"το να γνωρίζουμε την ιστορική αλήθεια είναι ζήτημα δημοκρατίας".Μέσα από τις απαντήσεις του στη συνέντευξη που ακολουθεί, διαφαίνεται μια άλλη οπτική, μέσα από την οποία παρατηρεί τα γεγονότα. Άραγε γκρεμίζοντας μύθους, θα καταστεί αναγκαία η δημιουργία καινούριων ή μπορούμε να επιβιώσουμε με την πραγματικότητα; Επιμέλεια:
Θεοχάρης Μπικηρόπουλος
Συγγραφέας -Blogger
Ο Σταύρος Παναγιωτίδης γεννήθηκε το 1982 στη Θεσσαλονίκη και ζει στην Αθήνα.
Σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και έχει διδακτορικό στην Ιστορία. Ο τίτλος της διατριβής του είναι « Το “Εθνικό Ζήτημα” στην ελληνική μαρξιστική ιστοριογραφία (1907-1959)».
Είναι μέλος του Συνεργαζόμενου Επιστημονικού Προσωπικού στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και επιστημονικός συνεργάτης του περιοδικού Hot Doc History.
Έχει εργαστεί ως ερευνητής στο Ινστιτούτο "Νίκος Πουλαντζάς".
Έχει συγγράψει το έργο Μύθοι, παρεξηγήσεις και άβολες αλήθειες της ελληνικής ιστορίας. Μικρές αφηγήσεις για γεγονότα που όλοι γνωρίζουμε αλλά ποτέ δεν συνέβησαν (εκδόσεις Κέδρος) και τον τόμο «Ιωάννης Καποδίστριας. Η προσωπικότητα και η διακυβέρνησή του», στη σειρά Η απελευθέρωση ενός έθνους. Από την επανάσταση των Ελλήνων στην ίδρυση του ελληνικού κράτους (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα). Επίσης, έχει συγγράψει το μυθιστόρημά Το Κουρασμένο Μέλι (εκδόσεις Κέδρος).
1. Πως ξεκίνησε το συγγραφικό/εκδοτικό σας ταξίδι;
Το πρώτο βιβλίο μου ήταν ένα μυθιστόρημα, Το Κουρασμένο Μέλι. Είχε κι αυτό κάποιες ιστορικές «πινελιές», αλλά δεν ήταν ένα ιστορικό έργο. Αφηγούνταν δύο παράλληλες ερωτικές ιστορίες. Ο πυρήνας ήταν η ιδέα πως το να καταλάβουμε και να αλλάξουμε τον εαυτό μας, μπορεί να γίνει μόνο μέσα από τη σχέση μας με τους άλλους ανθρώπους, ακόμη κι αν είναι επώδυνη.
2. Τι σας εμπνέει;
Στα ιστορικά μου έργα με καθοδηγεί κυρίως η ανάγκη να καταλάβω το πως διαμορφώθηκε η συνείδηση των ανθρώπων, μέσα στον χρόνο. Έχω γράψει δύο, το Μύθοι, παρεξηγήσεις και άβολες αλήθειες της ελληνικής ιστορίας (εκδόσεις Κέδρος) και τον τόμο «Ιωάννης Καποδίστριας. Η προσωπικότητα και η διακυβέρνησή του» (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα).
3. Γιατί αυτό που γράφετε θέλετε να το μοιραστείτε με τον κόσμο;
Διότι πιστεύω ότι το να γνωρίζουμε την ιστορική αλήθεια είναι ζήτημα δημοκρατίας. Και στοιχείο αυτογνωσίας, από το οποίο οι κοινωνίες μόνο να κερδίσουν έχουν
4. Μιλήστε μας για το βιβλίο σας.
Όπως λέει ο τίτλος του, το βιβλίο περιλαμβάνει Μύθους, παρεξηγήσεις και άβολες αλήθειες της ελληνικής ιστορίας. Οι Μύθοι είναι γεγονότα πλήρως επινοημένα που δεν συνέβησαν ποτέ, παρότι τα πιστεύουμε ως αλήθειες, όπως το Κρυφό Σχολειό. Οι Παρεξηγήσεις είναι γεγονότα που όντως συνέβησαν, αλλά διαφορετικά από ό,τι τα ξέρουμε, όπως το διαβόητο σαμποτάζ του Παπαδόπουλου στον Έβρο που όντως συνέβη, αλλά δεν περιελάμβανε ζάχαρη και τανκς. Οι Άβολες Αλήθειες είναι πράγματα που συνήθως θάβουμε κάτω από το χαλί, που δεν είμαστε συμφιλιωμένοι μαζί τους, επειδή βλέπουμε το παρελθόν με τα κριτήρια του παρόντος, όπως το ότι δεν μιλούσαν ελληνικά όλοι οι αγωνιστές του 1821.
