A piece of my art : " Οι Καρέκλες"(Ακρυλικά,30χ40)
Κίνητρο για τη δημιουργία αυτού του πίνακα αποτέλεσε η ανάμνηση-που ήλθε ξαφνικά- μιάς παράστασης (1961-62) που ευτύχησα να παρακολουθήσω -τελειόφοιτος γυμνασίου- στο Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν , στην οποία παίχτηκαν μαζί τρία μονόπρακτα του Ιονέσκο : Οι Καρέκλες,Μάθημα καί Φαλακρή Τραγουδίστρια ( Στις Καρέκλες πρωταγωνιστούσαν οι Δ.Χατζημάρκος ,Μ. Γιαννακοπούλου καί Α. Ουδινότης ενώ τα σκηνικά είχε φτιάξει ο Γ.Μόραλης).
Στην τραγική φάρσα του Ιονέσκο "Οι Καρέκλες " δύο ηλικιωμένοι περιπλανιούνται στο μη πραγματικό, σε μια ασυναρτησία λόγου και σκέψεων, μαζί με τις τύψεις τους και τις αποτυχίες τους, μαζί με τον πόνο τους που φτάνει στα όρια του γελοίου, περιμένοντας με αγωνία τον ερχομό των καλεσμένων που δεν έρχονται και ενός ομιλητή που θα μεταφέρει το μεσσιανικό τους μήνυμα, αλλά που φτάνοντας διαπιστώνουμε ότι δεν μπορεί να αρθρώσει λόγο. Ο χώρος γεμίζει με άδειες καρέκλες , οι δύο γέροι χάνονται στο πλήθος, η αγάπη όμως που τους ενώνει θα τους φέρει πάλι κοντά.
Τα έργα του Ιονέσκο θυμάμαι, επιεικώς -καί συμπαραμαρτούντων του νεαρού της ηλικίας καί της έλλειψης θεατρικής παιδείας από το σχολείο-με αιφνιδίασαν δημιουργώντας μου ποικίλα ερωτηματικά , γιατί απουσίαζαν από τα έργα : η παρουσίαση προβλημάτων ,η μοίρα των ηρώων, η μεταφορά κάποιο ηθικού η κοινωνικού διδάγματος, ιδεολογικών επιχειρημάτων καί άλλα που διαδραματίζονται στο Θέατρο.Αυτή ήταν η "καλημέρα" μου με το " θέατρο του παράλογου ",όρος που επινοήθηκε από τον ο Μάρτιν Έσλιν,τον Ουγγρικής καταγωγής Άγγλο θεατρικό συγγραφέα και κριτικό.
Επρεπε να περάσουν αρκετά χρόνια να δούμε κι άλλες παραστάσεις έργων τόσο του Ιονέσκο όσο καί άλλων συγγραφέων ,αναφέρω ενδεικτικά τους Samuel Beckett, Arthur Adamov, Jean Genet και Harold Pinter,πού θεωρούνται καθοριστικοί δραματουργοί του είδους ,αλλά καί μεταγενέστερων , όπως ο Τομ Στόπαρντ, ο Έντουαρντ Άλμπι και ο Φερνάντο Αράμπαλ -καί από διάφορους θιάσους- για ν' αρχίσουμε να αντιλαμβανόμαστε ότι αυτό το είδος θεάτρου, στο οποίο η πλοκή, η δομή και οι χαρακτήρες μοιάζουν σε πλήρη σύγχυση , αντιπροσωπεύει κεντρικά θέματα της πραγματικότητας : την απουσία, την κενότητα,την ανυπαρξία και τα άλυτα μυστήρια σε συνδυασμό με την αίσθηση του μεταφυσικού άγχους για το παράλογο της ανθρώπινης ύπαρξης .
Μετά από 11 χρόνια -από εκείνη την παράσταση- ήρθε ο Καμύ ,ως απόστολος του 20ού αιώνα, με τον "Επαναστατημένο Ανθρωπο " (Εκδ.Μπουκουμάνη,1971),ολιγόλογος, αλλά καίριος, στοχαστικός, αλλά και παθιασμένος καί μόνος, με τη σκέψη του να κινείται σε δύο βασικούς άξονες : το "παράλογο" και την "εξέγερση",καί έβαλε τα πράγματα στη θέση τους σε φιλοσοφικό επίπεδο ,αναφορικά με το παράλογο.
Οι Καρέκλες είναι ένα έργο που τονίζει την ασημαντότητα της ύπαρξης, την αδυναμία οποιασδήποτε επικοινωνίας ακόμα και με τα οικία πρόσωπα αλλά και την ανάγκη του να αφήσουμε κάτι που θα μείνει από το σύντομο πέρασμά μας. Αυτό είναι στην ουσία το μήνυμα. Λύσεις δεν υπάρχουν, ούτε και μπορούμε να περιμένουμε κάτι. Ερχεται όμως στο νου " το αδυσώπητο ερώτημα του Σοπενχάουερ: Εχει άραγε κανένα νόημα η ύπαρξη;" ,που διατύπωσε ο Νίτσε .Σ' αυτό το υπαρξιακό ερώτημα επιχείρησαν να απαντήσουν, τόσο ο ίδιος ο Σοπενχάουερ όσο και ο Νίτσε και ο Χάιντεγκερ , προσφεύγοντας καί οι τρείς στην τέχνη: τη σωματική και ψυχική ενέργεια του ανθρώπου η οποία δημιουργεί και παράγει έργο , συμβάλλoντας στην ελάφρυνση του ανθρώπου από τον ψυχικό πόνο, δημιουργώντας ένα άνοιγμα της ψυχής η οποία εκφράζει όλα τα συναισθήματά της ελεύθερα και απρόσκοπτα.Καί πράγματι όταν η ζωή, κυκλώνεται από την ανυπαρξία ,την απειλή του θανάτου και ασφυκτιά, η τέχνη –σε όλες τις εκφάνσεις της-έχει τη δύναμη να είναι πανταχού παρούσα. Σαν αεράκι δροσερό, αναζωογονητικό, σαν παράθυρο που ανοίγει για να γεμίσει φως ένα σκοτεινό δωμάτιο.
Ο Νίκος Εγγονόπουλος συνόψισε την παντοδυναμία της Τέχνης στο ποίημα του "Το Μέτρον: Ο Ανθρωπος" : Η ζωή, ο Θάνατος,/κι' αναμεσίς/η Τέχνη (η ποίηση)/όπου καταξιώνει τη ζωή,/την διαιωνίζει,/και το θάνατο καταργεί...( συλλογή "Το Μέτρον: Ο Ανθρωπος" πέντε ποιήματα καί δέκα πίνακες).Χωρίς την Τέχνη είναι αμφίβολη η ομορφιά της ζωής. Είναι η απόδειξη πως το ανθρώπινο πνεύμα αγωνίζεται για τη βελτίωση της ζωής και πάντοτε προσπαθεί για την εξύψωση του πνεύματος και της ανθρωπότητας.
Εν κατακλείδι ,αυτός είναι ο λόγος που πίσω από τις καρέκλες μου, διακρίνεται αχνά ο βιολιστής που εκπροσωπεί την Απολλώνια τέχνη .Στην εποχή του παράλογου που ζούμε έρχεται μιά κάποια λύτρωση μέσω της τέχνης σ' όλες τις εκφάνσεις της καί αποδεικνύεται ως απαραίτητη ανάγκη της ζωής στη διερμηνεία της ανθρώπινης ύπαρξης