Ο αμερικανός αστροναύτης, αεροπόρος του Πολεμικού Ναυτικού, πιλότος δοκιμών και μηχανολόγος μηχανικός, έμεινε στην Ιστορία ως κυβερνήτης του διαστημοπλοίου Απόλλων 13. Εκείνη η αποστολή θεωρείται αποτυχημένη: ενώ ο προορισμός της ήταν να φθάσει μέχρι τη Σελήνη, έκανε κύκλο γύρω από τον δορυφόρο της Γης και επέστρεψε με ασφάλεια· είχε πρόβλημα…
Να πώς έχει η ιστορία: «Okay Houston, we’ve had a problem here», ήταν η φράση που «πάγωσε» τους επί της Γης επικεφαλής του Προγράμματος κι ένας Έλληνας έδωσε τη λύση στο πρόβλημα ζωής ή θανάτου του πληρώματος!
Ήταν η έβδομη στη σειρά επανδρωμένη αποστολή του προγράμματος Apollo της NASA και η τρίτη που ήταν προγραμματισμένο να πατήσουν κοσμοναύτες στη Σελήνη. Το διαστημόπλοιο απογειώθηκε από το Ακρωτήριο Κένεντι στις 11 Απριλίου του 1970. Κατά τη διάρκεια της πτήσης σημειώθηκε έκρηξη σε μια από τις δύο δεξαμενές οξυγόνου, ενώ το διαστημόπλοιο είχε ήδη διανύσει διαδρομή διάρκειας 55 ωρών και 54 λεπτών και ενώ βρισκόταν 300.000 χιλιόμετρα από τη Γη.
Και η αγωνιώδης φράση του αστροναύτη Τζακ Σουίγκερτ: «Χιούστον, έχουμε πρόβλημα…» απλώθηκε σαν σιωπηλό πένθος στην αίθουσα επιχειρήσεων της NASA. Από εκείνη τη στιγμή τα τρία μέλη του πληρώματος: Τζιμ Λόβελ, Τζακ Σουίγκερτ και Φρεντ Χέισι έδωσαν μάχη για την επιβίωσή τους.
Ο Αντώνης Κονταράτος.
Και τότε ακούστηκε η σάλπιγγα του Ιππικού…
Και τότε ακούστηκε η σάλπιγγα του Ιππικού…
Μια έκρηξη είχε αχρηστεύσει το κυρίως σκάφος, με αποτέλεσμα το τριμελές πλήρωμα να συνεχίσει το ταξίδι από τη μικρή άκατο που δεν ήταν σχεδιασμένη για διαστημικά ταξίδια αλλά για προσσελήνωση, ενώ προέκυψε και πρόβλημα στο σύστημα δέσμευσης του διοξειδίου του άνθρακα. Το τραγικό τέλος των αστροναυτών ήταν το πιο πιθανό σενάριο.
Και τότε ακούστηκε η σάλπιγγα του Ιππικού… Η ομάδα επιστημόνων της NASA, ανάμεσά της τα κορυφαία μυαλά του πλανήτη συγκεντρώθηκε με στόχο να βρει λύσεις στα προβλήματα του διαστημοπλοίου. Μέλος εκείνης της ομάδας– και μάλιστα ηγετικό- ήταν ο «δικός μας» Αντώνης Κονταράτος, ο οποίος ανακάλυψε τη λύση για το πλήρωμα του «Apollo 13»: υπό την καθοδήγηση του Έλληνα επιστήμονα, οι αστροναύτες κατασκεύασαν με ό,τι υλικά βρέθηκαν στο διαστημόπλοιο (σακούλες, χάρτες, κολλητική ταινία) έναν πρόχειρο προσαρμογέα του μηχανήματος από το σκάφος εξυπηρέτησης, τον έθεσαν σε λειτουργία και πυροδότησαν τους πυραύλους για να επιστρέψουν στη Γη και τα κατάφεραν.