5. Τι πιστεύετε ότι αποκομίζει από το βιβλίο σας ο αναγνώστης ;
Ελπίζω ότι του μένει μια αίσθηση πως η γνώση της ιστορικής αλήθειας, ακόμη κι αν μας στεναχωρεί σε κάποιες περιπτώσεις, στο τέλος είναι ανακουφιστική. Επίσης, ότι καταλαβαίνει πως όποιος μας λέει κάτι διαφορετικό για την ιστορία από αυτά που ξέραμε ως τώρα, δεν το κάνει επειδή εξυπηρετεί σκοτεινούς σκοπούς, ούτε επειδή είναι μέρος μιας συνωμοσίας. Απλώς, η ιστορία είναι επιστήμη και οι επιστήμες εξελίσσονται. Και συχνά συγκρούονται με όσα οι εξουσίες επιτάσσουν.
6. Τα τελευταία χρόνια, με όσα ζούμε, έχετε επηρεαστεί στη σκέψη;
Πάντα επηρεάζεσαι, διανοητικά και συναισθηματικά. Εμένα όσα ζούμε με έχουν κάνει ακόμη πιο σίγουρο για την ανάγκη να παλέψουμε για τη δημοκρατία σε όλες τις πτυχές της. Γιατί όταν ξηλώνεται μία πτυχή της, όπως η γνώση της αλήθειας, αρχίζει να καταρρέει όλο το σύστημα.
7. Πως «ονειρεύεστε» το συγγραφικό σας μέλλον; Τι θα θέλατε να σας συμβεί;
Θα ήθελα να έχω την ευκαιρία να ερευνήσω την πορεία της διαμόρφωσης της σκέψης, της εξέλιξης των ιδεών μέσα στην ιστορία. Να βρω τις διαδρομές και τα γεγονότα μέσα από τα οποία κάποιες ιδέες έγιναν κυρίαρχες στα μυαλά των ανθρώπων και άλλες έμειναν πίσω και πόσο χρειάστηκε να αλλάξουν οι πρώτες για να κερδίσουν. Και να μπορέσω να γράψω βιβλία που να το εξηγούν αυτό στον κόσμο.
8. Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας έλληνες και ποιοι ξένοι συγγραφείς και ποια βιβλία τους είναι τα αγαπημένα σας;
Από τους Έλληνες έχω διαβάσει πιο πολύ το έργο του Μ. Καραγάτση και του Αντώνη Σουρούνη. Είχα απολαύσει, όπως ίσως κανένα άλλο βιβλίο, τον Κίτρινο Φάκελο του πρώτου και με ενθουσίαζαν ακόμη και τα χρονογραφήματα του δεύτερου. Από τους ξένους συγγραφείς, έχω μια ιδιαίτερη αγάπη στους θεατρικούς. Έχω διαβάσει σχεδόν όλα τα έργα του Ίψεν και νιώθω πως πάνω τους χτίστηκε το μεγαλύτερο μέρος του θεάτρου όπως το ξέρουμε σήμερα, αλλά με ιντρίγκαρε πολύ και το έργο του Ευγένιου Ο’ Νηλ, με τα πιο ψυχολογικά χαρακτηριστικά του.
Επίσης, με έχει σημαδέψει ο Χαλίλ Γκιμπράν και ειδικά Οι Ερωτικές Επιστολές του Προφήτη, τα πραγματικά λόγια του ίδιου ως ενός ερωτευμένου άνδρα προς τη γυναίκα που λάτρευε.
