Στην αρχαιότητα, εκτός από τους ΄Ελληνες, η ειδωλολατρία επικρατούσε και σ’ όλες τις χώρες, που δεν είχαν την αποκάλυψη του αληθινού Θεού, όπως ο Ισραήλ. Δυστυχώς, όμως, αν και ο Θεός αποκάλυψε το θέλημά Του με τους προφήτες Του στον λαό Ισραήλ, οι περισσότεροι βασιλείς του Τον εγκατέλειψαν και λάτρεψαν τα είδωλα.
Κι εμείς, οι προοδευτικοί άνθρωποι του 21ου αιώνα, λέμε πόσο οπισθοδρομικοί ήταν αυτοί που λάτρευαν τα είδωλα, έργα ανθρώπινα. Κι όμως, ακόμη και σήμερα στις πολιτισμένες «χριστιανικές» χώρες υπάρχουν «χριστιανοί» της Δύσης - και η Ελλάδα μας δεν εξαιρείται - που λατρεύουν εκατομμύρια ποικιλόχρωμα, φανταχτερά είδωλα!
Eίδωλα δεν είναι μόνο τα αγάλματα που λατρεύονται ως θεοί, αλλά και οτιδήποτε άλλο και οποιοσδήποτε άλλος που εκτοπίζει τον Θεό και Τον αντικαθιστά με κάτι άλλο. Είδωλο είναι καθετί που μας απορροφά όλη τη ζωτικότητα, την αγάπη μας, τον χρόνο, τα χρήματα και καθετί άλλο που κατέχει την πρώτη θέση στη ζωή μας. Μπορεί να είναι η δουλειά, οι σπουδές, ένα αγαπημένο πρόσωπο, η οικογένεια, η ποδοσφαιρική ομάδα, το κόμμα, ακόμη και η εκκλησία που συχνάζουμε και, πολλές φορές, η διακονία μας στο έργο του Θεού.
Μάλιστα, ο αγγλικανός επίσκοπος J.C.Ryle το προχωρεί πιο πέρα: «Προσοχή ακόμη στη δημιουργία ενός δικού μας Θεού, που είναι μόνο έλεος, αλλά όχι δικαιοσύνη, όλος αγάπη, αλλά όχι αγιότητα, που έχει παράδεισο για όλους, αλλά κόλαση για κανέναν…Ένας τέτοιος Θεός είναι είδωλο της φαντασίας μας, τόσο αληθινό όσο ο ΄Ελληνας Δίας, ο Εβραίος Μολώχ ο Αιγύπτιος κροκόδειλος…Δεν είναι, όμως, ο Θεός της Βίβλου, και εκτός από τον Θεό της Βίβλου δεν υπάρχει κανένας αληθινός Θεός». Ο Θεός παραγγέλλει: «Μη έχης άλλους θεούς πλην εμού» (Έξοδος 20:3).
Η ειδωλολατρία δεν είναι απλώς κατάλοιπο της αρχαίας ιστορίας. Είναι σημερινό πρόβλημα που συνεχίζει να οδηγεί πιστούς χριστιανούς στην πλάνη. Πολλοί θεωρούν τον εαυτό τους χριστιανό, συχνάζουν σε όλες τις συνάξεις της εκκλησίας, άρα δεν είναι δυνατόν να διαπράξουν ειδωλολατρία. Κι όμως, πολλές φορές είμαστε θύματα ειδωλατρικών πράξεων. Αυτό συμβαίνει, επειδή υπάρχει έλλειψη συστηματικής Βιβλικής διδασκαλίας σε πολλές εκκλησίες. Και ως συνέπεια της άγνοιας της Βίβλου οδηγούνται σε ειδωλολατρία. Ο Θεός είναι ζηλότυπος Θεός και δεν έχει αλλάξει.
«Να μη λατρεύεις τον Θεό που εσύ δημιούργησες, αλλά τον Θεό που δημιούργησε εσένα» (Αυγουστίνος).
Για ποιους λόγους η ειδωλολατρία είναι η χειρότερη αμαρτία;
Ο Μπλεζ Πασκάλ (1623-1662), Γάλλος μαθηματικός, φιλόσοφος και θεολόγος, έγραψε: «Δεν υπάρχει τίποτα τόσο βδελυρό στα μάτια του Θεού και των ανθρώπων, όσο η ειδωλολατρία, με την οποία οι άνθρωποι αποδίδουν στο δημιούργημα την τιμή που αρμόζει μόνο στον Δημιουργό».
Ο Ιησούς παράγγειλε: «Θ’ αγαπήσεις τον Κύριο τον Θεό σου με όλη την καρδιά σου, και με όλη την ψυχή σου, και με όλη τη διάνοιά σου, και με όλη τη δύναμή σου. Αυτή είναι η πρώτη εντολή» (Μάρκος 12:30). Όταν όμως η αγάπη, ο ζήλος, το πάθος επικεντρώνονται σε οτιδήποτε άλλο περισσότερο από τον Θεό, τότε έχουμε παραβιάσει τη μεγαλύτερη εντολή.
Αν ξοδεύουμε τα περισσότερα χρήματά μας σε διασκεδάσεις, χόμπι, ταξίδια κλπ., και ελάχιστα για τις διάφορες διακονίες, όπως η διάδοση του Ευαγγελίου, η Εκκλησία, οι ιεραποστολές κ.ά., αν είμαστε υπεραπασχολημένοι με τις δουλειές μας, ακόμη και με το έργο του Θεού και δεν ξοδεύουμε χρόνο με συνέπεια στη μελέτη της Βίβλου, στην προσευχή, στον ευαγγελισμό, στη λατρεία, τότε αυτά είναι τα είδωλά μας. Η προτεραιότητά μας πρέπει να είναι η επικοινωνία μας με τον Θεό. Ο Ψαλμωδός είπε: «Ενώπιόν μου είχον τον Κύριον διαπαντός· διότι είναι εκ δεξιών μου, διά να μη σαλευθώ» (Ψαλμός 16:8).
