Το Κέντρο Γραμμάτων & Τεχνών Δίου και η Ιερά Μητρόπολη Κίτρους, Κατερίνης & Πλαταμώνος διοργάνωσε και φέτος την εκδήλωση «Αναλόγιο - Παθών Ψαλμοί» το Σάββατο του Λαζάρου, 12 Απριλίου 2025 στον Βυζαντινό ναό Ιερό Ναό του 14 ου αιώνα, Αγιο Ιωάννη του Προδρόμου Νέας Εφέσου.
Σε μια κατανυκτική ατμόσφαιρα ανάμεσα στις τοιχογραφίες και το φως των κεριών, η χορωδία του Πολιτιστικού Συλλόγου Μικρασιατών Νέας Εφέσου «Ο Ηράκλειτος» με τους ψαλμούς, οι απαγγελίες ποιημάτων και επιλεγμένα τραγούδια, πρόσφεραν μια ξεχωριστή εκδήλωση στο πνεύμα των παθών που ακολουθούν τις άγιες ημέρες μέχρι την Ανάσταση.
Ο Πρόεδρος του Κέντρου Γραμμάτων & Τεχνών Δίου κ. Γρηγόρης Παπαχρήστος, πριν την έναρξη της εκδήλωσης μίλησε για τον θεσμό που κάθε χρόνο τέτοιες ημέρες, μας οδηγεί σε ένα πνευματικό περιβάλλον, μας οδηγεί στην προετοιμασία για τον υπέρτατο σκοπό, την Ανάσταση της Ζωής, που αγγίζει την ψυχή κάθε ανθρώπου που βιώνει το πάθος, περιδιαβαίνοντας τον δρόμο του Γολγοθά ως την Ανάσταση.
Ακολούθησε απαγγελία επιλεγμένων ποιημάτων από τον συγγραφέα και ποιητή Θεοχάρη
Μπικηρόπουλο, την συγγραφέα Γεωργία Κακαλοπούλου και τη φιλόλογο Χαρούλα Λαμπαδαρίου. Η Χρυσάνθη Ευαγγελοπούλου και ο Θωμάς Χατζήνας ερμήνευσαν τραγούδια
acapella .Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Δήμου Δίου-Ολύμπου, , του Πολιτιστικού Συλλόγου Εντοπίων Νέας Εφέσου «Το Στουπί» και του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του Δημοτικού Σχολείου Νέας Εφέσου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ιερός Ναός Ιωάννου του Προδρόμου, είναι μια αναστηλωμένη μεταβυζαντινή εκκλησία με αξιόλογες τοιχογραφίες των μέσων του 14ου αιώνα. Ήταν η πρώτη εκκλησία που εκκλησιάζονταν οι πρόσφυγες κάτοικοι της Νέας Εφέσου. Δίπλα κτίστηκε νέος ναός αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη Θεολόγο. Ο Heuzey που επισκέπτεται το χωριό το 1858 το αναφέρει σαν Sphighi και θεωρεί την τούμπα σαν ταφικό τύμβο. Γύρω από την εκκλησία του Ιωάννου του Προδρόμου παρατηρεί μαρμάρινα μέλη, τα οποία χαρακτηρίζει Βυζαντινά και δύο επιγραφές αυτοκρατορικών χρόνων, η μία στην Λατινική. Τον Ναό περιβάλλει μεταβυζαντινό νεκροταφείο. Δεν αποκλείεται ο Αγιάννης να διαδέχθηκε κάποιο βυζαντινό ναό, οπότε είναι πιθανότερο να συνιστούσε το κέντρο ενός υστεροβυζαντινού οικισμού. Ο ναός που κάηκε στα 1977 και επισκευάστηκε από την 9η Ε.Β.Α. είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες, τις οποίες ο Θ. Τσακαλώτος χρονολόγησε στυλιστικά στο β΄μισό του 18ου αιώνα και εντοπίζει την παρουσία ανώνυμου ζωγράφου στην περιοχή.
Μπικηρόπουλο, την συγγραφέα Γεωργία Κακαλοπούλου και τη φιλόλογο Χαρούλα Λαμπαδαρίου. Η Χρυσάνθη Ευαγγελοπούλου και ο Θωμάς Χατζήνας ερμήνευσαν τραγούδια
acapella .Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Δήμου Δίου-Ολύμπου, , του Πολιτιστικού Συλλόγου Εντοπίων Νέας Εφέσου «Το Στουπί» και του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του Δημοτικού Σχολείου Νέας Εφέσου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ιερός Ναός Ιωάννου του Προδρόμου, είναι μια αναστηλωμένη μεταβυζαντινή εκκλησία με αξιόλογες τοιχογραφίες των μέσων του 14ου αιώνα. Ήταν η πρώτη εκκλησία που εκκλησιάζονταν οι πρόσφυγες κάτοικοι της Νέας Εφέσου. Δίπλα κτίστηκε νέος ναός αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη Θεολόγο. Ο Heuzey που επισκέπτεται το χωριό το 1858 το αναφέρει σαν Sphighi και θεωρεί την τούμπα σαν ταφικό τύμβο. Γύρω από την εκκλησία του Ιωάννου του Προδρόμου παρατηρεί μαρμάρινα μέλη, τα οποία χαρακτηρίζει Βυζαντινά και δύο επιγραφές αυτοκρατορικών χρόνων, η μία στην Λατινική. Τον Ναό περιβάλλει μεταβυζαντινό νεκροταφείο. Δεν αποκλείεται ο Αγιάννης να διαδέχθηκε κάποιο βυζαντινό ναό, οπότε είναι πιθανότερο να συνιστούσε το κέντρο ενός υστεροβυζαντινού οικισμού. Ο ναός που κάηκε στα 1977 και επισκευάστηκε από την 9η Ε.Β.Α. είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες, τις οποίες ο Θ. Τσακαλώτος χρονολόγησε στυλιστικά στο β΄μισό του 18ου αιώνα και εντοπίζει την παρουσία ανώνυμου ζωγράφου στην περιοχή.