9. Ποιο βιβλίο διαβάσατε τελευταία;
Το Μουσεία Influencers, του Κώστα Λασκαράτου
10. Σε ποια εποχή θα θέλατε να ζείτε;
Σε αυτήν που ζω τώρα και με κρατάει ζωντανό. Στην ωραία ταινία του Μεσάνυχτα στο Παρίσι, ο Γούντι Άλεν μας δείχνει πως πάντα νοσταλγούμε ένα παρελθόν που πιστεύουμε ότι ήταν πιο γλυκό από αυτό που ζούμε τώρα, πως οι άνθρωποι σε κάθε εποχή ονειρεύονται να ζούσαν σε κάποια άλλη εποχή. Προτιμώ να «νοσταλγώ» το μέλλον, να σκέφτομαι το πως θα είναι οι επόμενοι καιροί, να αγωνίζομαι για να είναι καλύτεροι και να ανυπομονώ να τους ζήσω. Είναι το χούι των ιστορικών. Ίσως για αυτό και πολλοί ζούνε για πάρα πολλά χρόνια, μάλλον τους κρατάει στη ζωή η περιέργεια.
11. Τι φοβάστε πιο πολύ από όλα σαν άνθρωπος;
Το να πηγαίνει ο κόσμος προς το χειρότερο.
12. Τι σας γεμίζει πιο πολύ: η τέχνη, η φιλοσοφία, ο χριστιανισμός, η μουσική, ο έρωτας; Κάτι άλλο;
Η αίσθηση ότι έχω κάνει το καθήκον μου.
13. Αν μπορούσατε να γίνεται 20 χρονών και να κάνετε καινούριο ξεκίνημα, τι θα κάνατε;
Τα ίδια, αλλά καλύτερα.
9. Ποιο βιβλίο διαβάσατε τελευταία;
Το Μουσεία Influencers, του Κώστα Λασκαράτου
10. Σε ποια εποχή θα θέλατε να ζείτε;
Σε αυτήν που ζω τώρα και με κρατάει ζωντανό. Στην ωραία ταινία του Μεσάνυχτα στο Παρίσι, ο Γούντι Άλεν μας δείχνει πως πάντα νοσταλγούμε ένα παρελθόν που πιστεύουμε ότι ήταν πιο γλυκό από αυτό που ζούμε τώρα, πως οι άνθρωποι σε κάθε εποχή ονειρεύονται να ζούσαν σε κάποια άλλη εποχή. Προτιμώ να «νοσταλγώ» το μέλλον, να σκέφτομαι το πως θα είναι οι επόμενοι καιροί, να αγωνίζομαι για να είναι καλύτεροι και να ανυπομονώ να τους ζήσω. Είναι το χούι των ιστορικών. Ίσως για αυτό και πολλοί ζούνε για πάρα πολλά χρόνια, μάλλον τους κρατάει στη ζωή η περιέργεια.
11. Τι φοβάστε πιο πολύ από όλα σαν άνθρωπος;
Το να πηγαίνει ο κόσμος προς το χειρότερο.
12. Τι σας γεμίζει πιο πολύ: η τέχνη, η φιλοσοφία, ο χριστιανισμός, η μουσική, ο έρωτας; Κάτι άλλο;
Η αίσθηση ότι έχω κάνει το καθήκον μου.
13. Αν μπορούσατε να γίνεται 20 χρονών και να κάνετε καινούριο ξεκίνημα, τι θα κάνατε;
Τα ίδια, αλλά καλύτερα.
14. Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο προτέρημα ενός άντρα;
Το να κατανοεί την καταπίεση που μπορεί, ακόμη και χωρίς να το συνειδητοποιεί, να ασκεί στις γυναίκες...
15. Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο προτέρημα σε μια γυναίκα;
Να αγωνίζεται για τον εαυτό της και για τις άλλες γυναίκες...
16. Τι εκτιμάτε περισσότερο στους φίλους σας;
Την αγάπη, το δόσιμο, την ηθική, τις ιδέες.
17. Τι σημαίνει για εσάς ευτυχία;
Το να ζω υλοποιώντας τα ιδανικά μου, με εξωστρέφεια και δημιουργία. Να απολαμβάνω τους ανθρώπους γύρω μου και τον εαυτό μου.
18. Τι απεχθάνεστε περισσότερο;
Τον κυνισμό των ισχυρών.
Τον κυνισμό των ισχυρών.
Όχι μόνο των ισχυρών του πλούτου, ακόμη και του ισχυρού του σπιτιού ή του δρόμου.
19. Ετοιμάζετε κάτι λογοτεχνικό στο εγγύς μέλλον;
Η απάντησή μου είναι «Ίσως» και είναι οριστική.
19. Ετοιμάζετε κάτι λογοτεχνικό στο εγγύς μέλλον;
Η απάντησή μου είναι «Ίσως» και είναι οριστική.