΄Οταν σπαταλούμε χρόνο σε πολιτικά θέματα, ενώ παραμελούμε τη μελέτη της Βίβλου, στην πραγματικότητα εναποθέτουμε την ελπίδα μας σε κόμματα, συστήματα, ιδεολογίες και όχι στον Κυρίαρχο Θεό. Αυτά είναι ο θεός μας!
Όταν ξοδεύουμε χρόνο να υποστηρίξουμε μη ουσιώδη δόγματα κι ερχόμαστε σε διαμάχη με άλλους, που πιστεύουν διαφορετικά από ό,τι εμείς, απομονωνόμαστε από τους άλλους χριστιανούς. Ο Χριστός μάς καλεί σε ενότητα στα ουσιώδη (π.χ. Σύμβολο της Πίστεως) και όχι να επιμένουμε σε δόγματα αμφιλεγόμενα, που μας χωρίζουν από άλλους χριστιανούς. Αυτό αποσπά την προσοχή μας από τον Θεό και κάνει την άποψή μας είδωλο, με αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων εκκλησιαστικών δογμάτων. Η Βίβλος παραγγέλλει: «Να φροντίζετε με ζήλο να διατηρείτε την ενότητα του Πνεύματος με συνδετικό κρίκο την ειρήνη» (Εφεσίους 4:3). Όταν οι θεολογικές προτιμήσεις παίρνουν προτεραιότητα έναντι της αγάπης και της ενότητας, αυτό είναι ειδωλολατρία.
΄Αλλα συμπτώματα ειδωλολατρίας είναι ο ηθικός συμβιβασμός. Δικαιολογούμε τις αμαρτωλές επιθυμίες και πράξεις μας και τις βάζουμε πάνω από το θέλημα του Θεού. Αυτό είναι μορφή ειδωλολατρίας που πηγάζει από καρδιά που δεν υποτάσσεται στην εξουσία του Θεού. Όπως λέει ο Ιάκωβος στην Επιστολή του 4:4, «Δεν ξέρετε ότι η φιλία προς τον κόσμο είναι έχθρα προς τον Θεό;»
Ο αθλητισμός και τα χόμπι μας. Μολονότι και τα δυο δεν είναι αμαρτωλά, μπορούν να γίνουν είδωλα, όταν κλέβουν τον χρόνο μας, κυριαρχούν στη ζωή μας και παίρνουν τη θέση της υπηρεσίας μας στον Θεό.
Η αυτονομία μας. Όταν δεν δίνουμε λογαριασμό σε κανέναν, δεν θέλουμε να γίνουμε μέλη της εκκλησίας, τότε βάζουμε την αυτονομία μας πάνω από τον Θεό. Είναι και αυτό μια μορφή ειδωλολατρίας.
Η εξάρτησή μας από σαρκικές αμαρτίες. Οτιδήποτε γίνεται πιο επιθυμητό από τον Θεό είναι είδωλο. Η Βίβλος προειδοποιεί εκείνους που «αγαπάνε περισσότερο την ηδονή παρά τον Θεό» (Β΄ Τιμ. 3:4).
Το προσωπικό μας συμφέρον πάνω από το θέλημα του Θεού, είναι το θεμέλιο της ειδωλολατρίας, επειδή δίνει προτεραιότητα στις επιθυμίες μας, παρά στους σκοπούς του Θεού. Ο Ιησούς επέπληξε τον Πέτρο με τα λόγια: «Γιατί δεν σκέφτεσαι εκείνα που θέλει ο Θεός, αλλά εκείνα που αρέσουν στους ανθρώπους» (Μάρκος 8:33).
Εν κατακλείδι, η ειδωλολατρία είναι η χειρότερη αμαρτία, επειδή κλέβουμε τη δόξα και την αφοσίωση που ανήκουν μόνο στον Θεό. Η Αγία Γραφή σε καμιά περίπτωση δεν δικαιολογεί την ειδωλολατρία, καθώς, ό,τι ήταν να γίνει γνωστό για τον Θεό, μας το φανέρωσε: «Αφού ό,τι μπορούσε να γίνει γνωστό για τον Θεό, είναι ολοφάνερο σ’ αυτούς, διότι ο Θεός τούς το φανέρωσε. Καθότι οι αόρατες ιδιότητές του, δηλαδή τόσο η παντοτινή δύναμή του όσο και η θεϊκή του υπόσταση, από την αρχή ακόμα της δημιουργίας του κόσμου διακρίνονται καθαρά, καθώς γίνονται αντιληπτές με το νου μέσα στα δημιουργήματα, έτσι που να είναι οι άνθρωποι τελείως αδικαιολόγητοι» (Ρωμαίους 1:19,20).
Ας κάνουμε όλοι μας αυτοκριτική, ειλικρινή αυτοέλεγχο και ας ζητήσουμε από τον Θεό να μας δείξει ποια είναι τα είδωλα της καρδιάς μας. Είναι όλα όσα αγαπάμε περισσότερο και αυτά καταστρέφουν τη σχέση μας με τον Χριστό. Γι’ αυτό ο απ. Παύλος μάς παραγγέλλει: «να φεύγετε μακριά από την ειδωλολατρία» (Α΄ Κορινθ. 10:14).