Κάθε τέχνη είναι μορφή λογοτεχνίας

Κάθε τέχνη είναι μορφή λογοτεχνίας, γιατί κάθε τέχνη έχει γίνει για να λέει κάτι. Υπάρχουν δύο τρόποι να λες- να μιλάς και να σιωπάς. Οι άλλες τέχνες εκτός της λογοτεχνίας δεν είναι παρά προβολές μιας εκφραστικής σιωπής. Σε κάθε τέχνη εκτός της λογοτεχνίας πρέπει να ψάξεις την σιωπηρή φράση που περικλείει, ή το ποίημα, ή το μυθιστόρημα, ή το δράμα. Όταν λέμε «συμφωνικό ποίημα», μιλάμε με ακρίβεια και όχι με μεταφορά ή ευκολία. Η υπόθεση φαίνεται λιγότερο απλή για τις τέχνες του λόγου, αλλά εάν προσπαθήσουμε να θεωρούμε ότι οι γραμμές, τα σχέδια, οι όγκοι, τα χρώματα, η αντιπαράθεση και οι αντιθέσεις είναι φαινόμενα λεκτικά που έχουν γίνει χωρίς λόγια, ή μάλλον με πνευματικά ιερογλυφικά, τότε θα καταλάβουμε πώς να αντιλαμβανόμαστε τις πλαστικές τέχνες· ακόμα και αν δεν μπορούμε να τις κατανοήσουμε, θα έχουμε ήδη, τουλάχιστον, το βιβλίο που περιέχει τον αριθμό και την δεκτική ψυχή που περιέχει την αποκρυπτογράφηση. Αυτό είναι αρκετό μέχρις ότου έρθει το υπόλοιπο.


ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΠΕΣΣΟΑ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΦΙΔΙΟΥ