους ισχυρισμούς του, θεωρώντας τους αβάσιμους. Το ίδρυμα, το οποίο έχει την τελική απόφαση για την αυθεντικότητα των έργων του Πικάσο, λαμβάνει καθημερινά εκατοντάδες αιτήματα από ανθρώπους που πιστεύουν ότι κατέχουν ένα αυθεντικό έργο του καλλιτέχνη.
Το «Buste de femme (Dora Maar)», που ζωγραφίστηκε το 1938, είχε κλαπεί από το γιοτ ενός Σαουδάραβα σεΐχη το 1999 και βρέθηκε είκοσι χρόνια αργότερα. Ο Λούκα Μαρκάντε, πρόεδρος του Ιδρύματος Arcadia, πιστεύει ότι μπορεί να υπάρχουν δύο εκδοχές του έργου.
«Και τα δύο θα μπορούσαν να είναι αυθεντικά», ανέφερε στην εφημερίδα Il Giorno. «Πιθανότατα πρόκειται για δύο πορτρέτα, όχι πανομοιότυπα, του ίδιου θέματος που ζωγράφισε ο Πικάσο σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Ένα είναι βέβαιο: το έργο που βρέθηκε στο Καπρι και τώρα φυλάσσεται σε θυρίδα στο Μιλάνο είναι αυθεντικό».
Ο Μαρκάντε σκοπεύει να παρουσιάσει τα στοιχεία στο Ίδρυμα Πικάσο για να αποφανθεί. «Είμαι περίεργος να δω τι θα πουν», δήλωσε ο Αντρέα Λο Ρόσο. «Ήμασταν απλώς μια συνηθισμένη οικογένεια, και το μόνο που θέλαμε ήταν να ανακαλύψουμε την αλήθεια. Δεν ενδιαφερόμαστε να βγάλουμε χρήματα από αυτό».
ΕΝΙΚΟΣ