Το πρόγραμμα του ΑΝΑΛΟΓΙΟΥ:
εκκλησιαστικοί ύμνοι και ποιήματα :
«Εαρινή Συμφωνία», ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
«Άκου τα σήμαντρα» (απόσπασμα)
«Το Πάσχα των Πιστών» ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ
« Σαν τον μετανάστη»
«Τώρα είν’ Αγιά Σαρακοστή» (ψαλτοτράγουδο)
«Το τραγούδι του Σταυρού» ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ
«Θρήνος για τον Άδωνη» Sidney Keyes, (Μετάφραση: Γιώργος Σεφέρης)
«Στο σταυρό» Κ. ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ
«Της αγάπης αίματα»
«Την ωραιότητα της Παρθενίας σου»
«Μοιρολόι της Παναγίας» (σήμερα μαῦρος οὐρανός)
«Το μοιρολόι της Παναγιάς»
«Ὁ λῃστὴς τοῦ ἀριστεροῦ σταυροῦ» ΤΑΣΟΣ ΖΕΡΒΟΣ
«Οι πόνοι της Παναγιάς» Κ. ΒΑΡΝΑΛΗΣ
«Αθανασία»
« Τα κάλαντα του Λαζάρου»
«Επιτάφιος» (αποσπάσματα) ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
«Ανάσταση» ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΠΕΡΑΝΤΖΑΣ
«Να πιστεύεις» από τη συλλογή «Δύπνοος έκφραση» του
ΘΕΟΧΑΡΗ ΜΠΙΚΗΡΟΠΟΥΛΟΥ
«Ανάσταση» από τη συλλογή, «ο κήπος με τα ρόμπολα» του
ΘΕΟΧΑΡΗ ΜΠΙΚΗΡΟΠΟΥΛΟΥ
«Ο αγρός του Κεραμέως» Ματθαίος 27/κζ: 3-10(Μετάφραση Σπύρου Φίλου)
«Το μεταθάνατον» ΚΩΣΤΑΣ ΜΟΝΤΗΣ
«Μες το κοιμητήρι»
«Ἀλλὰ τὰ βράδια» ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ
«Τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια»
«Εαρινή Συμφωνία», ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
«Άκου τα σήμαντρα» (απόσπασμα)
«Το Πάσχα των Πιστών» ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ
« Σαν τον μετανάστη»
«Τώρα είν’ Αγιά Σαρακοστή» (ψαλτοτράγουδο)
«Το τραγούδι του Σταυρού» ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ
«Θρήνος για τον Άδωνη» Sidney Keyes, (Μετάφραση: Γιώργος Σεφέρης)
«Στο σταυρό» Κ. ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ
«Της αγάπης αίματα»
«Την ωραιότητα της Παρθενίας σου»
«Μοιρολόι της Παναγίας» (σήμερα μαῦρος οὐρανός)
«Το μοιρολόι της Παναγιάς»
«Ὁ λῃστὴς τοῦ ἀριστεροῦ σταυροῦ» ΤΑΣΟΣ ΖΕΡΒΟΣ
«Οι πόνοι της Παναγιάς» Κ. ΒΑΡΝΑΛΗΣ
«Αθανασία»
« Τα κάλαντα του Λαζάρου»
«Επιτάφιος» (αποσπάσματα) ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
«Ανάσταση» ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΠΕΡΑΝΤΖΑΣ
«Να πιστεύεις» από τη συλλογή «Δύπνοος έκφραση» του
ΘΕΟΧΑΡΗ ΜΠΙΚΗΡΟΠΟΥΛΟΥ
«Ανάσταση» από τη συλλογή, «ο κήπος με τα ρόμπολα» του
ΘΕΟΧΑΡΗ ΜΠΙΚΗΡΟΠΟΥΛΟΥ
«Ο αγρός του Κεραμέως» Ματθαίος 27/κζ: 3-10(Μετάφραση Σπύρου Φίλου)
«Το μεταθάνατον» ΚΩΣΤΑΣ ΜΟΝΤΗΣ
«Μες το κοιμητήρι»
«Ἀλλὰ τὰ βράδια» ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ
«Τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια»
Παραγωγή ΚΕΝΤΡΟ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ ΔΙΟΥ.Με την υποστήριξη του δήμου ΔΙΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ, του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Νέας Εφέσου και των Πολιτιστικών Συλλόγων Νέας Εφέσου, ο ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ και το ΣΤΟΥΠΙ
Η εκδήλωση ήταν υπό την αιγίδα της ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΚΙΤΡΟΥΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΚΑΙ ΠΛΑΤΑΜΩΝΟΣ
Επιμέλεια τραγουδιών, ΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΗΣ
Επιμέλεια ψαλμών, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΠΑΝΤΖΑΛΗΣ
Επιμέλεια ποιημάτων, ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΜΠΙΚΗΡΟΠΟΥΛΟΣ
Επιμέλεια εκδήλωσης, ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ
Η εκδήλωση ήταν υπό την αιγίδα της ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΚΙΤΡΟΥΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΚΑΙ ΠΛΑΤΑΜΩΝΟΣ
Επιμέλεια τραγουδιών, ΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΗΣ
Επιμέλεια ψαλμών, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΠΑΝΤΖΑΛΗΣ
Επιμέλεια ποιημάτων, ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΜΠΙΚΗΡΟΠΟΥΛΟΣ
Επιμέλεια εκδήλωσης, ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ
