1.10.24

Τα αμπέλια του Λιτοχώρου. Του Στάθη Κοψαχείλη

Αν μπορούσε κάποιος να δει από ψηλά το Λιτόχωρο πρίν από εξήντα χρόνια (90 δλδ πριν από σήμερα), αυτό που μάλλον θα του προκαλούσε μεγαλύτερη εντύπωση θα πρέπει να 'ταν τα πολλά αμπέλια.

Λίγα στη βορεινή πλευρά, στις περιοχές Τσαρούχα, Πεστεριά και Κούβαρη, λίγα περισσότερα στα δυτικά, δηλαδή πάνω απ’ το σημερινό νεκροταφείο, στην Παναγία και στα Λούκια, για ν΄αρχίσουν να πυκνώνουν απ’ της Οξιάς το Λάκκο και κάτω, στις τοποθεσίες Τσικούλη Πεστεριά, Δεσπότη, Βαμπάκια, Ντάμπια, Αγιώρης, Μπρούσκλια και Αγία Μαρίνα.

Τα περισσότερα σπίτια είχαν αμπέλι.
Στο χαγιάτι όλων των σπιτιών που είχαν αμπέλι υπήρχε η κάδη. Δίπλα σε ξεχωριστό αμπάρι ή στο κατώι, φυλάγονταν τα βαρέλια, βαλμένα όμορφα στη σειρά.
Βαρέλια και κάδες κατασκευάζονταν από ρέμπελα και καρντιές, όπως τα έλεγαν, απ’ τους βαρελάδες του χωριού που ήταν:
ο Δημητρός ο Μπούρος - κατά κοινή ομολογία ο καλύτερος όλων- και τα τσιράκια του Μιχάλης Γκιάτας και Ποτούλας Ανδριάς, που εξελίχθηκαν κι αυτοί σε άριστους τεχνίτες, καθώς κι ο μπαρμπα-Βαγγέλης ο Γκούρβας.
Οι ποικιλίες των σταφυλιών που καλλιεργούνταν ήταν τα σκαλίσια και τα βουργάρικα, που έκαναν το καλύτερο μπρούσκο κρασί, οι φτελιάδες, η ποικιλία βλάμη, οι καλαμπούκηδες, οι βάψες μετά το ‘50 και τέλος οι ροϊδίτες με τους κολοκυθιάηδες, που ήταν επιτραπέζια.

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΙΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1995
Τα αμπέλια του Λιτοχώρου
του Στάθη Κοψαχείλη
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