Ο θρύλος λέει ότι πριν από διακόσια περίπου χρόνια, σε ένα χωριουδάκι στα σύνορα της Γερμανίας με την Πολωνία, ζούσε ένας αγρότης.
Ήταν ένας πολύ πλούσιος άνθρωπος, αλλά με πέτρινη καρδιά και λόγω του κακού χαρακτήρα του δεν είχε ούτε οικογένεια ούτε φίλους. Κάθε Χριστούγεννα τα περνούσε μόνος του στο σπιτάκι του δίπλα στη φωτιά τσακίζοντας τους ξηρούς καρπούς που έβγαζε από τα δέντρα του. Γέρασε και κουρασμένος από αυτή τη δουλειά, αποφάσισε να ζητήσει βοήθεια από τους ανθρώπους του χωριού. Πρόσφερε ανταμοιβή σε όποιον ήταν σε θέση να εφεύρει "κάτι" για να τσακίσει τα καρύδια χωρίς να κουράζεται. Πολλοί άνθρωποι εμφανίστηκαν με τις πιο περίεργες ιδέες, αλλά κανείς τους δεν ενθουσίασε τον αγρότη. Τουλάχιστον μέχρι που ένας φτωχός άνθρωπος χτύπησε την πόρτα του. Ήταν ξυλογλύπτης και κουβαλούσε ένα ξύλινο ανθρωπάκι με εμφάνιση στρατιώτη. Ήταν βαμμένο σε φωτεινά χρώματα και η ιδιαιτερότητά του ήταν το σαγόνι του, ικανό να συνθλίψει ξηρούς καρπούς. Ο αγρότης απόλαυσε τόσο πολύ αυτόν τον "Ξύλινο καρυοθραύστη" που η πέτρινη καρδιά του έλιωσε. Αργότερα, δώρισε όλα τα υπάρχοντά του σε όσους τα είχαν ανάγκη και έγινε αγαπητός από όλους τους ανθρώπους της χώρας. Ο «Καρυοθραύστης Στρατιώτης» έγινε έτσι ένα από τα σημαντικότερα σύμβολα και αναπόσπαστο κομμάτι των Χριστουγεννιάτικων παραδόσεων. Τέλος, ο Καρυοθραύστης κρύβει και έναν συμβολισμό: ότι τίποτα δεν μας χαρίζεται στη ζωή, αλλά πρέπει να μοχθήσουμε για να καταφέρουμε αυτό που θέλουμε όπως πασχίζουμε να ανοίξουμε το τσόφλι για να βγάλουμε τον νόστιμο καρπό, αλλά και, φυσικά, να μην αφήνουμε χαμένες τις ευκαιρίες που μας δίνονται. Όπως λέει, άλλωστε, και μια γερμανική παροιμία «Ο Θεός μας δίνει τα καρύδια, εμείς, όμως, πρέπει να τα σπάσουμε για να πάρουμε τον καρπό». Οπότε την επόμενη φορά που θα κρεμάσουμε τον μικρό στρατιώτη στο δέντρο ή τον τοποθετήσουμε μέσα στο σπίτι, θα θυμόμαστε όχι μόνο την καλοτυχία που μπορεί να μας φέρει, αλλά και ότι για να δεχθούμε αυτή την τύχη πρέπει να προσπαθήσουμε και εμείς να ανοίξουμε την πόρτα για να μπει και να τη φιλοξενήσουμε.