Ο Κονταράτος ήταν επικεφαλής ομάδας 16 επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων: βιοφυσικών, ψυχολόγων, μαθηματικών, χημικών κ.α.- που είχε αναλάβει το ρόλο συμβούλου της NASA σχετικά με τα προβλήματα υγείας και ασφάλειας των αστροναυτών του προγράμματος Apollo.
Λίγα χρόνια αργότερα ο Τζίμι Λόβελ θα πει για τον Κονταράτο: «Μπράβο στον Έλληνα, εύστροφος· μας έσωσε!»
Και τότε ακούστηκε η σάλπιγγα του Ιππικού… Η ομάδα επιστημόνων της NASA, ανάμεσά της τα κορυφαία μυαλά του πλανήτη συγκεντρώθηκε με στόχο να βρει λύσεις στα προβλήματα του διαστημοπλοίου. Μέλος εκείνης της ομάδας– και μάλιστα ηγετικό- ήταν ο «δικός μας» Αντώνης Κονταράτος, ο οποίος ανακάλυψε τη λύση για το πλήρωμα του «Apollo 13»: υπό την καθοδήγηση του Έλληνα επιστήμονα, οι αστροναύτες κατασκεύασαν με ό,τι υλικά βρέθηκαν στο διαστημόπλοιο (σακούλες, χάρτες, κολλητική ταινία) έναν πρόχειρο προσαρμογέα του μηχανήματος από το σκάφος εξυπηρέτησης, τον έθεσαν σε λειτουργία και πυροδότησαν τους πυραύλους για να επιστρέψουν στη Γη και τα κατάφεραν.
Ο Κονταράτος ήταν επικεφαλής ομάδας 16 επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων: βιοφυσικών, ψυχολόγων, μαθηματικών, χημικών κ.α.- που είχε αναλάβει το ρόλο συμβούλου της NASA σχετικά με τα προβλήματα υγείας και ασφάλειας των αστροναυτών του προγράμματος Apollo.
Λίγα χρόνια αργότερα ο Τζίμι Λόβελ θα πει για τον Κονταράτο: «Μπράβο στον Έλληνα, εύστροφος· μας έσωσε!»
Επέστρεψε με ασφάλεια στη Γη
To «Apollo 13» κινήθηκε γύρω από τη Σελήνη και επέστρεψε με ασφάλεια στη Γη. Το παγκόσμιο ενδιαφέρον για το πρόγραμμα Apollo αναζωπυρώθηκε από το περιστατικό. Tην τηλεοπτική κάλυψη της επιστροφής του διαστημοπλοίου την παρακολούθησαν εκατομμύρια θεατές, ενώ μεσούντος του Ψυχρού Πολέμου, σοβιετικά πλοία κατευθύνθηκαν προς την περιοχή προσθαλάσσωσης για να βοηθήσουν εάν χρειαζόταν.
Όταν, το 1976, ο Κονταράτος, αποφάσισε να εγκαταλείψει τη λαμπρή καριέρα του στις ΗΠΑ και να γυρίσει στην Ελλάδα, οι υπεύθυνοι της NASA, θέλησαν να του προσφέρουν ένα δώρο: Έδωσαν το όνομά του σε μια κρημνώδη κορυφογραμμή (Dorsum) της Σελήνης. Ο καθηγητής, από τον Πύργο της Σαντορίνης, αρνήθηκε. Αντί γι’ αυτό, ζήτησε να ονομαστεί το νεο-χαρτογραφημένο σημείο «Dorsum Thera» (Ράχη της Θήρας) γιατί η μορφολογία του σημείου, θύμιζε αυτήν της Σαντορίνης.
Για την Ιστορία να πούμε ότι ο Τζακ Σουίγερτ πέθανε το 1982 χτυπημένος από καρκίνο του μυελού των οστών, ενώ ο τρίτος της αποστολής του Απόλλωνα 13, ο Φρεντ Γουάλας Χέις τζούνιορ ζει ακόμα.